رسانه‌ها اسیدپاش اصفهان را فراری دادند

بارها اعلام کرده‌اید جرایم از راه علمی کشف می‌شود، اما بازهم بعضی متهمان مدعی هستند زیر فشار بازجویی اعتراف کرده‌اند. تعریف شما از کشف علمی چیست؟

در پلیس آگاهی همیشه از روش علمی برای کشف جرم استفاده می‌شود. هیچ ‌وقت کشف‌های پلیس آگاهی سنتی نبوده است، چراکه این پلیس با سابقه‌ای طولانی، کارهایش را با استفاده از تجهیزات و کارشناسان پیش می‌برد. تحصیلات ماموران پلیس آگاهی آکادمیک است. ما با استفاده از تجهیزات علمی روز بسیاری از جرایم را با تجهیزات‌مان کشف می‌کنیم و این موضوع باعث افزایش سرعت کشف شده است. برخی از این تجهیزات بومی‌سازی شده و از تجهیزات داخلی برای کشف جرم استفاده می‌کنیم. استفاده از تجهیزات و مدارک مورد استناد در دادگاه روش علمی ما برای کشف جرایم است.

حرف شما قبول، اما جایگاه پلیس کشور در کشف علمی کجاست؟

در زمان حاضر هیچ کمبودی از نظر امکانات نسبت به دیگر پلیس‌ها نداریم. از نظر استفاده از روش‌های علمی و متخصصان جزو کشورهای پیشرفته هستیم و جایگاه برتری داریم.

مهم‌ترین انگیزه در وقوع قتل‌ها در ایران چیست؟

بیشتر قتل‌های کشور را انگیزه‌های ناموسی و خانوادگی تشکیل می‌دهد و قتل با انگیزه قبلی در کشور بسیار اندک و انگشت‌شمار است. تعدادی از قتل‌های کشور با انگیزه سرقت‌، نزاع و درگیری‌های دسته‌جمعی رخ می‌دهد و علت تعداد کمی از قتل‌های خانوادگی نیز تجاوز یا شک است. امروز مسائل عشیره‌ای نیز در وقوع قتل قابل قیاس با قبل نبوده و امنیت ما از کشورهای منطقه بالاتر است.

چرا شاهد افزایش کلاهبرداری هستیم؟ کلاهبرداران از پلیس حرفه‌ای‌تر شده‌اند؟

کلاهبرداران ما حرفه‌ای‌تر نشده‌‌اند. مشکلات اقتصادی به‌وجود آمده در کشور باعث شده خیلی از افراد برای جبران خسارت دست به کلاهبرداری بزنند. عده‌ای به‌ دلیل نوسانات ارز یکباره میلیون‌ها تومان در خرید و فروش دلار ضرر کردند که نمی‌توان در شرایط عادی این ضرر را جبران کرد. به‌ همین دلیل از راه‌های دیگری ازجمله کلاهبرداری می‌خواهند آن را جبران کنند.

اما در کوچه و بازار مسائلی برخلاف این مدعا مطرح می‌شود...

آمارها دلیلی برای اثبات این ادعاست.

امسال قتل سریالی داشتیم؟

در 9 ماهه امسال قتل سریالی در کشور رخ نداده است. در برخی موارد ممکن است یک نفر به علت اعتیاد و استفاده از قرص‌های شیمیایی مرتکب دو یا سه فقره قتل شود، اما قتل سریالی با انگیزه مشخص در سال ‌جاری نداشته‌ایم.

بعضی‌ها معتقدند مردم برای کشف جرایم بخصوص کشف جرایم خرد مثل سرقت لوازم داخل خودرو و تلفن همراه به پلیس اطمینان ندارند.

این موضوع را قبول ندارم. در تمام جرایم، حتی جرایم خرد با بازخوردهایی که از مردم می‌گیریم و نظارت‌هایی که در آغاز رسیدگی به پرونده‌ها انجام می‌دهیم، خودمان را نیز نقد می‌کنیم. با آمارهای موجود در پلیس آگاهی اطمینان نداشتن مردم به پلیس در کشف جرایم خرد را تائید نمی‌کنم. درست است که بروکراسی اداری و رفت‌و‌آمدها می‌تواند باعث مراجعه نکردن مردم شود، اما اقدامات پلیس در مورد جرایم خرد قابل توجه است.

هدف از راه‌اندازی قرارگاه سرقت چه بود و به اهداف خود رسیده‌اید؟

برای مقابله با سرقت قرارگاهی را تشکیل دادیم و در 14 استان بویژه شهر تهران این قرارگاه فعال شد. تمام پلیس‌های تخصصی و سازمان‌های مرتبط عضو این قرارگاه هستند و خوشبختانه از خرداد توانستیم جلوی افزایش زیاد سرقت خرد را بگیریم. همه تلاش ما این است ابتدا نرخ وقوع را کاهش دهیم و بعد به سمت کشف برویم. در کنار اقدامات پلیسی، بیمه‌ کردن لوازم داخل خودرو باعث می‌شود مردم براحتی خسارت خود را دریافت کنند. ضمن این‌که باید فروش لوازم دست‌ دوم مدیریت شود و اماکنی خاص به این کار اختصاص یابد. جلوی فعالیت مالخران هم باید گرفته شود. موضوع دیگری که باید به آن اشاره کرد این است که سرقت‌های خرد از سوی معتادان و کارتن‌خواب‌ها برای تهیه مواد انجام می‌شود. وقتی پلیس این افراد را دستگیر می‌کند، اگر دیگر دستگاه‌ها به وظیفه خود عمل کنند و این افراد را نگهداری و سالم‎سازی کنند، کمتر دچار این مشکلات می‌شویم.

بعضی افراد می‌گویند پلیس سارقان را می‌شناسد، اما پس از چند سرقت آنها را دستگیر می‌کند تا آمار کشف‌هایش بالا برود. در این مورد نظرتان چیست؟

در این‌که پلیس سارقان را می‌شناسد، شک نکنید. هرکسی به جرم سرقت پرونده داشته و جزو مجرمان سابقه‌دار و حرفه‌ای باشد تحت کنترل پلیس است و باید هفتگی و ماهانه خود را به پلیس معرفی کند، اما این‌که بگوییم پلیس اجازه می‌دهد فردی چندین‌بار سرقت انجام دهد و بعد او را دستگیر می‌کند، دروغ است. به‌عنوان ضابط قضایی نمی‌توانیم کسی را که جرمی‌ مرتکب نشده است، حتی باوجود سابقه‌دار بودن دستگیر کنیم. پلیس نمی‌تواند برای هر جرمی که اتفاق می‌افتد یکی را دستگیر کند. مجرمان حق زندگی دارند مگر این‌که خلافش ثابت شود. چنانچه هر فردی در کوچک‌ترین سرقتی نیز نقش داشته باشد، شناسایی و دستگیر می‌شود.

بعضی قاتلان در دادگاه‌ مدعی می‌شوند تحت فشار آگاهی به قتل اعتراف کرده‌اند. منظور از این فشار چیست؟

در شیوه‌های بازجویی نیاز به اجبار نداریم، علم پیشرفت کرده است. با امکاناتی که داریم، نیازی به فشار و خشونت و ضرب‌ و‌ جرح نیست. ما روی بازداشتگاه‌ها نیز نظارت داریم و حتی از مامورانی که کوچک‌ترین مساله‌ای دارند یا در حین کار عصبانی می‌شوند، در این بخش‌ها استفاده نمی‌کنیم. ضمن این‌که براساس حکم شرعی حتی در‌باره جنایتکارانی که کسی تحمل شنیدن اعتراف‌هایشان را ندارد نیز نباید از خشونت استفاده ‌کنیم. در قانون استفاده از خشونت برای گرفتن اعتراف ممنوع شده است.

اگر متهمی به دلیل ضرب و جرح از سوی پلیس شکایت داشته باشد به آن رسیدگی می‌شود؟

اگر ماموری از قانون و وظایفش تخلف کرد، هر فردی می‌تواند با 197 تماس بگیرد و با اعلام تخلف و مشخصات مامور از او شکایت کند. در ملاقات چهره ‌به ‌چهره در مرکز 197 نیز متهمان یا خانواده آنها اگر شکایتی دارند و ماموری تخلف کرده است، می‌توانند شکایت‌شان را حضوری مطرح کنند. مردم مطمئن باشند با تخلفات برخورد می‌شود.

چرا دیگر مجرمان را برای بازسازی صحنه جرم به محل حادثه نمی‌برید و آنها در محوطه پلیس آگاهی این کار را انجام می‌دهند؟

در جرایمی که مدارک برای پلیس مستند است یا دوربین‌های محل وقوع جنایت آن را ضبط کرده‌اند دیگر نیازی به بازسازی صحنه جنایت نیست. در برخی جرم‌ها نیز به دلیل این‌که بازسازی ممکن است باعث اتفاقات دیگری در محل شود، بازسازی در اداره پلیس انجام می‌شود. به نظرم نیاز نیست در تمام حوادث بازسازی در صحنه انجام شود.

آمار اسیدپاشی امسال افزایش یافته است؟ ماجرای اصفهان به کجا رسید؟

آمار اسیدپاشی امسال کمتر از سال‌های گذشته است. در مورد اسیدپاشی اصفهان اگر رسانه‌ها به این موضوع به این شکل نمی‌پرداختند، ما مجرم را سریع‌تر و راحت‌تر دستگیر می‌کردیم. اسیدپاشی همیشه در کشور رخ می‌دهد و اغلب به‌دلیل انتقام‌گیری شخصی است. با اطلاع‌رسانی انجام‌شده این موضوع منحرف و ایجاد حساسیت بالا باعث شد متهم مخفی شود. اطلاع‌رسانی نادرست رسانه‌های غربی نیز به این موضوع دامن زد و همین موضوع کار مجرم را راحت و کار پلیس را برای دستگیری سخت کرد.

بخشش متهمان اسیدپاشی تاثیری در افزایش این جرم دارد؟

قصاص یک حق شرعی و قانونی و در ‌اختیار فرد آسیب‌دیده است. پلیس نمی‌تواند بگوید گذشت کرده یا متهم را قصاص کنید، اما به ‌نظر ما اگر قانونی قاطع در مورد جرم اسیدپاشی از جنبه عمومی جرم تصویب شود، حتما می‌تواند در این‌زمینه راهگشا باشد.

مجید غمخوار / تپش (ضمیمه چهارشنبه روزنامه جام جم)