فاجعه انسانی در یمن و عقبگرد مدعیان حقوق بشر

روشن است که انتظار از چنین نهادی، تلاش برای کمک به غیرنظامیان در برابر دولت‌هایی است که وارد نزاعی خونین شده یا دست تروریست‌ها را برای به آتش کشیدن کشورها باز گذاشته‌اند. با این همه، انفعال صلیب سرخ جهانی در برابر برخی فجایع انسانی نشان می‌دهد که این نهاد نیز به‌سان بسیاری دیگر از نهادهای مدعی حقوق بشر، در حصار سیاست‌بازی دولت‌هایی گرفتار شده که «جنایت»، «نسل‌کشی»، «خشونت»، «تروریسم» و هرگونه بحران انسانی را با معیار منافع خود سنجیده و گرچه در قبال معضلی کوچک، واکنش‌هایی بزرگ از خود نشان می‌دهند، اما در برابر معضلاتی بزرگ، چندان حساسیتی به خرج نمی‌دهند. نمونه واضح این دست استانداردهای دوگانه را امروز و در جریان کشتار مردم یمن می‌توان مشاهده کرد. کشتاری که بدون توجه به قوانین بین‌المللی از سوی ریاض و برخی دولت‌های نزدیک به این کشور صورت گرفته و مردم یمن را در موقعیت نگران‌کننده‌ای قرار داده است. جالب اینجاست که این تجاوز، نه فقط با مخالفت دولت‌هایی که ژست محافظت از امنیت و ثبات خاورمیانه را می‌گیرند، روبه‌رو نشده، بلکه حتی حمایت بازیگران فرامنطقه‌ای از کشتار مردم در یک کشور ضعیف نگه‌داشته شده، مانع از آن شده که نهادهای حقوق بشری از قربانیان این حملات حمایت کنند. داستان غم‌انگیز جلوگیری از ارسال کمک‌های انسان‌دوستانه ایران به یمن و سکوت در قبال ابعاد فاجعه انسانی در صنعا، همه و همه نشان می‌دهد که 150 سال پس از عزم جهانی برای دفاع از حقوق انسان‌ها در قبال بحران‌های سیاسی، هنوز نهادهای تشکیل شده، کارآمدی لازم را برای مراقبت از جان غیرنظامیان در برابر وحشی‌گری دولت‌های متجاوز نداشته و نفوذ قدرت‌های بزرگ، مانع از آن می‌شود که ثبات و امنیت در جهان برقرار شود. بی‌تردید گذار از وضعیت امروز یمن، فراتر از هشدارهای روزمره نهادهای حقوق‌بشری در قبال فاجعه انسانی در این کشور، نیاز به عزمی جهانی برای شکستن محاصره و امکان کمک به غیرنظامیان داشته و تلاش در این راه آزمونی پیش‌روی قدرت‌های جهانی است که آیا حاضرند به کمک کشورهای مستقل منطقه – همچون ایران - خط کمک انسانی به یمن را برقرار کنند یا به سکوت سرکوب‌گرانه خود ادامه خواهند داد؟

مصطفی انتظاری هروی

گروه سیاسی