اسفنجی با چشم‌های درشت آبی

باب یک اسفنج دریایی است، اما ظاهر و رنگ بدن او شبیه اسفنج آشپزخانه است. او یکی از محبوب‌ترین شخصیت‌های انیمیشنی دهه‌های اخیر است که کودک و بزرگسال دوستش دارند و محبوبیت و شهرت او بین‌المللی شده است. در اینجا به شرحی درباره این شخصیت انیمیشن، محبوبیت سریال و فضای ترسیم شده در این کارتون می‌پردازیم.

یک اسفنج زیر ذره‌بین

باب اسفنجی یک اسفنج دریایی است که شبیه اسفنج آشپزخانه است. او چشم‌های درشت آبی، با تعداد زیادی سوراخ در اطراف بدن و دهانی دارد که همیشه دندان‌های جلویی آن پیدا است. او معمولا یک پیراهن سفید با یک کراوات قرمز و یک شلوار قهوه‌ای مربعی به تن دارد که بیانگر نام خانوادی اوست.

او در رستوران کراستی کراب آشپز است و چند بار برنده عنوان کارمند ماه شده است. او در مدرسه قایقرانی آقای پاپ که مشابه یک آموزشگاه رانندگی است، درس می‌خواند اما نمی‌تواند در امتحان قایقرانی قبول شود. او با حلزون دست‌آموز خود گری در یک خانه آناناسی بزرگ در خیابان کنچ پلاک 124 در شهر تخیلی بیکینی باتوم زندگی می‌کند. این شهر زیر جزایر استوایی بیکینی آتول واقع شده است. همسایه او اسکوئید وارد یک ماهی مرکب است که همکار باب در رستوران است و همسایه دیگر او پاتریک یک ستاره دریایی است که بهترین دوست باب اسفنجی نیز هست.

باب موجودی پرانرژی، خوش‌بین و خیلی ساده‌لوح است. تفریح او دنبال کردن عروس دریایی (مشابه تماشای پرنده‌ها و پروانه گرفتن) و ترکاندن حباب‌ها با پاتریک است. او نمی‌داند چقدر اسکوئیدوارد را آزار می‌دهد.

شروع ساخت سریال

استفن هیلن‌برگ قصد داشت سریالی درباره یک اسفنج بسیار خوشبین که موجب آزار دیگران می‌شود، بسازد؛ کاری که از نظر مفهومی شبیه لورل و هاردی و پی‌ـ وی هرمن باشد. وقتی در حال طراحی این شخصیت بود، تصمیم گرفت او را به صورت یک مکعب تمیز (مانند یک اسفنج آشپزخانه) طراحی کند.

ابتدا قرار بود نام این شخصیت پسر اسفنجی باشد، اما متوجه شدند این نام قبلا استفاده شده و بر این اساس هیلن برگ تصمیم گرفت اسم این شخصیت لقب اسفنجی را داشته باشد تا بینندگان آن را با یک شخصیت آدم پنیری اشتباه نگیرند؛ بنابراین نام او را باب اسفنجی گذاشتند و برای نام خانوادگی او نام شلوار مکعبی را که به شکل ظاهری او مربوط می‌شد و طنین جالبی داشت، انتخاب کردند.

با وجود این که گواهینامه قایقرانی باب تاریخ تولد او را سال 1989 ذکر می‌کند. اما هیلن برگ به شوخی می‌گوید که سن او 50 سال (به سال اسفنجی) است؛ اما در توضیح می‌گوید باب اسفنجی عملا سن مشخصی ندارد؛ البته آنقدر بزرگ شده که خودش تنها زندگی کند.

شهر زیردریایی بیکینی باتوم

باب اسفنجی در یک آناناس زیر دریا در همسایگی آقای اسکوئیدوارد و پاتریک زندگی می‌کند. حیوان خانگی او حلزونی به نام گری است که مثل گربه میومیو می‌کند. در این دنیای عجیب وغریب کرم‌ها دقیقا مثل سگ‌ها پارس می‌کنند و باید به آنها قلاده بست، عروس‌های دریایی مثل زنبورها هستند و وزوز می‌کنند و ژله خوشمزه‌ای مشابه عسل تولید می‌کنند، صدف‌ها مثل پرنده‌ها هستند و ماهی شهروندان این جامعه هستند که البته در کل شخصیت‌های مهمی نیستند. با وجود این که ساکنان بیکینی باتوم زیر آب زندگی می‌کنند، اغلب شناور نیستند و جاذبه اعمال می‌شود. توفانی از حباب که در صحنه‌های مختلف دیده می‌شود به بیننده یادآوری می‌کند که داستان زیر آب اتفاق می‌افتد. با وجود این که قوانین فیزیک در این شهر بعضی مواقع تغییر می‌کند، اما اغلب مواقع مثل دنیای بیرون است. مثلا شخصیت‌ها می‌توانند در یک لیوان مایع بریزند، درست مثل ما که در بالای آب هستیم. این شهر دارای حمام‌های مختلف، استخر و توالت است و حتی دریاچه و رودخانه هم دارد.

همان طور که گفتیم باب در رستوران کراستی کراب (یک رستوران فست‌فود که متعلق به آقای کراب است)‌ کار می‌کند. به جای ماشین، ساکنان این شهر سوار قایق می‌شوند که بوتوموبیل نامیده می‌شود و باب بعد از 32 بار امتحان دادن هنوز به مدرسه آموزش قایقرانی می‌رود. بیکینی باتوم مثل همه شهرها دارای پایین شهر، بالای شهر، حومه و منطقه ساحلی فرودگاه، اتوبوسرانی و شهر بازی است. استفن هیلن برگ می‌گوید این شهر شباهت اندکی به سیاتل واشنگتن دارد. مثلا ساختمان بلندی به نام سی نیدل دارد که ارجاعی به ساختمان اسپیس نیدل در سیاتل است. این شهر دارای مشاغل مختلف، سیستم‌های بهداشتی و سلامت یک دولت سازمان یافته، فروشگاه‌ها و کارخانه‌های مختلف است. این شهر یک اقتصاد ثابت و یک سیستم قضایی قانونمند دارد. حتی استادیوم و امکانات سرگرمی نیز دارد. از نظر جغرافیایی این شهر شامل کوه‌های مختلف، جنگل‌های انبوه، دریاچه‌ها، مرداب، غارها، علفزار، صخره، رودخانه و زمین بی‌حاصل صحرایی است که جاده اصلی شهر را به دو قسمت تقسیم می‌کند. در مرکز شهر شهروندان کارمی‌کنند و در آپارتمان‌های خاکستری فلزی زندگی می‌کنند که مدل آنها با خانه باب و دوستانش متفاوت است.

ساکنان این شهر شامل انواع ماهی‌های انسان‌نما، وال‌ها، خرچنگ‌ها، اسفنج‌ها، هشت پاها، ستاره دریایی، صدف‌ها، کوسه‌ها، ماهی‌های کولی و انواع و اقسام موجودات دریایی است.

راه طی شده

این سریال در 9 فصل و 188 قسمت ساخته شده و اولین فصل (2000-1999) ساخته شد.

دومین سری باب اسفنجی با انیمیشن بهتری در سال 2000 آغاز شد و محبوبیت باب افزایش یافت. در آن زمان آشکار شد که باب اسفنجی برای بسیاری از کارتون‌های دیگر موقعیتی درست کرده که از طنزهای بزرگسال بیشتر استفاده کنند. آغاز فصل سوم در سال 2002 بود که به همین سبک و شیوه فصل دوم ساخته شد. در این سال شایعاتی درباره ساختن فیلم سینمایی و پایان سریال باب اسفنجی، طرفداران باب را ناامید کرد و سیلی از نامه‌های متعدد به سوی نیکلودئون سرازیر شد تا آنها را قانع کنند که سریال باب را ادامه دهند.

در فاصله سال‌های 2005 ـ 2003 وقفه‌ای که در پخش باب اسفنجی ایجاد شد، تا حدی وفاداری بینندگان را تغییر داد. فیلم باب اسفنجی شلوار مکعبی با فروشی بالای 85 میلیون دلار در ایالات متحده، انتظار مخاطبان را برآورده نکرد. اواخر 2004 اعلام شد که سری جدید باب اسفنجی در سال 2005 ارائه خواهد شد و «هیلن برگ» تهیه‌کننده ارشد این برنامه خواهد شد. سری جدید باب که ماه می‌ 2005 آغاز شد، تفاوت‌های محسوسی با سری‌های قبلی داشت. تفاوت سبک انیمیشن بود، با وجود این که انیمیشن آن خیلی روان‌تر بود و از نظر تکنیکی نیز بهتر بود. با تعداد برنامه‌های این دو سال تعداد اپیزودهای باب به صد عدد رسید و سال 2006 یک برنامه 25 ساعته به نام بهترین روزی که تا حالا داشتم، شامل صد اپیزود باب اسفنجی و فیلم ساخته شد که حدود 7‌/‌6 میلیون تماشاچی داشت. دسامبر 2006 مشخص شد فصل ششم باب اسفنجی با 13 اپیزود در حال ساخت است. در 2007 اپیزودهای جدید از پانزدهم ژانویه آغاز شد و نوامبر 2007 اولین فیلم تلویزیونی باب اسفنجی به نام آتلانتیس اسکوئرپنتس اکران شد.

در سال 2008 اعلام شد که 39 قسمت اضافه باب اسفنجی در حال ساخت است که چند تا اپیزود باقیمانده از فصل شش و هفت هستند. سال 2008 دو کار مخصوص باب اسفنجی به نام «آفت غرب» و »چه بر سر باب اسفنجی آمد» ساخته شد. نوامبر 2009 نیکلودئون یک فیلم تلویزیونی یک ساعته از باب اسفنجی پخش کرد که در آن باب و تمام رفقایش شرکت داشتند. سری نهم باب اسفنجی جولای 2012 در شبکه‌های تلویزیونی پخش شد. این سری‌ها 17 بار نامزد جایزه امی و شش بار موفق به دریافت این جایزه شده است.(پریسا کاشانیان/ ضمیمه قاب کوچک)