رابطه شغل پدر و میزان پرخاشگری در کودکان

جام جم سرا: بدرالسادات همایونیان اظهار داشت: یکی از دلایل مهم مراجعان به درمانگاه‌های روانشناختی، پرخاشگری در کودکان و نوجوانان است، والدین این کودکان معتقدند که فرزندان آنها بین همسالان خود محبوب نیستند، مگر اینکه در گروه همسالان پرخاشگر باشند.

وی افزود: این گروه موقع پاسخ دادن به سؤالات آموزگاران، رفتار تندی نشان می‌دهند، همچنین اکثر این نوجوانان گرایش به سوء مواد مخدر، شخصیت ضد اجتماعی و تخریب اموال عمومی دارند. البته گاهی پرخاشگری درون‌ریزی می‌شود و خود را به صورت مشکلات جسمانی، مانند سردردهای میگرنی، زخم معده و افسردگی نشان می‌دهد.

این متخصص حوزه بهداشت روان شغل پدر و شرایط آن را بر پرخاشگری کودکان و نوجوانان مؤثر دانست و افزود: برخی مشاغل والدین منجر به پرخاشگری فرزندان می‌شود، مثلاً والدینی که شغل آنها ایجاب می‌کند تا مدام فریاد بزنند، کودکان پرخاشگری خواهند داشت. از طرفی گاهی دیده می‌شود با وجود والدین آرام، فرزندان پرخاشگری نشان می‌دهند، علت این امر کمال‌گرایی در برخی کودکان و نوجوانان است و در صورتی که آنها به هدف خود نرسند، ناکام شده و این ناکامی به پرخاشگری در آنها می‌شود.

وی با بیان کمبود برخی ویتامین‌ها و املاح مانند آهن در بروز پرخاشگری، گفت: کمبود آهن موجب می‌شود تا کودک زود جوش بیاورد. این کودکان به لحاظ جسمانی آن قدر ضعیف هستند که زود عصبانی می‌شوند، البته آنها پس از رفتار پرخاشگرانه خود ابراز پشیمانی می‌کنند. فقر آهن موجب سردرد، بی‌حوصلگی، خشم و افسردگی می‌شود. از سوی دیگر سردرد موجب مصرف دارو و تأثیر آن بر معده می‌شود.

به گزارش جام جم سرا، این متخصص حوزه بهداشت روان ایجاد رابطه همدلانه مراجعه کننده و درمانگر را در درمان مبتلایان مؤثر دانست و تصریح کرد: کودک و نوجوان باید مطمئن شود که درمانگر احساسات او را درک می‌کند. تحت هیچ شرایطی نباید آنها را محاکمه کرد و با گفتن «چرا» آنها را تحت فشار قرار داد.

وی ادامه داد: علت پرخاشگری کودکان و نوجوانان فیلتر نکردن افکار آنها است، مبتلایان نمی‌توانند افکار خود را فیلتر کنند، مثلاً وقتی در بوستانها با کودکانی دیگر دوست می‌شوند، نمی‌دانند آنها غریبه هستند. همچنین آنها مقصر مشکلات رفتاری خود نیستند.

همایونیان تأکید کرد: در درمان باید به مراجعه کننده بگوییم که می‌خواهیم با او اهدافی برای درمان داشته باشیم. این کار برای جلب اعتماد لازم است و درک پرخاشگری مبتلایان و دادن انگیزه به آنها مؤثر است.

وی با اشاره به درمان‌های مختلف گفت: برخی درمانگران مطابق نظریه‌های روان‌درمانی درمانی مختلف به درمان می‌پردازند، مثلا برخی پرخاشگری را بخشی از رفتار انسان و ابراز خشم را در جهت تهیه آن می‌دانند، آنها ورزش کردن مانند شنا، کوهنوردی و صخره‌نوردی را در درمان مبتلایان مؤثر می‌دانند، برخی دیگر نیز در پی یافتن علت پرخاشگری در اطرافیان نوجوان هستند، آنها معتقدند پرخاشگری توسط محیط به کودک و نوجوان آموخته می‌شود، بنابراین از طریق یادگیری آن را تغییر می‌دهند. از طرفی به جز ورزش موسیقی نیز کاربرد درمانی فراوانی دارد. مغز مبتلایان با فعالیت زیاد یا عدم فعالیت‌ سیناپس‌های عصبی مواجه است و محرک‌ها را فیلتر نمی‌کند. از طریق موسیقی می‌توان گوش را تحت تأثیر فرکانس‌های خاصی قرار دهیم. این فرکانس‌ها به مغز فرمان می‌دهد تا سیناپس‌های عصبی را به حالت طبیعی درآورد. با فعال شدن دو نیمکره مغز و ارتباط آنها با یکدیگر علاوه بر کاهش خشم، اضطراب، افسردگی و رفتارهای ناخوشایند بهره هوشی کودکان از 90 به 110 افزایش می‌یابد که با آزمون هوش وکسلر قابل بررسی است.

وی خاطرنشان کرد: متاسفانه آمار کودکان و نوجوانان پرخاشگر و مشکلات جسمی ناشی از آن بالا است، از طرفی راهکارهای درمانی برای کمک به کودکان و نوجوانان پرخاشگر وجود دارد و شاید بتوان آنها را ظرف چند جلسه درمان کرد. همچنین به نظر می‌رسد در این زمینه نیازمند کار پژوهشی هستیم. (فردا)