سم جان 688 نفر را گرفت

به گزارش جام جم آنلاین به نقل از اداره کل روابط عمومی و امور بین‌الملل سازمان پزشکی قانونی کشور، در بین سموم آنچه بیشترین سهم را در مرگ افراد داشته قرص برنج است، به نحوی که در سال جاری 63 درصد از تلفات مسمومیت با سم را به خود اختصاص می دهد، پس از آن به ترتیب سموم دفع‌آفات نباتی، الکل، سیانور و جونده‌کش‌ها در رتبه های بعدی قرار می گیرند.

در هشت ماهه امسال 432 نفر بر اثر مسمومیت با قرص برنج جان خود را از دست دادند، این رقم در مقایسه با مدت مشابه سال قبل که آمار تلفات 449 نفر بود، 3.8 درصد کاهش یافته است.

بر اساس آمارهای موجود در سازمان پزشکی قانونی کشور در 10 سال گذشته (1383 تا 1392)، هشت هزار و 769 نفر در کشور بر اثر مسمومیت با سم جان خود را از دست دادند.

در تمامی این سال‌ها مرگ بر اثر مسمومیت با سم با افزایش مواجه بوده و از 713 نفر در سال 1383 به هزار و 101 نفر در سال گذشته رسیده است اما در هشت ماهه امسال آمار مسمومیت با سم روندی کاهشی در پیش گرفته که امید است تا پایان سال شاهد تداوم این روند کاهشی در کشور باشیم.

افزایش تلفات مسمومیت دارویی

اما در این مدت تلفات ناشی از مسمومیت دارویی در کشور با رشد 5.8 درصدی مواجه بوده و این آمار از 497 فوتی در هشت ماهه سال گذشته به 526 فوتی در هشت ماهه امسال رسیده است.

در این مدت استان‌های تهران با 141، فارس با 109 و کرمانشاه با 38 فوتی بیشترین آمار تلفات ناشی از مسمومیت دارویی را داشته‌اند.

نکات مهم در پیشگیری از بروز مسمومیت ها

عمده ترین موارد مسمومیت در بزرگسالان ناشی از داروهای مسکن، آرامبخش، ضد افسردگی و همچنین محصولات پاک کننده و شیمیایی است که ممکن است عوارض جبران ناپذیری را برای فرد به همراه داشته باشد.

در کودکان نیز مسمومیت‌ها در اثر خوردن مواد شیمیایی و بهداشتی، مواد شوینده، داروها، اجسام قابل بلع مثل باطری و یا گیاهان آپارتمانی به وجود می آید بنابراین لازم است والدین ضمن آگاهی از خطراتی که به دنبال ایجاد مسمومیت، فرزندشان را تهدید می کند، هر گونه موادشوینده، سموم و ‌داروها را از دسترس کودکان دور نگه دارند.

در این بخش ضمن اشاره به برخی از انواع مسمومیت‌ها، نکاتی را برای آگاهی بیشتر و نیز پیشگیری از بروز آن بیان می کنیم.

نکات مورد توجه برای پیشگیری از مسمومیت دارویی:

- با مصرف خودسرانه داروها بدون تجویز پزشک، سلامت خود را به خطر نیندازید.

- مقادیر بالای برخی از داروهای به ظاهر کم خطر، می توانند برای فرد کشنده باشند.

- داروها را دور از دید و دسترس کودکان و در ارتفاع بالا ودر کمد مجهز به قفل نگه داری نمایید.‌

- در هنگام مصرف دارو و یا استفاده از فرآورده های شیمیایی حتماً در نور کافی برچسب روی بسته بندی را مطالعه کرده سپس مصرف نمائید. استفاده از داروها و مواد شیمیایی در تاریکی می تواند خطرناک باشد.

برای پیشگیری از مسمومیت با مواد شیمیایی و شوینده ها توجه کنیم:

- در صورت تماس پوست و یا چشم با مواد اسیدی و یا قلیایی، هرگز از مواد قلیایی و یا اسیدی جهت خنثی سازی استفاده نکنید بلکه پوست و چشم را با مقادیر فراوان آب شستشو داده و مصدوم را به مرکز درمانی منتقل نمایید.

- در صورت بلع مواد با خاصیت خورندگی مانند اسیدها و قلیاها، هرگز بیمار را وادار به استفراغ نکنید. این کار می تواند سبب وخیم شدن وضع بیمار شود.

- قبل از دور انداختن ظروف حاوی مواد شیمیایی و شوینده داخل ظرف زباله، آن را آبکشی نمایید.

- محصولات خانگی خطرناک مانند محلول لوله بازکن، جوهر نمک، محلول سفید کننده و لکه بر، مواد شوینده، گاز پاک کن، داروها و دیگر مواد شیمیایی و همچنین ضد یخ و الکل را در بسته بندی اصلی آن ها و با درب بسته و دور از دسترس کودکان نگه داری نمایید.

- از قرار دادن ظروف حاوی مواد شیمیایی در کنار مواد غذایی خودداری نمایید.

- چنانچه در منزل کودکی دارید، از قرار دادن خمیر دندان، دهان شویه و یا دیگر فرآورده های آرایشی و بهداشتی در دسترس کودکان خودداری نمایید.

- موادی مانند نفت و بنزین را در ظرف اصلی آن ها نگه داری کنید و ازریختن این مواد داخل ظروف مربوط به فرآورده های خوراکی و نوشیدنی مثل نوشابه جداً پرهیز کنید.

- در هنگام استفاده از مواد شیمیایی و فرآورده های شوینده و پاک کننده، پنجره ها را باز کنید تا هوا به خوبی در محیط جریان داشته باشد.

- از اختلاط مواد شیمیایی مانند جوهر نمک با فرآورده های سفید کننده جداً خودداری کنید. بخارات و گازهای ناشی از این اختلاط بسیار سمی و خفه کننده می باشد.

- پس از مصرف مواد شوینده، سفید کننده، جرم بر و لوله بازکن در محیط های دربسته و کوچک مانند دستشویی و حمام، به هیچ عنوان در این مکان ها توقف نکنید چرا که گازهای تولید شده در این محیط خفه کننده و سمی می باشد.

- ضمن استفاده از مواد شیمیایی حتماً از وسایل محافظت کننده مانند دستکش بلند، کفش نفوذ ناپذیر، لباس آستین بلند، شلوار بلند و جوراب استفاده نمایید.

- هرگز سعی نکنید با چشیدن و یا بوییدن یک ماده ناشناخته آن را شناسایی کنید.

مراقبت ویژه از کودکان برای پیشگیری از مسمومیت:

- کودکان زیر 5 سال، پر خطرترین گروه سنی از نظر بروز مسمومیت هستند.

- کودکان خردسال ممکن است هر چیزی را به دهان ببرند. این عمل بخشی از آموزش و درک این گروه سنی از محیط اطرافشان است و می تواند زمینه ساز بروز مسمومیت باشد.

- در هنگام بروز مسائل و مشکلات خانوادگی، بیشتر مراقب کودکان باشید. در این شرایط کودکان در برابر حوادث و مسمومیت اتفاقی آسیب پذیرترند.

- به کودکان بیاموزید هیچ چیزی ننوشند و یا نخورند مگر اینکه با اجازه بزرگسالان باشد.

- خطرات ناشی از مسمومیت در کودکان، خانم های باردار و افراد سالمند می تواند شدیدتر از دیگر افراد باشد.

گیاهان آپارتمانی نیز گاه باعث بروز مسمومیت می شوند پس توصیه می کنیم:

- گل ها و گیاهان آپارتمانی را دور از دسترس کودکان قرار دهید و هنگام بازی کودکان در فضای باز مراقب آن ها باشید تا توسط گل ها و گیاهان سمی، مسموم نشوند.

- نام گیاهان خانگی را به خاطر بسپارید و آن را روی برچسبی کنار آن ها بنویسید. بسیاری از گیاهان و گل های آپارتمانی مانند خرزهره و دیفن باخیا، سمی هستند و تماس پوست با آن ها و یا به دهان بردن آن ها منجر به مسمومیت می شود.

علائم مسمومیت با گاز منوکسیدکربن و پیشگیری از آن:

- منوکسید کربن گازی بی رنگ، بی بو، بی مزه و غیر محرک است که در اثر سوختن ناقص سوخت های فسیلی مانند نفت، گاز، بنزین، گازوئیل و ذغال چوب حاصل می شود.

- مسمومیت با منوکسید کربن یکی از مرگبارترین انواع مسمومیت ها است. برای پیشگیری از بروز آن توصیه های ایمنی در مورد استفاده از وسایل حرارتی را رعایت کنید.

- تماس طولانی مدت با گاز منوکسید کربن به ویژه در کودکان، می تواند با بروز اختلالات رفتاری و کاهش حافظه و ضریب هوشی همراه باشد.

- علائم تماس طولانی با منوکسید کربن، سردرد، گیجی و خواب آلودگی می باشد. در ادامه تماس، فرد مسموم دچار تهوع، استفراغ و تپش قلب می شود. تماس با مقادیر بالای CO می تواند سبب کاهش هوشیاری و مرگ شود.

- در هنگام استفاده از بخاری های نفتی و گازی، جهت پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن، اطمینان از نصب صحیح و کارکرد مناسب دودکش ها الزامی است.

- استفاده از بخاری های بدون دودکش تنها در محیط هایی که دارای تهویه و جریان مناسب هوا می باشند(مانند مراکز تجاری و دفاتر کاری که تردد زیادی دارند) مجاز است. از بکار بردن این وسایل در محیط های بسته و فاقد جریان هوا خودداری نمایید.

- حضور در گاراژ های در بسته که در آن اتومبیل با موتور روشن وجود دارد خطر بروز مسمومیت با منوکسید کربن را به همراه است.

و به طور کلی در صورت بروز هر نوع مسمومیت به یاد داشته باشیم:

- لحظات اولیه پس از بروز مسمومیت، برای نجات فرد مسموم حیاتی است. بلافاصله پس از برخورد با موارد مسمومیت ضمن تماس با اورژانس 115 برای انتقال فرد به مراکز درمانی، می توانید با تلفن 1490 (مرکز اطلاع رسانی داروها و سموم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) تماس بگیرید. این مرکز اطلاعات اولیه در مورد برخورد با فرد مسموم را در اختیارتان می گذارد.

- ایجاد استفراغ در فرد مسموم، همیشه بهترین راه خارج کردن سم از بدن نیست و گاهی ممکن است جان بیمار را به خطر بیندازد.

- از خوراندن مایعات به فرد مسمومی که هوشیاری خود را از دست داده است، خودداری کنید.