آنچه باید درباره آروغ زدن بدانید

چرا آروغ می‌زنیم؟

آروغ زدن، یکی از علامت‌‌های افزایش گاز شکم است که البته در بعضی موارد نیز بدون افزایش گاز شکم انجام می‌شود. در این میان عوامل زیادی می‌توانند زمینه‌ساز آروغ زدن باشند ولی مهم‌ترین آنها بلع هوا و تولید گاز زیاد در معده و روده است که در بیشتر مواقع در ایجاد این علامت نقش دارند. در واقع شایع‌ترین علل بلع مقادیر زیاد هوا (وضعیتی که به آن آئروفاژی گفته می‌شود) خوردن و آشامیدن سریع غذا، صحبت کردن همراه غذا خوردن، مکیدن مایعات با نی، داشتن دندان‌های نامناسب، سیگار کشیدن، جویدن آدامس، مصرف نوشیدنی‌های گازدار، وجود ترشحات بینی در سینوزیت مزمن و بیماری ریفلاکس یا برگشت اسید از معده به مری (در این وضعیت، بیمار به دنبال بلع مواد اسیدی برگشتی از معده مقداری هوا نیز بلع می‌کند) و... هستند. البته بلع هوا به ‌طور طبیعی و ناخودآگاه در افراد موقع غذا خوردن و نوشیدن مایعات اتفاق می‌افتد ولی بعضی افراد به‌خصوص وقتی مضطرب باشند به‌ طور مکرر و ناآگاهانه هوا را می‌بلعند و همین موضوع باعث ایجاد آروغ‌های پی‌درپی در آنها می‌شود.

آیا نباید جلوی آروغ زدن را بگیریم؟!

شاید این سوال برایتان پیش بیاید هنگامی که جلوی باد گلو را می‌گیریم این هوای خارج نشده باعث بروز بیماری یا مشکلات گوارشی می‌شود؟ در پاسخ باید گفت خیر؛ هوای بلعیده شده‌ای که توسط آروغ زدن خارج نمی‌شود وارد معده و روده شده و در روده جذب خواهد شد. حالا اگر مقدار هوای بلعیده شده، بسیار زیاد باشد تجمع این هوا در معده ممکن است احساس پری و فشار بعد از غذا را به همراه داشته باشد. از طرفی زمانی که فرد پس از غذا خوردن زیاد، طاقباز بخوابد هوای داخل معده را در ناحیه بین مری و معده، حس می‌کند و با آروغ زدن، قادر به خارج کردن هوا نیست. بنابراین اتساع حاد معده در اثر هوای بلعیده شده باعث ایجاد درد تیر کشنده در ناحیه شکم می‌شود.

نوزادان و آروغ زدن بعد از شیر خوردن

از آنجا که نوزادان هنگام شیر خوردن مقدار زیادی هوا می‌بلعند، خواباندن آنها بلافاصله پس از خوردن شیر، به اتساع معده، درد و ناراحتی آنها منجر می‌شود. بنابراین یکی از بهترین کارها در این مورد، بغل کردن نوزاد در حالت قائم و نواختن ضربه‌های ملایم به پشت اوست تا گاز معده خود را خارج کند و دچار نفخ و دل‌درد نشود.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در مواردی که آروغ زدن ادامه‌دار یا بدون علت خاصی بوده یا همراه با علائم دیگر مثل سوزش سردل، درد سینه، آروغ بدبو، استفراغ و هر گونه ناراحتی شکمی باشد باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید تا اگر آروغ نشانه مشکلات گوارشی است، تحت درمان قرار بگیرید. در هفته آینده بیشتر به این موضوع می‌پردازیم.

دکتر ناصر ابراهیمی دریانی

فوق‌تخصص بیماری‌های گوارش و کبد