برای پاسخ به این پرسش که آیا بومیسازی مرورگرها لزومی دارد یا خیر، باید در مورد نیازهایی صحبت کرد که بازار برای یک مرورگر اختصاصی بهوجود میآورد.
اکنون مرورگرهای پراستفاده، محدودیت خاصی برای کاربران ایرانی ایجاد نمیکنند، از زبان فارسی پشتیبانی میکنند و حتی بیشتر آنها با وبفونتها و فونتفیسهای فارسی نیز مشکلی ندارند. در نتیجه کاربر فارسیزبان نیاز چندانی به استفاده از مرورگر اختصاصی شده ندارد، اما یکی از مسائل کلیدی بحث امنیت در فضای وب است. متاسفانه با توجه به محدودیتهای تحمیل شده بر کشور ما امکان استفاده از بسیاری امکانات برخط امنیتی برای کاربران ساکن در ایران وجود ندارد.
یکی از مهمترین و دردسرسازترین این موارد استفاده از گواهی اس.اس.ال است که با توجه به ساختار زنجیرهای این گواهیها، امکان تائید رسمی گواهی اس.اس.ال وبگاههای ثبت شده در ایران از طریق موسسات بینالمللی وجود ندارد.
البته در داخل کشور مرکز گواهی الکترونیکی ریشه فعالیت دارد، ولی مشکل استفاده از خدمات داخلی، شناسایی نشدن گواهیهای صادره ایرانی توسط مرورگرهای پراستفاده کاربران است. این مساله باعث بالارفتن خطر در فضای وب شده و بخصوص بستر مناسبی برای سوءاستفاده وبگاههای فیشینگ ایجاد میکند.
یکی از خدماتی که یک مرورگر اختصاصی شده میتواند برای کاربران ایرانی ایجاد کند، تائید گواهینامههای معتبر صادر شده در داخل کشور است.
نباید فراموش کرد پروژههایی شبیه این باید روی هستههای متنباز بنا شود و متنباز بماند تا با استفاده از توان خلاق توسعهدهندگان متنباز بهبود پیدا کند و ضمن کاهش مشکلات و کاستیهای عملکردی، اطمینان کاربران نیز به استفاده از آن جلب شود.
نکته قابلتوجه این است که باید سازوکاری فراهم کرد تا کاربران چنین نرمافزارهایی به اعداد چند میلیونی برسند، وگرنه اینگونه پروژهها پس از هدررفت سرمایههای دولتی محکوم به شکست هستند.
در واقع اگر حتی تیمهایی با بودجه دولتی هم برای توسعه پروژههای متنباز تلاش میکنند، باید جزئی از اکوسیستم و خانواده آن پروژه باشند نه صاحب و در بعضی موارد مانع پیشرفت صحیح کار.
از دیدگاه یک کاربر پرمصرف سیستمهای مختلف رایانهای که روزانه ساعتها از مرورگرهای مختلفی برای انجام امور حرفهای و شخصی استفاده میکنم، معتقدم اگر مواردی که به آنها اشاره شد در توسعه و هدفگذاری مرورگرهای اختصاصیسازی شده در ایران رعایت شود، میتوانیم شاهد موفقیت آنها در بازار کشور، تسهیل و توسعه خدمات برخط و البته رضایت کاربران باشیم.
سجاد جهانگرد / کارشناس فناوری اطلاعات
(ضمیمه کلیک روزنامه جام جم)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد