توافق وین تائیدی است بر فتوای رهبر ایران

با گذشت نزدیک به یک هفته از توافق ایران و کشورهای 1+5، بحث ها در مورد آن همچنان داغ است و وزیر دفاع آمریکا نیز به خاورمیانه سفر کرده تا در مورد این توافق اطمینان های لازم را به اعراب و صهیونیست ها بدهد.

از سوی دیگر قرار است از چند روز دیگر بررسی این توافق در کنگره آمریکا آغاز شود. در همین رابطه با پروفسور «دانیل سرور» مشاور پیشین وزارت خارجه آمریکا به گفتگو نشستیم.

دانیل سرور از معروف ترین کارشناسان حاضر در مبحث مدیریت جنگ، و از کارشناسان ارشد موسسه روابط دو سوی آتلانتیک و از اساتید دانشگاه جان هاپکینز است که سابقه فعالیت گسترده در مورد جنگ های عراق، افغانستان و بالکان را دارد و از سال 1994 تا 1996 به عنوان نماینده ویژه آمریکا در امر میانجیگری میان مسلمانان و کروات های یوگسلاوی فعالیت کرده است.
متن این گفتگو به شرح زیر است:

س- ارزیابی شما از توافق حاصل شده چیست؟ آیا این توافق منافعی را که غرب بویژه آمریکا در خصوص برنامه هسته ای ایران دنبال می کرد تامین می کند؟
آنطور که من از متن توافق فهمیده ام این توافق تکمیل کننده تفاهم دوم آوریل (تفاهم لوزان) است و مهمترین منافع آمریکا را که متوقف کردن پیشرفت برنامه هسته ای ایران بود تامین می کند.
این توافق اما شامل جزئیات جذابی است و آن اینکه ایران تاکید کرده تحت هیچ شرایطی بدنیال ساخت و یا به دست آوردن تسلیحات هسته ای نخواهد بود و این تائیدیه کتبی بر فتوایی است که رهبر ایران در مورد ممنوعیت تسلیحات هسته ای داده اند. از نظر من این نکته بسیار مهم است چون تا پیش از این برخی از منتقدان برنامه هسته ای ایران معتقد بودند که فتوای آیت‌الله خامنه ای بصورت رسمی روی کاغذ نیامده و ممکن است تهران از این امر تخطی کند.
به موجب این توافق تحریم های ایران نیز به محض انجام تعهدات از سوی این کشور لغو می شوند. باید به این نکته اشاره شود تا زمانیکه تعهدات انجام نشود تحریم ها لغو نمی شوند.

س- پس از حصول توافق «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران، ان را یک توافق برد-برد خواند آیا شما با این دیدگاه موافقید؟

کاملا روشن است که این توافق برای آمریکا یک برد محسوب می شود. اما آقای ظریف از جانب ایرانی ها صحبت می کند و من هم با نظر ایشان موافقم که این توافق یک توافق برد – برد است.

در این موضوع صحبت از امید مقوله دیگری است . از منظر آمریکائی ها، آنها امیدوارند که ایران به حمایت خود از گروه هایی همچون حماس پایان دهد و اما از نظر ایرانیان امید تفاوت دارد.

س- بنابراین از نظر شما آیا توافق حاصل شده توافق خوبی است یا خیر؟

بستگی دارد شما درباره جایگزین این توافق به چه موردی فکر کنید. از دید آمریکائی ها اگر بدترین حالت را تصور کنیم اینکه ممکن است هیچ محدودیتی علیه برنامه هسته ای ایران اعمال نشده، آژآنس هیچ نظارتی بر فعالیت ایران نداشته، و علاوه بر آن هیچ یک از تحریم بین المللی نیز علیه ایران وجود نداشته باشد زیرا چین و اتحادیه اروپا بدنبال از سرگیری روابط اقتصادی با ایران هستند.

در بهترین حالت ممکن نیز ممکن است آمریکا بتواند تحریم های بین المللی را برای مدتی حفظ کند اما دیگر از نظارت بر برنامه هسته ای ایران خبری نخواهد بود و سایر کشورهای خاورمیانه نیز بدنبال برنامه هسته ای خواهند رفت.

س- شما عکس العمل کنگره آمریکا به این توافق بویژه جمهوریخواهان را چطور ارزیابی می کنید؟ آیا این رفتارها به اجرای توافق هسته ای کمک خواهند کرد یا به زیان آن هستند؟

برخی از اعضای کنگره بطور کلی با هر نوع توافقی مخالف هستید. اما با این وجود من فکر نمی کنم این افراد قدرت کافی برای غلبه بر حق وتوی اوباما را داشته باشند و این اتفاق بسیار مثبت خواهد بود اگر توافق حاصل شده هم در کنگره آمریکا و هم در مجلس ایران تصویب شود.

س- آیا این توافق تاثیری بر انتخابات آتی آمریکا دارد و بطور کلی آیا این توافق می تواند به موفقیت دموکرات ها در انتخابات سال آینده کمک کند؟

من چنین تصوری ندارم زیرا در آمریکا انتخابات به مسائل زیادی از جمله مسائل داخلی بستگی دارد.

س-با توجه به اینکه اسرائیل از ابتدا با این توافق مخالف بود، شما واکنش تل آویو به آن را چطور ارزیابی کرده و پیش بینی شما درباره عملکرد آتی اسرائیل چگونه است؟

گمان می کنم که اسرائیل به اعتراضات خود ادامه داده و به موجب این توافق بدنبال افزایش همکاری های امنیتی خود با آمریکا باشد اما در نهایت باید بیاموزد که چگونه با این توافق زندگی کند همانگونه که نهایتا آموخت چگونه با توافق موقت در ژنو (برجام) کنار بیاید.