ماست پالم دار صادراتی مهر برگشت خورد

روز گذشته رئیس سازمان استاندارد به فارس خبر داد چند مورد ماست‌های صادرشده به عراق به ایران بازگردانده شد، چون حاوی پالم بود و ما مجبور شدیم که آن را معدوم کنیم.

براساس دستورالعمل فعلی وزارت بهداشت، استفاده از روغن گیاهی پالم در لبنیات ممنوع است، بجز محصولاتی شبیه بستنی یا پنیر پیتزا که مصرف آن دائم نیست و همه شهروندان هم به‌طور مستمر از آن استفاده نمی‌کنند.

اما وقتی طرف عراقی، ماست ایرانی را به دلیل وجود پالم در آن مرجوع کرده است، همین حرف خود گواه این است که هنوز هم رد پای پالم را می‌توان در تولید محصولات داخلی پیدا کرد.

این روغن غیرمجاز وارداتی از گیاهی شبیه نخل به دست می‌آید که استفاده مداوم آن در لبنیات و جایگزین کردن آن با چربی طبیعی شیر و ماست، می‌تواند به مشکلات قلبی و عروقی فرد مصرف‌کننده ختم شود.

سازمان غذا و دارو: ما مسئول صادرات نیستیم

همین هفته قبل بود که بحث واردات گوشت بوفالو به کشور، جنجالی بین سازمان استاندارد، سازمان غذا و دارو و سازمان دامپزشکی به راه انداخت و این سازمان‌های مسئول درباره سالم یا ناسالم بودن این فرآورده‌ها، نظر واحدی نداشتند. نبود هماهنگی و وحدت رویه بین این سازمان‌های ناظر حتی صدای وزیر بهداشت را هم درآورده است و به گفته کارشناسان، باید فقط یک سازمان مسئول برای رصد سلامت مواد غذایی وجود داشته باشد.

دکتر هدایت حسینی، مدیرکل نظارت و ارزیابی فرآورده‌های خوراکی و آشامیدنی سازمان غذا و دارو در گفت‌وگو با جام‌جم می‌گوید: موضوع سلامت صادرات مواد غذایی مثل ماست، در حوزه فعالیت‌های سازمان استاندارد است و نظارت بر سلامت فرآورده‌های غذایی صادر شده به ما ارتباطی ندارد.

به گفته این مقام مسئول، ماست تولید شده در داخل، عاری از پالم است و در تولید داخلی ما مشکل استفاده از روغن گیاهی وجود ندارد اما نباید از خاطر برد که به هر حال این ماست صادر شده در داخل تولید شده است و نظارت بر تولیدات داخلی نیز در حیطه وظایف این سازمان است، اما این مقام مسئول تاکید دارد که خیلی اوقات محصولات صادر شده براساس استانداردهای تقاضا شده از شرکت‌های خارجی تولید می‌شود و به همین دلیل امکان دارد استانداردهای تولید محصولات داخلی و صادرات خارجی با یکدیگر تفاوت داشته باشد.

حسینی عنوان می‌کند که ما محصول پالم‌دار برای مصرف داخلی یا صادرات تولید نمی‌کنیم و این مساله ارتباطی به سازمان غذا و دارو ندارد. در همین رابطه مدیر روابط عمومی سازمان استاندارد ادعا می‌کند که برخورد با تولید‌کنندگان متخلف در دستور کار این سازمان قرار دارد.

با آبروی اقتصاد ایران بازی نکنید

در شرایطی که سازمان غذا و دارو تاکید دارد صادرات ماست‌ها و سالم یا ناسالم بودن آنها ربطی به فعالیت‌های این سازمان ندارد، محمدرضا خان‌محمدی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با جام‌جم، از همه سازمان‌های ناظر می‌خواهد که با هم وحدت رویه داشته باشند و برای سلامت مواد غذایی مردم دل بسوزانند.

خان‌محمدی با گلایه از صادرات اجناس نامرغوب به خارج از کشور یادآور می‌شود که باید نظارت بر سلامت مواد غذایی صادراتی افزایش پیدا کند تا جنس نامرغوب به دست خارجی‌ها نرسد.

به گفته او، حتی گاهی تخلف یک شرکت تولیدی می‌تواند یک کشور را از بازار جهانی یک محصول محروم کند. به همین دلیل نباید نظارت بر سلامت مواد غذایی را دست کم بگیریم و نباید به هر شرکتی هم اجازه بدهیم که محصولی را با نام و نشان ایرانی به خارج از کشور صادر کند.

این نماینده مجلس معتقد است اگر اجازه بدهیم جنس نامرغوب با نام تولید ایرانی به خارج از کشور فرستاده شود، این کار اعتبار و آبروی اقتصاد ایران را زیر سوال می‌برد.

بازار هدف را هم کنترل کنیم

وقتی می‌گوییم صادرات جنس نامرغوب، همیشه هم این نیست که تولید داخلی ما مشکل داشته باشد. گاهی پیش می‌آید که در بازار کشور مقصد، کیفیت محصولات صادر شده را پایین می‌آورد.

این نماینده مجلس به همین مساله اشاره می‌کند و می‌گوید: تجربه سال‌ها مدیریت در صنایع مختلف به من ثابت کرده است که برخی اوقات، جنس صادر شده ایرانی را حتی با وجود مرغوبیت، در کشور مقصد دستکاری می‌کنند و به طمع سود بیشتر، کیفیت محصول را پایین می‌آورند.

نظارت بیشتر بر بازار کشور مقصد، موضوع مهمی است که به گفته این نماینده مجلس اگر روی این موضوع هم تمرکز نکنیم و کیفیت محصولاتمان را در کشورهای مقصد زیرنظر نداشته باشیم، همین اهمال هم می‌تواند اعتبار صادرات ایران را خدشه دار کند. یعنی اگر یک شرکت خارجی، جنس ایرانی را دستکاری کند و سپس همان محصول دستکاری شده را با نام جنس ایرانی در بازار کشور خودش بفروشد، در اینجا باید مسئولان ایرانی با آن شرکت‌های خارجی برخورد کنند و قرارداد صادرات با آن شرکت خارجی متخلف را فسخ کنند تا اعتبار صادرات ایران حفظ شود.

پالم؛ بحران ادامه‌دار سال 93

نیمه‌های مرداد سال قبل بود که وزیر بهداشت، شهامت به خرج داد و از وجود روغن پالم در شیرهای پرچرب سخن گفت.

این روغن گیاهی به دلیل ارزان بودن آن، برخی سودجویان را به طمع انداخت تا چربی طبیعی شیر را استخراج کنند و به‌جای آن از این روغن غیرمجاز استفاده کنند؛ روغنی که برای سلامت قلب و عروق انسان خطرساز است.

بعد از این ماجرا بود که وزیر بهداشت از مردم خواست که تا رفع شدن مشکل، فعلا شیر پرچرب نخرند.

با بالا گرفتن داستان، سازمان غذا و دارو وعده داد که با شرکت‌های متخلف برخورد خواهد کرد و قرار شد که از مهر سال 93 به بعد، استفاده از روغن پالم در همه فرآورده‌های لبنی حذف شود.

در حالی که قرار بود اسامی شرکت‌های متخلف اعلام شود، اما با وجود گذشت حدود 9 ماه از رسانه‌ای شدن خبر پالم، هنوز اسامی این شرکت‌های متخلف اعلام نشده است.

حالا با گذشت بیش از یک ماه از سال 94 و در حالی که ماجرای پالم، رفته رفته به فراموشی سپرده شده بود، جریان ماست‌های مرجوعی ایران از عراق به دلیل وجود پالم در آنها، دوباره به خبر مهم روز بدل شده است.

امین جلالوند‌ - گروه جامعه