موافقان و مخالفان حضور موسیقی پاپ در جشنواره فجر

موسیقی پاپ که از سال 1377 وارد بخش رقابتی جشنواره شده بود، سال 1389 دوباره از این روند حذف شد. این تصمیم از سوی حمید شاه‌آبادی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی وقت گرفته شد. او در شرایطی که در مراسم افتتاح نمایشگاه عکس مجموعه تلویزیونی «مختارنامه» شرکت کرده بود این تصمیم معاونت هنری را اعلام کرد و گفت: موسیقی پاپ فقط از بخش رقابتی جشنواره موسیقی فجر حذف شده است و در بخش جنبی فعال خواهد بود.

حذف پاپ برای حمایت از موسیقی ملی

شاه‌آبادی درباره چرایی حذف موسیقی پاپ از بخش مسابقه جشنواره موسیقی فجر گفت: این اقدام برای حمایت بیشتر و پر و بال دادن به موسیقی ایرانی انجام می‌شود. در شرایطی که هجمه‌ موسیقی پاپ از نوع و سبک‌هایی است که بخشی از آن با هنجارهای ما سازگار نیست و به نوعی به خوراک شنیداری کشور آسیب می‌زند، باید از موسیقی ملی خودمان بیشتر صیانت کنیم.

به گفته او حذف پاپ از بخش رقابتی نه‌تنها با این هدف بود بلکه برای حمایت از موسیقی‌های کلاسیک غربی است و این نشان می‌دهد که ما فقط به موسیقی سنتی و مقامی توجه نکرده‌ایم، بلکه در پی حمایت از موسیقی جدی بوده‌ایم.

حذف پاپ، هدایت جوانان به زیرزمین‌ها

این اتفاق همان زمان هم واکنش‌های بسیاری را درپی‌داشت. مانی رهنما گفت که حذف بخش رقابتی موسیقی پاپ انکار این نوع موسیقی و نادیده گرفتن علاقه بخش عمده‌ای از جوانان فعال در این عرصه است. او همچنین تاکید کرد که حذف این بخش، هدایت جوانان به سمت موسیقی زیرزمینی است.

البته طی سال‌های گذشته شاهد فعالیت پررنگ گروه‌های موسیقی زیرزمینی بوده‌ایم که در نبود فضای حمایتی از سوی وزارت ارشاد، فعالیت‌های غیرقانونی را در پیش گرفته بودند.

علی پهلوان آهنگساز و خواننده گروه آریان هم پیشنهاد کرده بود که جشنواره‌ای به‌صورت جداگانه و با روشی متفاوت برای موسیقی پاپ برگزار شود، اما با گذشت دو دوره از این تصمیم هنوز هم ماجرای حضور موسیقی پاپ فقط در بخش جنبی جشنواره به همان شکل ادامه دارد و امسال سومین دوره‌ای است که پاپ فقط در بخش جنبی جشنواره حضور دارد. اکنون خوانندگان موسیقی پاپ کشورمان خواستار حضور موسیقی پاپ در بخش رقابتی هستند و معتقدند حضور در این بخش می‌تواند به رقابت و به تبع آن شکوفایی موسیقی پاپ کشورمان بینجامد.

رضا یزدانی درباره این موضوع می‌گوید: فکر می‌کنم دیگر خوانندگان موسیقی پاپ هم مانند من به جشنواره علاقه‌مند هستند و از اجرا و حضور در آن استقبال می‌کنند. به نظرم بهتر است فضای رقابتی برای موسیقی پاپ هم فراهم شود.

رقابت برای اجرای بهتر

او ادامه می‌دهد: وقتی اثری در بخش رقابتی جشنواره روی صحنه برود بی‌شک سعی می‌کند بهترین اثر و اجرا را از خود به جای بگذارد و همین اتفاق می‌تواند به نفع موسیقی کشورمان تمام شود. حال اگر موسیقی پاپ هم وارد این بخش رقابتی شود خواننده‌ها، گروه‌ها و نوازنده‌ها همه سعی می‌کنند کار خود را به مراتب بهتر از قبل انجام دهند.

این خواننده موسیقی پاپ در ادامه بیان می‌کند: از آنجا که جشنواره موسیقی فجر در سال فقط یک بار برگزار می‌شود و جشنواره مطرح دیگری هم برای رقابت خوانندگان پاپ با یکدیگر وجود ندارد، بهتر است جشنواره فجر این امکان را هم برای ما فراهم کند.

خواننده آلبوم موسیقی «خاطرات مبهم» درباره نیاز بخش موسیقی پاپ در بخش رقابتی می‌گوید: هر چند ما به همین حضور در بخش جنبی هم رضایت داریم اما فکر می‌کنم حضور موسیقی پاپ در بخش رقابتی موجب ایجاد جذابیت در جشنواره خواهد شد.

او می‌افزاید: این جذابیت قطعا مردم را هم به خود جلب خواهد کرد و از طرف دیگر بزرگان موسیقی پاپ کشورمان کارها را داوری می‌کنند و با انتخاب بهترین اثر می‌توانند مولفه‌های یک اثر خوب و استاندارد موسیقی پاپ را هم معرفی کنند.

پاپ مزاحم دیگر موسیقی‌ها نیست

یزدانی همچنین می‌گوید: قطعا حضور موسیقی پاپ در جشنواره نمی‌تواند آسیبی برای انواع دیگر موسیقی باشد، چون هر نوع موسیقی مخاطب خاص خودش را دارد. بنابراین فکر می‌کنم بهتر است موسیقی پاپ را هم وارد گروه آثار رقابتی کنیم و فضایی برای بهتر شدن و ارتقای این نوع موسیقی که گروه سنی جوان آن را دنبال کرده و از آن تاثیر می‌پذیرد، ایجاد کنیم.

رقابت در کنار رفاقت

شهرام شکوهی خواننده دیگری است که معتقد است موسیقی پاپ به حضور در عرصه‌های رقابتی نیاز دارد. او درباره رقابتی‌شدن بخش موسیقی پاپ در جشنواره اظهار می‌کند: همه ما دوست داریم جشنواره، فضایی برای رقابت گروه‌های موسیقی پاپ در کنار دیگر موسیقی‌ها داشته باشد، اما امیدوارم این فضا در شرایطی ایجاد شود که رقابت‌ها باعث از بین رفتن رفاقت‌ها نشود و دوستی‌ها آسیب نبیند.

شکوهی که این روزها بتازگی آلبوم موسیقی «کولی عشق» را روانه بازار موسیقی کرده است، می‌گوید: برخی تصور می‌کنند وقتی ما به جشنواره دعوت می‌شویم و قرار است اجرایی داشته باشیم کیفیت کارمان پایین‌تر از کنسرت‌هایی است که طی سال می‌گذاریم. این تصورات اشتباه است و می‌توانم با قاطعیت بگویم کیفیت اجرای ما در جشنواره مانند اجراهایی است که تاکنون در تهران داشته‌ایم و مانند همیشه سعی می‌کنیم کارمان را با بهترین کیفیت اجرا کنیم.

جشنواره‌ها، مایه شکوفایی هنر

آرش قنادی یکی از اعضای گروه موسیقی سون هم اظهار می‌کند: من نخستین کسی بودم که درباره این که دوباره موسیقی پاپ در جشنواره فجر رقابتی شود، صحبت کردم.

او ادامه می‌دهد: رقابت در عرصه موسیقی پاپ وجود دارد، اما رقابت‌هایی است که خوانندگان برای ارائه کارشان طی سال دارند. وقتی این فضای رقابتی برای حضور در یک جشنواره و ارائه بهترین اثر فراهم شود، طبعا شاهد اتفاقات خوبی در موسیقی پاپ کشورمان خواهیم بود.

رقابتی شود، نمی‌آیند

با این همه در این هفته مدیر دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم در سخنانی اعلام کرد که اگر بخش موسیقی، پاپ وارد رقابت شود، بسیاری از خوانندگانی که خواهان رقابتی شدن جشنواره هستند در آن شرکت نمی‌کنند.

پیروز ارجمند اواسط این هفته در نشست خبری جشنواره موسیقی فجر اعلام کرد که اگر بخش پاپ رقابتی بود،‌ خیلی از همین دوستانی که تقاضای رقابتی شدن جشنواره را دارند در آن شرکت نمی‌کردند.

با این همه بهتر است مدیران و خوانندگان موسیقی پاپ رودرروی یکدیگر بنشینند و این معضل را هر چه سریع‌تر حل کنند. چون در شرایط فعلی خوانندگان نسبت به رقابتی شدن بخش پاپ تمایل نشان می‌دهند، اما دفتر موسیقی توپ را به زمین اهالی موسیقی پاپ می‌اندازد و می‌گوید در صورت رقابتی شدن خوانندگان پاپ به جشنواره نمی‌آیند.

زینب مرتضایی فرد / گروه فرهنگ و هنر