علاوه بر این، اسرائیل در مواردی در سالهای گذشته به ترور دانشمندان برخی کشورهای مسلمان اقدام کرده که نمونه بارز آن جمهوری اسلامی ایران و به شهادت رساندن دانشمندان هستهای کشورمان است. اما علاوه بر ایران، دانشمندان برخی دیگر از کشورهای مسلمان نیز هدف ترور صهیونیستها قرار گرفتهاند که نشریه الخلیج چاپ امارات در این مطلب به بیان برخی از این موارد پرداخته است:
خبر مربوط به ترور دانشمندان هستهای سوریه در تاریخ دهم اکتبر گذشته با بیتفاوتی کامل مواجه شد. تاکنون بیش از 150 هزار سوری در جریان جنگ داخلی این کشور کشته شدهاند، پس دیگر جان پنج دانشمند هستهای این کشور چه اهمیتی دارد! رسانهها بدون توجه قابل ذکری این خبر را پخش و منتشر کردند. حتی بعضی در حالی که در کمال آرامش قهوه صبحانه خود را مینوشیدند این خبر را خوانده و کنار گذاشتند. این در حالی بود که اسرائیل نیروهایش را به حالت آمادهباش درآورده بود و مثل همیشه انتظار عملیات انتقامجویانه و اقدامات به گفته خودش تروریستی را داشت. اسرائیل البته زمان مناسبی را برای انجام این عملیات انتخاب کرده بود. یعنی درست در هنگامیکه همه صحبتها از داعش و اشغال موصل و ادامه حرکت این گروه به سمت دیگر استانهای عراق و تسلط بر کرکوک و دیالی یا حمله اسرائیل به غزه و جنگی بود که 51 روز به طول انجامید.
اسرائیل درواقع در بحبوحه نبردهای کوبانی و انتقال نیروهای پیشمرگ عراقی به این شهر و بالا گرفتن بحثها درباره نقش ترکیه یا ائتلاف بینالمللی علیه داعش و بمباران مناطقی از سوریه و عراق بود که به ترور دانشمندان هستهای سوریه اقدام کرد. در خبرها آمده بود که یک اتوبوس در منطقه «برزه» دمشق که تحت کنترل دولت سوریه است هدف حمله قرار گرفته و افرادی مسلح به آن شلیک کرده و پنج نفر را کشتهاند.
بعدها معلوم شد آنها دانشمندان هستهای سوریه بودند. همه میدانند که هیچ طرفی مسئولیت این حمله را برعهده نگرفته و نخواهد گرفت. برای همین طبیعی است که انگشت اتهام به سوی «اسرائیل» گرفته شود، زیرا تنها طرفی است که از چنین عملیاتی سود میبرد.
طی یک دهه گذشته عملیات ترور دانشمندان و دانشگاهیان مسلمان هرگز متوقف نشده است. اسرائیل برای انجام این گونه عملیات دستگاهها و تجهیزات و متخصصان و پولهایی را تدارک دیده است. زیرا این مساله را بخشی از یک جنگ دائم و بدون مرز در استراتژی آشکار و پنهان خود میداند. از آن گذشته اسرائیل این مساله را بخشی از جنگ روانی خود علیه مسلمانان قلمداد میکند تا در بین آنها تردید افکنده یا دانشمندان کشورهای مسلمان را مجبور به مهاجرت از این منطقه کند. در خلال آماده سازی نیروگاه هستهای عراق بود که اسرائیل و به همراه آن موساد کشف کردند مکان و زمان بارگیری تجهیزات و دستگاهها قبل از ارسال آنها به عراق کجاست. اگر بخواهیم به گذشته بازگردیم و اقدامات موساد را در ترور دانشمندان و کارشناسان هستهای مورد بررسی قرار دهیم این مساله به ترور کارشناسان کانادایی و آلمانی برمیگردد که در دهه 60 به مصر آمدند. پس از آن بود که موساد به ربودن «هاینر کروگ » اقدام کرد. او رئیس دفتر «انترا» یکی از شرکتهایی بود که قطعات موشکی در اختیار مصر میگذاشت. چند روز بعد بود که جنازه او را در اتومبیلش پیدا کردند. منشی او نیز بعدها ترور شد. اسرائیل به این وسیله تعداد دیگری از کسانی را که در زمینه توسعه توان موشکی مصر دست داشتند تهدید کرد. در سال 1990 نیز به ترور «جرالد پل» دانشمند کانادایی در برابر منزلش در بروکس اقدام کرد. اتهام او این بود که برای عراقیها کار میکند.
اسرائیل همچنین درباره استفاده عراق از نیروگاه هستهای برای ساخت بمب هستهای و حمله به اسرائیل تبلیغات گستردهای کرد. زمانی که فرانسه و عراق در سال 1975 توافقنامهای را برای ساخت دو نیروگاه امضا کردند موشه دایان، نخستوزیر اسرائیل گفت: «اگر اعراب به هردرجه از توان هستهای دست یابند دیوانه شده و دست به یک ماجراجویی خطرناک میزنند.» برای همین منظور بود که اسرائیل دو شعبه جدید امنیتی تاسیس کرد. یکی وابسته به «ارتش دفاع اسرائیل» و دیگری که وابسته به موساد (سازمان اطلاعات اسرائیل) بود تا بتواند اطلاعات لازم را جمعآوری کرده و فعالیتهای دانشمندان عرب متخصص در امور هستهای را در سراسر جهان تحت کنترل خود داشته باشد. به این ترتیب اسرائیل همواره در کمین آن بود که هرگونه تلاش اعراب را برای داشتن علم و تکنولوژی با مانع مواجه کرده یا تلاشهای آنها را برای دست یافتن به انرژی هستهای ناکام گذارد. حتی اگر این تلاشها در راه کسب توسعه علمی و دستیابی به فناوری هستهای صلحآمیز و زیر نظر سازمان انرژی اتمی باشد.
اسرائیل تنها رژیمی در جهان است که به ترورهای خود حالت نهادینه داده و آنها را بیمحابا ادامه میدهد. گلدامایر، یکی از نخستوزیران سابق اسرائیل برای این منظور یک نهاد مشخصی را دایر کرد که کارش ترور بود. این نهاد نام «مجموعه ایکس» را بر خود گذاشت و بعدها یک واحد متخصص در امر ترور نیز از موساد به آن ملحق شد. در طول حمله آمریکا به عراق، فعالیتهای تروریستی موساد بشدت گسترش یافت و توانست در بحبوحه درگیریهای عراق صدها نفر از دانشمندان و دانشگاهیان عراقی را ترور کند. البته اگر اسرائیل در برخی از این اهداف موفق بود این موفقیت فقط به توان موساد بستگی نداشت، بلکه بخش عمده آن بهدلیل همکاریها و کمکهایی بود که از سوی طرفهای محلی و داخلی عراق دریافت میکرد.
اسرائیل تاکنون برخی از متحدان غربی خود را هم به خاطر انجام ترورهای موساد به دردسر انداخته است؛ زیرا مشاهده شده است که ماموران موساد با خود گذرنامههای این کشورها را حمل میکردهاند. ترور محمود المبحوح، یکی از اعضای برجسته حماس در هتلی در امارات متحده عربی در سال 2010 این مساله را بخوبی آشکار کرد. در آن عملیات ، ماموران موساد از گذرنامههای بریتانیایی، آلمانی، ایرلندی و حتی فرانسوی استفاده کرده بودند. هنوز ابهامات قضیه مسموم کردن یاسر عرفات، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی پس از ده سال از مرگ او به قوت خود باقی است و تحقیقات در این باره ادامه دارد.
هدف ترورهای فردی اسرائیل و از بین بردن توانمندیهای اعراب، فرسوده کردن توان علمی این کشورها چه از طریق ترور دانشمندان یا نومید کردن آنهاست. گاه نیز در این رابطه به آنان پیشنهادهای وسوسهکنندهای ازجمله اقامت در کشورهای خارج از منطقه داده میشود. اسرائیل میخواهد با جذب مغزهای متفکر مسلمان در کشورهای غربی کاری کند که این دانشمندان در خارج از سرزمینهای خودشان زندگی کنند.
باید در پایان به این نکته اشاره کرد که بخش بزرگی از کسانی که ایالات متحده در زمینههای علوم و مهندسی فعالیت میکنند متولدان کشورهای دیگر هستند و عجیب اینکه بخش اعظمی از آنها از ساکنان کشورهای عرب و مسلمان هستند. این واقعیت را میتوان در بین هزاران تحصیلکرده و دانشمند بریتانیایی، فرانسوی، آلمانی و آمریکایی دید که اکثر آنها از کشورهای خاورمیانه به جهان غرب مهاجرت کردهاند. شاید بخشی از این بحران را بتوان متوجه خود کشورهای منطقه نیز دانست. زیرا شرایط معیشتی واجتماعی مناسب در آنها وجود ندارد و ثروتها به صورت مساوی تقسیم نشده است. بیثباتی و جنگهای داخلی یا نزاعهای مسلحانه و فقدان انگیزههای علمی و مادی کافی به اضافه بروکراسی اداری و سلسله مراتب دولتی و بسیاری دیگر از عوامل مختلف فشارهای روحی بر این دانشمندان را دوچندان میکند. مسالهای که باعث میشود تا بسیاری از جوانان بااستعداد این کشورها به فکر مهاجرت باشند و به این وسیله فرار مغزها روزبهروز بیشتر میشود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد
محمد نصرتی در گفتوگو با جامجم مطرح کرد؛