براساس آخرین آمارهای ارائه شده از سوی نیروی انتظامی، روزانه به طور متوسط 1800 سرقت در کشور رخ میدهد که بیشترین آنها در تهران به ثبت میرسد بهطوری که در سال گذشته روزانه 20 زورگیری در تهران به پلیس گزارش شده است.نگرانی شهروندان از افزایش سرقتهای خشن و باندی در سطح پایتخت و لزوم برخورد قاطع دستگاه قضایی با این مجرمان باعث شد دو سال قبل دادسرای ویژه مقابله با سرقت در تهران راهاندازی شود که رسیدگی به پروندهها به صورت تخصصی در این دادسرا باعث کاهش جرایم خشن و سازمان یافته در تهران شده است.
در گفتوگویی با قاضی رضا ابوالحسنی، معاون دادستان تهران و سرپرست دادسرای ویژه سرقت وضعیت سرقت در پایتخت و برخورد با مجرمان را بررسی کردیم که در ادامه میخوانید:
در حال حاضر وضعیت کلی سرقت و زورگیری در تهران چگونه است؟
خوشبختانه در سال جاری شاهد کاهش وقوع سرقتهای خشن و مسلحانه در تهران بودیم. در همین حال کشفیات سرقتهای خشن،باندی و سازماندهی شده افزایش یافته و وقوع اینگونه جرایم روند نزولی در پیش گرفته است. اما در موضوع جرایم خرد متاسفانه شاهد افزایش وقوع هستیم که علل مختلفی در وقوع آن نقش دارد. بر اساس آمار 15 درصد سرقتهای تهران به صورت باندی و حرفهای انجام میشود.
مهمترین سرقت تهران
مهمترین سرقتهای تهران در حال حاضر کدام است؟
موبایلقاپی، کیفقاپی و لوازم داخل خودرو بیشترین آمار سرقت را به سبب آسانی ارتکاب به خود اختصاص داده است.
مهمترین علل وقوع و افزایش سرقتهای خرد در پایتخت چیست؟
اعتیاد مهمترین علت افزایش سرقت خرد در تهران است. بیشترین سرقتهای تهران توسط معتادان کارتنخواب و خیابانی برای تامین هزینه مواد مخدر انجام میشود و بیشتر سرقتهای خرد در محلاتی که معتادان تردد دارند، ثبت میشود.
سارقان به دنبال طلا و ارز
چرا سارقان در سالهای اخیر به سمت سرقت طلا و ارز خانگی روی آوردهاند؟
سارق دارای تفکر اقتصادی است و به دنبال کالایی میرود که در برابر زحمت سرقت ارزش داشته باشد. سرقت طلا و دلار بسیار راحت و غیرقابل ردیابی است. مردم هم متاسفانه رو به نگهداری طلا و ارز در خانهها آورده که همین امر موجب افزایش اینگونه سرقتها شده است. در حال حاضر 12 درصد سارقان تهران را دزدان منزل تشکیل میدهند که 90 درصد این افراد طلا، ارز و اموال با ارزش کمحجم را سرقت میکنند. این سارقان فقط اشیا قیمتی را سرقت کرده و دیگر لپتاپ یا دوربین سرقت نمیکنند.
بهترین راهکار برای کاهش سرقت طلا و ارز در خانهها قرار دادن آنها در صندوق امانات بانکهاست. توصیه ما به مردم این است که به هیچ عنوان اشیای قیمتی را در خانهها نگهداری نکرده و تنها به گاوصندوقهای خانگی اکتفا نکنند چرا که این گاو صندوقها از امنیت کافی برخوردار نبوده و سارقان به راحتی آنها را باز کرده یا جابهجا میکنند. بهتازگی شایعاتی مبنی بر اینکه سارقان دارای دستگاه طلایاب یا فلزیاب هستند منتشر شده که این موضوع صحت ندارد. بیشتر اقلام خانه فلزی است و این دستگاهها در خانههای شهری کاربردی ندارد. حس ششم سارقان بسیار بالاست و به راحتی محل نگهداری اشیا قیمتی را در خانهها پیدا میکنند.
براساس اعلام پلیس باندهای سرقت برای فرار از مجازات از نوجوانان استفاده میکنند، این موضوع صحت دارد؟
این موضوع را نه تائید و نه تکذیب میکنم. نیروی انتظامی اگر آماری دارد میتواند ارائه دهد. براساس قانون اگر مجرمی از اطفال برای ارتکاب جرم استفاده کند، فرد استفاده کننده به اشد مجازات همان جرم محکوم میشود.
کاهش سن سرقت
سن ارتکاب جرم در تهران چگونه است؟
در زمینه سرقت حرفهای میانگین سن مجرمان به زیر 30 سال کاهش یافته است. بیشتر سارقان تهران بین 25 تا 30 سال سن دارند، اما سن کیف قاپان و زورگیران خیابانی کمتر از میانگین کلی است.
در چه صورتی سارقان محارب شناخته میشوند؟
یکی از عوامل افزایش سرقت در تهران اجرا نشدن حد است. سرقت از نظر اسلام دارای دو مجازات قطع ید یا در صورت مسلحانه بودن محارب است. محاربه دارای شرایط خاصی است که مهمترین آن داشتن سلاح گرم یا سرد در سرقت است، اما سرقت منازل از نظر ما مجازاتش قطع ید است که متاسفانه اجرای آن تعطیل شده و همین موضوع آثار سویی را در جامعه به وجود آورده است. رویکرد ما در پروندههایی که مشمول حد میشود اجرای حد الهی است. به سارقان تهران هشدار میدهیم که اگر مرتکب سرقت خشن شوند از این پس حکم محارب و قطع ید در مورد آنها اجرا میشود.
شرایط تیراندازی ماموران
آیا ماموران پلیس اجازه تیراندازی به سمت سارقان و کیف قاپان را هنگام ارتکاب جرم یا دستگیری دارند؟
در قانون نحوه بهکارگیری سلاح و شرایط استفاده از اسلحه برای ماموران پلیس مشخص شده است. اگر متهمی هنگام ارتکاب جرم فرار کرده و به اخطار پلیس توجه نکند پلیس میتواند به سمتش شلیک کند. متاسفانه برخی ماموران فکر میکنند قانون بهکارگیری اسلحه فقط شلیک دو تیر هوایی است. مهمترین شرط این قانون این است که مامور آن را حفظ باشد. اگر ماموری تیر را به درستی هم شلیک کند و قانون را بلد نباشد محکوم میشود.
کنترل الکترونیکی سارقان
چرا برخی سارقان در دوره مرخصی هم دست به سرقت میزنند؟
این موضوع را قبول دارم، اما طرح ویژهای را برای کنترل مجرمان در دست اجرا داریم. از این پس سارقانی که از زندان آزاد میشوند با همکاری پلیس آگاهی تحتکنترل قرار گرفته و دوره کنترل پس از آزادی را میگذرانند. این طرح به صورت الکترونیکی بهزودی در سراسر تهران اجرا میشود که در کاهش سرقت و ارتکاب دوباره جرم تاثیرگذار است. فضای فرهنگی به گونهای شده است که دستگاههای فرهنگی باید در حوزه پیشگیری ورود کرده و به کمک دستگاه قضا بیایند. باید مجازاتهای استفاده از سلاح در سرقت هم در جامعه اطلاعرسانی شود. گاهی یکبار استفاده از چاقو برای زورگیری میتواند فرد را به سمت اتهام محاربه برده و مجازاتهای سنگین برای فرد در نظر گرفته شود. بسیاری فکر میکنند فقر علت اصلی سرقت است که از نظر من این موضوع درست نیست. فقر و بیکاری از علل وقوع سرقت است، اما نمیتوان همه تقصیرات را گردن این دو علت انداخت. میتوان گفت سارقان در حال حاضر راحت طلب شدهاند و سرقت را راهکاری مناسب برای درآمد بالا میدانند.
کوچ سارقان از تهران
این تعبیر که تهران بهشت سارقان شده است را قبول دارید؟
به جرات میگویم تهران برای سارقان ناامن شده و این افراد در حال کوچ از این شهر هستند و در شهرهای اطراف یا استانهای بزرگ دیگر دست به ارتکاب جرم میزنند.
یکی از گلههای مردم، آزادی مجرم بلافاصله پس از دستگیری است. علت این آزادی زودهنگام چیست؟
میان اینکه پلیس فردی را دستگیر کرده تا اینکه او در محاکم قضایی محکوم شود تفاوت وجود دارد. گاهی پلیس افرادی را دستگیر میکند که به دلیل نبود ادله کافی و اثبات نشدن ارتکاب سرقت از سوی این افراد آنها آزاد میشوند. اما اگر ارتکاب سرقت توسط فردی اثبات شودمطمئن باشید به این زودیها او آزاد نمیشود.
سروش، بازداشتگاه جدید سارقان پایتخت
کمبود زندان دلیل این آزادی زودهنگام نیست؟
برای نگهداری سارقان با کمبود محل نگهداری روبهرو نیستیم و خیال همه راحت باشد. بهتازگی با همکاری سازمان زندانها بازداشتگاه خاص نگهداری سارقان حرفهای به نام سروش در اختیار ما قرار گرفته و سارقان به این بازداشتگاه منتقل و به صورت ویژه نگهداری میشوند.
آیا راهاندازی دادسرای ویژه سرقت در کاهش وقوع جرم موفق بوده است؟
دادسرای ویژه سرقت برای مبارزه با سرقتهای خاص از جمله سرقت به عنف، مسلحانه، زورگیری و باندی در تهران راهاندازی شده و در طول دو سال فعالیت تخصصی توانستیم عملکرد مثبتی را نشان دهیم. در حال حاضر سوابق سارقان پایتخت به صورت متمرکز در این دادسرا وجود دارد. براساس آمار، پس از محکومان مواد مخدر بیشترین محکومان زندانی متهمان این دادسرا هستند. این آمار نشاندهنده میزان بالای سرقت و برخورد سنگین دستگاه قضا با متهمان است. خوشبختانه ما در ماههای اخیر شاهد رضایت مالباختگان از عملکرد همکارانمان در رسیدگی به پروندهها هستیم و با وجود حجم وسیع پروندهها در حال حاضر زمان رسیدگی به پروندههای سرقت در این دادسرا تا رسیدن به نتیجه به زیر دو ماه کاهش یافته است. اگر شکات با قضات همکاری کرده و در وقت مقرر در دادسرا حاضر شوند قول میدهم زمان رسیدگی به پروندهها از این مدت هم کمتر شود.
کاهش سرقتهای سازمان یافته تا پایان سال
سرپرست دادسرای ویژه گفت : خوشبختانه در سالجاری آمار سرقتهای باندی در تهران 14 درصد کاهش یافته است. به مردم تهران این نوید را میدهیم که تا قبل از عید نوروز با توجه به برنامههای مدون که در حال اجراست سرقتهای سازمانیافته تا 50 درصد کاهش یابد و تهران برای سارقان دیگر امن نخواهد بود. برای دستگیری سارقان با همکاری سایر دادستانها طرحهایمان را در شهرهای اطراف نیز انجام میدهیم. در طرح آخری که چندی قبل اجرا کردیم 30 درصد دستگیریها در اطراف تهران انجام شد.
مجید غمخوار
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد