طرف غربی ظاهرا موافق مذاکرات بود ولی در عمل زورگویی می کرد

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از ایرنا، علی لاریجانی عصر دوشنبه در همایش سفرا و روسای دفاتر و نمایندگی های ایران در خارج از کشور که در مرکز مطالعات سیاسی و بین الملل وزارت امور خارجه برگزار شد با تشکر از وزیر امور خارجه و تیم مذاکره کننده هسته ای به خاطر مذاکرات سخت و نفس گیر در دو سال اخیر گفت: در طول مدت 2 سال گذشته از نزدیک شاهد زحمات تیم مذاکره کننده بوده ام.

وی ادامه داد: تیم مذاکره کننده هسته ای با توانمندی وزیر امور خارجه نهایتاً توانستند خواسته های کشور در این مساله را تا حد قابل قبولی محقق سازند.

طرف غربی ظاهرا موافق مذاکرات بود ولی در عمل زورگویی می کرد

رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: باید توجه داشت در موضوع هسته ای ایران همیشه طرفدار مذاکره با طرف مقابل بوده اما طرف مقابل که ظاهراً موافق مذاکره بوده در عمل بر زورگویی تاکید داشته و البته گاه در داخل کشور نیز دیدگاه های غلطی به کار برده شده که طرف مقابل از آنها سوءاستفاده کرده است.

لاریجانی افزود: در این دوره و با تغییراتی که در ذهنیت طرف مقابل به وجود آمده بود، مسائل از طریق مذاکره حل شد و ظرفیت در طرف مقابل و در داخل کشور نیز ایجاد شد.

مذاکرات هسته ای از اواخر دولت قبل چندان پیش نمی رفت

رییس مجلس شورای اسلامی با یادآوری اینکه مذاکرات اصلی از اواخر دولت قبل چندان پیش نمی رفت، گفت: روزنه ای ایجاد شده بود که البته بسیاری از مسائل سیاسی بغرنج از طریق همین روزنه ها شروع می شود اما مذاکرات در دولت فعلی به خوبی مسائل را پیش برد.

لاریجانی همچنین تصریح کرد: نگرانی که در مسیر این دو سال دیده شده و در حال حاضر هم وجود دارد این است که آیا امکانات فنی مورد عقب نشینی واقع نمی شود؟ یا دستاوردهایمان را از دست نمی دهیم؟ این مباحث که البته هنوز هم در ذهن برخی هست، باید از طریق مولفه های بخش فنی مورد بررسی قرار گیرد؛ در حقیقت تعاملات با فکر و اندیشه انجام گرفته و این به معنای ضربه به بخش فنی نیست.

برخی به ریزه کاری های مثبت موجود در سند برجام توجهی ندارند

وی همچنین خاطر نشان کرد: اینکه در فوردو چه تعداد سانتریفیوژ باشد مورد بحث و بررسی قرار گرفته است؛ مباحثی در متن توافق انجام شده که در موارد مختلف اعم از R & D یا تعداد سانتریفیوژها یا رآکتور آب سنگین اراک ساعت ها مورد بحث قرار گرفته و با توجه به شرایط کشور و نیازهای آینده نگرانه فنی بررسی و نهایی شده است.

رییس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: البته در مقابل خواسته هایی نیز چون رفع تحریم ها و ساماندهی روابط اقتصادی داشته ایم که در مجموع این سند این ظرفیت را به وجود آورد و اجازه نداد حرکت فناوری صلح آمیز هسته ای ما نیز لطمه بخورد که البته برخی توجهی به این ریزه کاری ها در این سند ندارند.

برجام با نامه مقام معظم رهبری ساختاری برای اجرا پیدا کرد

لاریجانی در ادامه اظهار داشت: در مجلس و شورای عالی امنیت ملی این سند با دقت مورد واکاوی قرار گرفت که در آخر هم با تدبیر مقام معظم رهبری و نامه ایشان، ساختاری برای اجرا پیدا کرد البته برخی معتقد بودند طرح برجام باید رد شود چرا که منافع ما را حفظ نکرده است، اما باید توجه داشت که 2 سال مذاکرات بر مبنای چارچوب هایی که مطرح شد همخوانی دارد و این طرح برای پیش بینی آن ضروری است؛ بنابراین مسیر غلطی را دنبال می کردند.

رییس قوه مقننه خاطر نشان کرد: برخی نیز معتقد بودند که طرح به کلی نباید نوشته می شد اما از آنجایی که یک مرجع در کشور ضروری بود، راهی که انتخاب شد این بود که چارچوبی برای اجرای سند در نظر گرفته شود، لذا تصمیم عاقلانه ای در کشور گرفته شد.

ستادی قوی در وزارت خارجه برای اجرای برجام تشکیل شود

لاریجانی مهمترین مسئله را در حال حاضر اجرای برجام دانست و افزود: این موضوع هرچند بار سنگینی بر وزارت خارجه می افزاید، لذا توصیه می شود ستاد قوی مشتمل بر بخش فنی، اقتصادی و حقوقی و با استفاده از کارشناسان و حتی دریافت نقطه نظرات منتقدان تشکیل شود.در واقع ریزه کاری هایی در اجرای برجام وجود دارد که مسیر ذکرشده باید دنبال شود.

راهبردهای کشور در سیاست خارجه، دائمی و منطبق بر قانون اساسی است

رییس مجلس با اشاره به بیانات روز گذشته رهبر معظم انقلاب درخصوص راهبردهای کشور در سیاست خارجه گفت: اهداف جمهوری اسلامی در این بخش دائمی و منطبق بر قانون اساسی است اما منهای وجه قانونی و دینی در سیاست خارجه، از نظر تحلیلی باید شرایط را مورد بررسی قرار داد.

لاریجانی ادامه داد: در زمان پیروزی انقلاب اسلامی که دنیا دوقطبی بود، حتی برخی از دوستان در منطقه برای سر دادن شعار «نه غربی، نه شرقی» به ما خرده می گرفتند؛اما جمهوری اسلامی ایران راه سومی را (نه شرقی، نه غربی) به سختی دنبال کرد و در آن به پیروزی نیز رسید. از همین روز امروزه که قطب بندی های دوگانه و قطب بندی یک گانه ای که مدتی حاکم بود، از بین رفته است، شرایط فعلی باید بررسی و قطب های تاثیرگذار شناسایی شوند.

نقش آفرینی ایران برای پیشرفت و پیش برد اهدافش آسانتر شده است

وی با اشاره به اینکه آمریکا در عراق و افغانستان نتوانست راهبردهای خود را پیش ببرد، گفت: کشورهای اروپایی نیز به دلیل مشکلات داخلی و خارجی دیگر قطبی محسوب نمی شوند، لذا وضع امروز ما نسبت به گذشته بهتر است و نقش آفرینی ایران برای پیشرفت و پیش برد اهدافش آسانتر است در واقع وقتی شرایط اینگونه دیده می شود، ظرفیت وزارت امور خارجه برای ترسیم مدل های پیش برد اهداف می تواند موثر واقع شود.

رییس مجلس شورای اسلامی یادآور شد: بدون طراحی و ابتکار عمل وقتی در منطقه ثبات نباشد، بیشترین ضرر را خواهیم کرد لذا همانگونه که مقامات روسیه معتقدند از مدل مذاکرات هسته ای برای پیشرفت مسائل دیگر کشورشان باید استفاده کنند، ما نیز باید به سایر ظرفیت ها توجه کنیم.

لاریجانی تصریح کرد: توجه به این موضوع در صحنه بین الملل در زمانی که ایران هم کشوری مورد قبول و مسئولیت پذیر در منطقه شناخته شده و بسیاری نیز به این موضوع توجه پیدا کرده اند، زمینه را برای حضور ایران و ساماندهی مدلی برای حل و فصل مسائل منطقه ای بیش از گذشته مطرح می کند، لذا وزارت امور خارجه باید به این موضوع توجه ویژه ای داشته باشد.

وی تاکید کرد: در شرایطی که بحران های منطقه ای افزایش یافته است، تدبیر برای ترسیم مدل ضروری است.

روند جریان های تروریستی در دو دهه اخیر جهشی بوده است

رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به اینکه شرایط منطقه ای در مجموع به هم ریختگی امنیتی را ایجاد کرده ، گفت: برخی به دلیل روحیه جنگ طلبانه و از سوی دیگر به دلیل قدرت هایی چون تروریست ها، شرایط منطقه را بحرانی کرده اند.

لاریجانی ادامه داد: روند جریان های تروریستی در دو دهه اخیر جهشی است و در گذشته اگر کشورهایی چون افغانستان درگیر جنگ بودند، امروزه قدرت پیدا کرده اند و به لحاظ کمی و کیفی رشد کرده اند.

رییس قوه مقننه کشورمان تصریح کرد: به نظر می رسد ماجرای تروریسم با رفتارهای ائتلاف گونه و سایر نگاه هایی که شکل گرفته است به سادگی در منطقه حل نمی شود.

رفتارهای نظامی راهکار حل معضل برهم ریختگی منطقه ای نیست

لاریجانی اظهارداشت: در منطقه که سیاست های مختلف و متضاد به وجود آمده است، دورنما نشان می دهد این برهم ریختگی منطقه ای ظرف چند سال دیگر به راحتی حل نمی شود البته کشور ایران از تمام ظرفیت خود برای کمک به عراق و سوریه استفاه کرده است؛ در این میان باید به این سوال پاسخ داده شود که برهم ریختگی امنیتی صرفاً با رفتار نظامی قابل حل است یا نه؟ که بعید به نظر می رسد رفتارهای نظامی بتواند مسائل را حل کند، چرا که در این صورت بسیار پرهزینه است.

رییس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: در واقع مجموع تلاش ها در منطقه نشان نمی دهد که راه حل نظامی به سادگی به نتیجه برسد، لذا باید راه حل های سیاسی دنبال شود.

ایران همیشه به دنبال راه حل های سیاسی بوده است

لاریجانی با اشاره به کنفرانس اخیر در روسیه گفت: ایران همیشه به دنبال راه حل های سیاسی بوده منتها برخی از کشورها نظرات متفاوتی چون به کارگیری راهکارهای نظامی داشته اند؛ با این حال از امهات وزارت امور خارجه است که با استفاده از تجربه های مناسب سیاست ها را به نتیجه برساند.

وی تصریح کرد: استفاده از دیپلماسی بسیار اهمیت دارد، چرا که این نگرانی وجود دارد که شرایط منطقه، امت اسلامی را فلج کند؛ بهم ریختگی امت اسلامی در منطقه موجب خوشایندی رژیم صهیونیستی خواهد شد و جدایی از آن، این بهم ریختگی منطقه ای به لحاظ امنیتی در همه کشورها سرریز شده است.

رییس مجلس شورای اسلامی همچنین با تاکید بر اینکه اختلافات فرقه ای را نباید ساده انگاشت، گفت: گروه های تروریستی در تلاش هستند تا مشکلات منطقه ای را ناشی از اختلافات فرقه ای جلوه دهند و این در حالی است که باید روشن و ثابت شود که مباحث شیعه و سنی، پایه ای برای اختلافات پیش آمده و مسائل تروریستی منطقه ندارد؛ این نگرش ها فتنه بزرگی را ایجاد خواهد کرد، لذا دیپلمات های ما نباید اجازه دهند از این ماجراها سوءاستفاده شود.

در حوزه اقتصادی و آسیب های اجتماعی، آسیب پذیر نشان داده ایم

لاریجانی استفاده از دیپلماسی در حوزه اقتصادی را یکی دیگر از نکات مهم در حوزه سیاست خارجه قلمداد کرد و گفت: در یک ارزیابی کلی از وضعیت کشور در حوزه های مختلف، شرایط عادی یا رو به خوب بوده است، اما در حوزه اقتصادی و آسیب های اجتماعی هم که گاهاً با یکدیگر مرتبط هستند، آسیب پذیر هستیم.

وی اضافه کرد: در مقایسه اقتصادی ایران در ماه های پایانی برنامه پنجم توسعه و ماه های پایانی برنامه چهارم توسعه، 4 تحول چشمگیر در محیط بیرونی مشاهده می شود که در توانمندی اقتصادی تاثیر داشته است.

آشفتگی در منطقه روند شکننده ای در مسائل اقتصادی به جا گذاشته است

رییس نهاد قانونگذاری کشورمان با اشاره به آشفتگی در منطقه گفت: این آشفتگی روند شکننده ای در مسائل اقتصادی به جا گذاشته است ضمن آنکه تحریم های اقتصادی، مدیریت اقتصاد کشور را با مشکلات ساختاری مواجه کرده است.

لاریجانی ادامه داد: به عنوان نمونه تورم را به مرز 40 درصد هم رساند البته تلنگرهایی هم به مدیریت اقتصادی مسئولان کشور زد؛ سقوط قیمت جهانی نفت نیز سومین عاملی است که حدود 60 درصد کاهش یافت و بر روی قیمت طلا و فلزات اساسی کشور تاثیر گذاشت.

وی با اشاره به چهارمین تحول اثرگذار تصریح کرد: رکود اقتصادی درخصوص واحد پولی یورو که هر چند گفته شده تا سال 2015 بهبود خواهد یافت، با توجه به شرایط بحرانی منطقه اتفاق نخواهد افتاد ولی البته در مورد تحریم ها شرایط امکان دارد تغییر کند.

رییس مجلس شورای اسلامی در ادامه افزود: در محیط داخلی نیز با مشکلاتی مواجه بودیم که نخستین آن، نقص در میزان سرمایه گذاری است؛ به گونه ای که در شرایط فعلی اگر 2.5 میلیون نفر بیکار داشته باشیم، با روند فعلی تا سال 1400 این میزان بیکار به 5 میلیون نفر افزایش پیدا می کند.

لاریجانی ادامه داد: وضعیت فعلی دولت نیز دومین مشکل داخلی کشور است؛در حقیقت تمام منابع کشور با 75 میلیون نفر جمعیت صرف دولت فربه ای می شود که وضع را بدتر از گذشته کرده است. در واقع دولت باید کوچک و چابک شود و بیشتر کارها نیز به بخش های خصوصی واگذار شود.

واگذاری ها تنها میان سازمان ها و یا نهایتاً بخش عمومی بوده، نه بخش خصوصی

وی سومین مشکل داخلی را مردمی نشدن اقتصاد دانست و گفت: اقتصاد صرفاً دولتی و عدم واگذاری امور به بخش خصوصی، مشکلاتی را به وجود آورده است. در این سال ها واگذاری ها تنها میان سازمان ها و یا نهایتاً بخش عمومی بوده است لذا رقابت اقتصادی را ایجاد نکرده است.

رییس مجلس شورای اسلامی چهارمین مشکل بخش داخلی را محیط کسب کار عنوان کرد و افزود: مجموع قوانین و شرایط برای سهل شدن فضای کسب و کار و افزایش انگیزه برای سرمایه گذاری ها نشده است.

لاریجانی اضافه کرد: متاسفانه ایران در ایجاد بستر مناسب برای کسب و کار در سال 2015 رتبه 115 را کسب کرده است. در مورد شروع کسب کار نیز رتبه 82 و مدت زمان ایجاد کسب و کار سرمایه گذاری در کشور ما 15 روز است، در حالی که در برخی کشورهای منطقه این مدت زمان 48 ساعت است.

رئیس قوه مقننه تصریح کرد: رتبه ایران در اخذ مجوز ساخت و ساز در دنیا 98 است و مدت روزی که می تواند این مجوز را اخذ کند، 97 روز است. در حقیقت سازوکارهای قدیمی و دستورالعمل های سختگیرانه در محیط کسب و کار ایران حاکم است.

قوانین خارج از رکود تصویب شده اما اجرایی نشده است

لاریجانی افزود: رتبه ایران در دسترسی به انرژی برق در حالی که کشوری پرازمنابع است، 94 و همچنین در بخش حمایت از سرمایه گذاری خرد رتبه 149 را دارد؛ در سهولت پرداخت مالیات نیز رتبه ایران 122 است. در واقع میانگین وزنی برای مولفه های کسب و کار از بهار سال 90 تا 94 بدین شرح است: در بهار 90 در حدود 6.11، در بهار 91 حدود 5.82، در بهار 92 حدود 5.97، در زمستان 93 حدود 6.1 و در بهار سال جاری نیز 5.87 است. در واقع قوانین خارج از رکود تصویب شده اما اجرایی نشده و جریان اقتصادی در ایران فوران نداشته است؛ لذا سنگ و مانعی چون تحریم نیز به دلیل وجود اشکالات ساختاری چندان تاثیرگذار نبوده است.

وی در ادامه یادآور شد: بحران ها و چالش های دیگری نیز در کشور همانند بحران آب وجود دارد که وزارت امور خارجه باید آنها را جدی بگیرد. در حقیقت استفاده از دانش فنی باید واقع بینانه دیده شود و از دیگران نیز استفاده کنند.

لاریجانی ادامه داد: در چالش ها به بی انضباطی های بخش های مختلف که اخیراً نیز زیاد شده است، باید توجه کرده و به ظرفیت هایی چون منابع انسانی، نیروی کار جوان و تحصیل کرده برای برنامه ریزی و ورود به سرمایه گذاری و فناوری توجه کرد.

وی همچنین ادامه داد: در سال های گذشته سرمایه گذاری های فیزیکی و زیرساختی چون آب، برق، گاز، مخابرات و... انجام گرفته است؛ لذا وزارت امور خارجه باید مسائل اقتصادی کشور را نیز در اولویت قرار دهد. ما کشوری نفتی و گازی هستیم که باید برای سرمایه گذاری سایر کشورها نیز ایجاد انگیزه کنیم.

رییس مجلس شورای اسلامی ادامه داد: وزارت خارجه برای توسعه اقتصادی باید به مسائل اقتصاد مقاومتی نیز توجه کرده و اولویت هایی را در نظر بگیرد.

لاریجانی با اشاره به اولین اولویت گفت: در واردات تکنولوژی های مهم برخی کشورها محصولات مصرفی را وارد خواهند کرد و این در حالی است که باید با تکیه بر سرمایه گذاری های داخلی از واردات محصولات مصرفی جلوگیری شود.

سازوکارها و ترتیبات سرمایه گذاری سهل و آسان شود

وی دومین اولویت وزارت امور خارجه را سرمایه گذاری کشورهای خارجی در حوزه نفت و گاز دانست و تصریح کرد: سازوکارها و ترتیبات سرمایه گذاری به شکلی باید سهل و آسان شود که سرمایه گذاران خارجی به سرمایه گذاری در ایران ترغیب شوند.

رییس مجلس شورای اسلامی بهره جویی از انرژی و دیپلماسی را سومین اولویت وزارت امور خارجه دانست و گفت: انرژی همیشه عاملی مهم برای پیشبرد اهداف بوده است، لذا به بهره گیری انرژی از طریق دیپلماسی باید توجه کرد.

لاریجانی در پایان فراهم کردن سازوکارهای صادراتی را چهارمین اولویت وزارت امور خارجه دانست و گفت: وزارت امور خارجه با توجه ویژه به بُعد اقتصادی شرایط صادرات که با حساسیت های بسیار مواجه است، را باید فراهم کند. شهید مطهری هم اذعان داشتند که اگر کشوری اقتصاد سالم نداشته باشد به آرمان های متعالی دست نخواهد یافت. این سخن شهید مطهری درست است و برای تثبیت آرمان های کشور تقویت بُعد اقتصادی در سیاست های وزارت امور خارجه ضروری است.