حضرت محمد (ص) مظهر تمام‌نمای کمالات اخلاقی

رسول اکرم (ص) با مهربانی و عطوفت توانست مردم را بر مدار توحید گرد آورد. در سوره آل عمران آیه 159 می‌خوانیم که این پیام الهی به آن حضرت بود: لو کنت فرضا غلیظ القلب لانفرضوا منهولک. اگر تندخو و سنگدل بودی، بی‌تردید از پیرامونت پراکنده می‌شدند.

علی ابن ابیطالب (ع) که با پیامبر اسلام انسی دیرینه داشت، در توصیف مهرورزی و نرم‌خویی آن حضرت فرمود: نرم‌خوترین و بزرگوارترین مردم در معاشرت رسول خدا بود. رسول اکرم پیوسته مردم مسلمان را به مهرورزی دعوت می‌کرد و حتی فرمود: من لا یرحم الناس لا یرحمه الله. هرکس نسبت به مردم رحمت و مهربانی نداشته باشد، مورد رحمت خدا واقع نمی‌شود.بارها از من پرسیده‌اند که در میان ده‌ها مقاله و کتابی که درباره مهرورزی و محبت پیامبر اکرم خوانده‌ای، کدامیک بیش از همه توجه شما را جلب کرد و من در پاسخ گفتم که مقاله ارزنده مرحوم سید ابوالفضل مجتهد زنجانی در کتاب خاتم پیامبران بیش از دیگر مقالات توجه مرا جلب کرد.

مرحوم زنجانی در آن مقاله از مهرورزی و محبت رسول اکرم چنین نوشته بود:«در میان جمع بشاش و گشاده رو بود، هرگز به روی کسی خیره نگاه نمی‌کرد. در سلام کردن به همه حتی بردگان و کودکان پیشدستی می‌کرد. اغلب دو زانو می‌نشست و پای خود را جلوی هیچ‌کس دراز نمی‌کرد. سخن همنشین خود را قطع نمی‌کرد و با او به گونه‌ای رفتار می‌نمود که او تصور می‌کرد هیچ کس نزد رسول خدا از او گرامی‌تر نیست. بیش از حد لزوم سخن نمی‌گفت. آرام و شمرده سخن می‌گفت و هیچ گاه زبانش را به دشنام و ناسزا آلوده نمی‌ساخت. در حیا و شرم حضورش بی‌مانند بود. هرگاه از رفتار کسی آزرده می‌گشت ناراحتی در سیمایش نمایان می‌شد ولی کلمه‌ای گله و اعتراض بر زبان نمی‌آورد. از بیماران عیادت می‌کرد و در تشییع جنازه‌ها حضور می‌یافت. جز در مقام دادخواهی اجازه نمی‌داد کسی در حضور او و علیه دیگری سخن بگوید، یا به کسی دشنام بدهد یا سعایت کند.»

رسول اکرم (ص) بارها فرمود: «مقصود از انسان‌های مهربان فقط کسانی نیستند که با خودشان و خانواده شان مهربانند و عطوفت دارند، بلکه مقصود کسانی هستند که همه انسان‌ها را دوست دارند». تاکید فراوان رسول اکرم درباره حقوق اقلیت‌ها و پیروان ادیان دیگر نشانه‌ای از وسعت نظر و رحم و مروت او به همه انسان‌ها بود.

محمود حکیمی‌