ثبت منزلگاه مسیر هجرت امام رضا (ع) در فهرست آثار ملی

این آثار در آخرین نشست کمیته ثبت و حریم معاونت میراث فرهنگی کشور، در اول اردیبهشت امسال، مورد بررسی قرار گرفت و واجد ارزش ثبت در فهرست آثار ملی شناخته شد.

به گفته مدیرکل دفتر ثبت آثار تاریخی و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی سازمان میراث فرهنگی، این آثار که عمده آنها مربوط به استان‌های یزد، مرکزی و خراسان شمالی است، از میان 45 اثر ارسالی به این دفتر گزینش شده است.

فرهاد نظری چهار اثر منزلگاه انجیره؛ (منزل امام رضا (ع) در هجرت به سرزمین توس)، خانه آیت‌الله حائری؛ بنیانگذار حوزه علمیه قم در میبد، تکیه ششناو در تفرش و زیارتگاه پیرمراد خرمشاه زرتشتیان در یزد را مهم‌ترین این آثار ثبتی عنوان می‌کند و در گفت‌وگو با جام‌جم می‌افزاید: منزلگاه انجیره از مهم‌ترین ایستگاه‌های کاروانی راه رباطات (یزد به طبس) است؛ مسیری که در گذشته منطقه فارس را به خراسان پیوند می‌داده و امام رضا (ع) نیز در راه خراسان از این منزل عبور کرده‌اند.به گفته وی راه امروزی یزد به طبس، از میانه جاده میبد منشعب می‌شود و به خرانق می‌رسد. پیش‌تر این سه راهی وجود نداشته و از یزد مستقیما به انجیره و حوض جعفر می‌رفتند و از آنجا با طی یک مرحله به خرانق می‌رسیدند، اما این بخش از راه، امروزه به دلیل احداث راه جدید از رونق افتاده و راه فرعی فرض می‌شود، از همین‌رو مسافران امروزی خراسان، رباط‌های انجیره را که در منزلگاه انجیره واقع شده و شامل دو رباط یا کاروانسرای شاه‌عباسی و کاروانسرای یزدی‌هاست، مشاهده نمی‌کنند. قدمت این منزلگاه به قرن چهارم هجری برمی‌گردد.

خانه آیت‌الله حائری نیز که دیگر اثر مهم ثبت شده در این نشست بود، علاوه بر این‌که محل سکونت آیت‌الله حائری، بنیانگذار حوزه علمیه قم در میبد یزد است، یکی از عناصر تشکیل‌دهنده بافت تاریخی و ثبت شده این شهر است.زیارتگاه پیرمراد خرمشاه نیز به عنوان دیگر اثر مهم ثبت شده در این نشست، از معدود بناهای مذهبی باقیمانده زرتشتیان در شهر یزد است که همچنان کاربری خود را حفظ کرده است.بنای تکیه ششناو مربوط به دوره قاجاریه نیز در محله فم‌شهر تفرش و در مجاورت مسجد تاریخی ششناو واقع شده است. این بنا به‌واسطه عبور قنات ششناو به این نام خوانده می‌شود.