یکی از عمدهترین دلایل به این برمی گردد که شیوه پذیرش دانشجو در کشور ما، هدفمند نیست. یعنی بهجای افزایش کیفیت مباحث آموزشی در دانشگاهها، گسترش کمی پذیرش دانشجو مدنظر قرار گرفته است.
افزایش کمیت بدون توجه به کیفیت، آموزش عالی را از اهداف اصلی خود دور کرده است؛ به طوری که ما دانشجویانی تعلیم دادهایم که خیلی هایشان مساله محور نیستند و دغدغه علمی چندانی ندارند.
بدیهی است وقتی مباحث آموزشی در دانشگاهها، مساله محور نباشد، پایاننامهها نیز دردی از جامعه دوا نخواهد کرد.
در همین زمینه، انفعال بسیاری از گروههای آموزشی در دانشگاهها هم مزید بر علت شده است. خیلی از گروههای آموزشی، سند چشمانداز روشنی ندارند و راهبرد مشخصی برای آموزش خود تعریف نکردهاند.
این چنین گروههای آموزشی، نه خودشان سوال علمی دارند و نه برای دانشجو، سوال ایجاد میکنند.
حالا در این شرایط تصور کنید وقتی نه استاد و نه دانشجو، سوال و دغدغه علمی ندارند، معلوم است خیلی از پایاننامهها از میدان انقلاب تهران سر درمیآورد و فروش پایاننامه رواج پیدا میکند.
کوتاه سخن آنکه افزایش کمی دانشجو بدون آنکه سوال و دغدغه علمی برای آنها مطرح کنیم، یکی از دلایل اصلی خرید و فروش پایاننامه است.
از سوی دیگر، پایاننامهفروشی در رشتههای علوم انسانی نیز بیشتر از رشتههای فنی و پایه و پزشکی است، زیرا در اینجا هم بحث داشتن دغدغه و سوال علمی مطرح است.
مثلا دانشجو در رشتههای فنی و مهندسی، دغدغه و سوال علمی بیشتری برایش مطرح میشود و برای پاسخ به همین سوالات به دنبال تکمیل پایاننامه میرود، اما در رشتههای علوم انسانی- به شیوهای که در دانشگاههای ما تدریس میشود- چنین شرایطی کمتر حاکم است.
اگرچه معتقدم استقرار نرمافزارهایی برای تشخیص نسخههای کپی پایاننامه میتواند با این معضل مقابله کند، اما واقعیت این است که از نگاه کلان و راهبردی، راهحل مشکل پایاننامه فروشی این است که کیفیت آموزشی دانشگاهها بالاتر برود و دانشجو هم دارای سوال و دغدغه علمی بشود. اگر این اتفاقها بیفتد، قطعا خرید و فروش پایاننامهها هم به کمترین سطح ممکن خواهد رسید.
دکتر رضا صحرایی - معاون دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد