مراقب تکرار تاریخ باشیم!

با نگاهی به کارنامه انگلیس در کشورهای مختلف می‌توان دریافت که این کشور سیاست‌های ثابتی را دنبال می‌کرده است. این سیاست‌ها تغییرناپذیر بوده و این تصور که لندن حاضر به تغییر این سیاست‌هاست، درست نیست.

ازجمله سیاست‌های تغییرناپذیر انگلیس، تفرقه‌افکنی، سلب هویت دیگر ملت‌ها و دخالت در امور داخلی کشورهای دیگر است. این سیاست‌ها بویژه در خاورمیانه با شدت بیشتری دنبال شده و لندن اگر حتی در همه مناطق جهان حاضر به تغییر این سیاست‌ها یا برقراری روابط عادی دیپلماتیک با دولت‌های دیگر باشد، در منطقه ما، سیاست‌های تغییرناپذیر خود را ترک نخواهد کرد.

انگلستان البته در تاریخ اشتباهات بسیاری داشته و گاهی با تکیه بر همین اشتباهات این‌گونه وانمود می‌کند که به‌دنبال تغییر در سیاست‌های خود است. شاید برای همین است که وزیر خارجه این کشور در تهران از تحولات در آینده روابط دوجانبه سخن می‌گوید.

با وجود این همزمان با این اظهارات نباید از یاد برد که انگلیس، رژیم صهیونیستی و عربستان، مثلثی تعریف شده در خاورمیانه را تشکیل می‌دهند و افزون بر این، لندن مجری سیاست‌های منطقه‌ای آمریکاست. شاید برای همین است که اکنون صداهایی در واشنگتن شنیده می‌شود که بر عدم‌پیروی از لندن در قبال سیاست‌های خاورمیانه‌ای تاکید می‌کند.

در چنین شرایطی، تهران باید هوشمندی خود را حفظ کرده و دوستان خود در منطقه را نیز نسبت به راهبرد جدید انگلیس آگاه کند. این راهبرد جدید با استراتژی تفرقه‌افکنانه گذشته انگلیس تفاوتی کلیدی دارد و اگر پیش از این لندن سیاست «تفرقه‌بینداز و حکومت‌کن» را دنبال می‌کرد، حالا راهبرد «تفرقه بینداز و دو طرف را نابود کن» را پیگیری می‌کند که اثرات مخرب آن را می‌توان امروز در منطقه شاهد بود.

برای مقابله با این راهبرد، هرچند ایران باید با دولت انگلیس رابطه داشته باشد، ولی باید با رصد دقیق مواضع مقامات انگلیسی مراقب رفتارهای این کشور باشد تا در آینده ناگهان متوجه این واقعیت نشویم که مشکلاتی از جانب انگلیسی‌ها برای کشورمان ایجاد شده که پیش از این، آن را در تاریخ تجربه کرده‌ایم.

جواد منصوری - پژوهشگر تاریخ