نقش آلمان و قطر در مذاکرات سری حماس و اسرائیل

سران کشورهای عضو جامعه عرب نیز در نشستی اضطراری در قاهره دور هم آمدند. فرانک والتر اشتاین مایر که اخیرا به اردن، اسرائیل و سرزمین‌های فلسطین سفر کرده، در گفت‌وگو با هفته‌نامه اشپیگل با تاکید بر این‌که راهکاری صلح‌آمیز برای حل مناقشات فلسطینیان و اسرائیل به آینده دور موکول شده، درباره تشدید تنش و درگیری بین رژیم صهیونیستی و حماس هشدار داد. وی اظهار کرد عواقب تشدید تنش‌ها بندرت قابل پیش‌بینی است. با این حال ما باید در این شرایط به دنبال مناسبات با تصمیم‌گیرندگان سیاسی باشیم و فقط از همین طریق می‌توان از وخامت بیشتر اوضاع جلوگیری کرد.

رسانه‌ها سفر وزیر خارجه آلمان به سرزمین‌های اشغالی و غزه را با هدف کمک‌های بشردوستانه اعلام کردند اما واقعیت امر این است که این سفر چیزی بیش از مسائل حقوق بشری بوده است. در حقیقت سازمان اطلاعاتی آلمان مذاکرات مخفیانه‌ای را میان اسرائیل و حماس با هدف دستیابی به آتش‌بس پایدار و طولانی‌مدت آغاز کرده است. آلمانی‌ها هم اکنون در تلاش برای تشویق حماس برای موافقت با این آتش‌بس از طریق همکاری با سرویس امنیتی قطر هستند. قطری‌ها نیز پیشنهادی را به اسرائیل و غزه برای برقراری آتش بس دائمی ارائه کرده‌اند. نکته جالب این طرح برای حماس، تاسیس بندری دریایی خارج از غزه در سایه حمایت ناتو است. در این رابطه ریچارد سیلورشتاین، وبلاگ‌نویس اسرائیلی در مقاله‌ای با عنوان «میانجیگری آلمان در مذاکرات سری حماس و اسرائیل با حمایت قطر» نوشت، اولین باری است که شنیده‌ام از بازوی سازمان پیمان آتلانتیک شمالی برای نظارت بر توافقنامه‌های بین‌المللی حماس و اسرائیل استفاده می‌شود. از سوی دیگر گزارش می‌شود ترکیه نیز در کنار قطر ایستاده و از این طرح حمایت می‌کند.

روزنامه صهیونیستی میکور ریشون در این‌باره مدعی شد، سرویس‌های اطلاعاتی آلمان مشغول وساطت با حماس در مساله اسرای فلسطینی و تبادل آنها با پیکر دو نظامی صهیونیست‌اند که در جنگ اخیر کشته شده‌اند. این روزنامه با اشاره به تلاش آلمانی‌ها برای توافق مبادله اسرایی جدید میان حماس و اسرائیل می‌نویسد، با مطرح‌شدن وساطت آلمان، این مساله به اذهان متبادر می‌شود که سرویس‌های اطلاعاتی آلمان نقش مهمی را در تلاش‌هایی دارند که منجر به تبادل اسرا میان حماس و اسرائیل شده است. به نوشته این روزنامه، نمایندگان سرویس‌های امنیتی آلمان در مبادله اخیر اسرا به غزه و تل آویو سفر کردند و در نهایت این دیدارها منجر به تبادل اسرا شد. میکور ریشون در ادامه می‌افزاید: بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل به ضرورت پایان بخشیدن به پرونده اسرا و اجساد نظامیان کشته شده و تشدید فشارهای ناشی از آن آگاه است و همین مساله باعث شده وی به دیدار خانواده دو نظامی اسیر اسرائیلی برود. نتانیاهو در این دیدار تاکید کرده است هر چه در توان دارد برای پایان بخشیدن به این پرونده به کار می‌بندد. از سوی دیگر، نزدیکان نتانیاهو بیم آن دارند که کوتاهی در بررسی مساله اسرا منجر به واکنش‌های غیرقابل پیش‌بینی شود. راجل الفیر، تحلیلگر اسرائیلی بر این باور است: برملاشدن ناگهانی وجود دو اسیر اسرائیلی نزد حماس، نشان‌دهنده این است که نتانیاهو به طور عمد افکار عمومی را در جریان مساله قرار نداده است. الفیر در مقاله‌ای در روزنامه صهیونیستی هاآرتص کابینه نتانیاهو را به گمراه کردن افکار عمومی متهم و تاکید می‌کند نخبه‌های سیاسی حاکم مقبولیت خود را به طور بی‌سابقه از دست داده‌اند.

از سوی دیگر، کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نیز وعده کمک یک میلیارد دلاری برای کمک به بازسازی غزه داده‌اند. یک‌سال پس از جنگ غزه، اسرائیل به کشوری همچون قطر کمک می‌کند. یوسی کوپرواسر، مدیر سابق تحقیقات سازمان اطلاعاتی اسرائیل در واکنش به اقدام اخیر تل‌آویو برای اجازه دادن به قطر به منظور کمک به بازسازی غزه از طریق حماس ـ که آمریکا آن را در فهرست گروه‌های تروریستی معرفی کرده ـ به رادیو ان‌پی‌آر می‌گوید، زندگی پر از تناقضات و چیزهای عجیب و غریب است. به گفته وی، دادن اجازه به قطر برای کمک به حماس در طولانی‌مدت به نفع اسرائیل خواهد بود، زیرا شرایط بهتر برای غزه از آتش جنگ می‌کاهد و به این بازدارندگی کمک می‌کند.

محمد المادی، رئیس کمیته‌مان نیز می‌گوید قطر به تلاش برای بازسازی غزه به عنوان پروژه‌ای جدید ادامه می‌دهد و پروسه بازسازی تاکنون بدون مانع بسیار خوب پیش رفته و اسرائیل نیز تمام پروژه‌های قطر در نوار غزه را تائید کرده است.

بین‌الملل

معصومه زارع