سینوزیت در کودکان

به‌طور کلی می‌توان سینوزیت را به دو دسته ویروسی و باکتریال تقسیم‌بندی کرد. ویروس‌هایی که عامل سرماخوردگی هستند و می‌توانند با ایجاد التهاب در مخاط بینی و سینوس‌ها آغازگر سینوزیت باشند حتی در متون علمی از سرماخوردگی با نام رینو سینوزیت (التهاب بینی و سینوس) نامبرده می‌شود که بیشتر بدون درمان بهبود می‌یابند؛ ولی تا دو درصد این موارد ویروسی دچار عارضه شده و یک عفونت باکتریال به آن اضافه می‌شود که علائم شدیدتری دارد.

عوامل مستعدکننده

وجود فاکتور‌هایی در فرد موجب افزایش احتمال ابتلا به سینوزیت می‌شود که عبارتند از: ابتلا به عفونت‌های تنفسی، کودکان در سن دبستان و پیش دبستان، وجود رینیت آلرژیک، وجود نقص ایمنی، ابتلا به رفلاکس گوارشی، داشتن پولیپ در بینی و در معرض دود سیگار بودن.

علائم بالینی

احتقان بینی، ترشحات چرکی بینی یکطرفه یا دوطرفه تب و سرفه از علائم شایع هستند. از علائم دیگر به بوی بد دهان، کاهش حس بویایی و تورم اطراف چشم می‌توان اشاره کرد.

شکایاتی مانند سردرد و درد گونه در کودکان بندرت دیده می‌شود. گاهی احساس ناراحتی، فشار یا درد مبهم در دندا‌ن‌های فک بالا احساس می‌شود که با خم شدن به جلو بیشتر می‌شود. در معاینه بالینی ممکن است قرمزی و تورم مخاط بینی و ترشحات چرکی بینی آشکار شود. در نوجوانان و بزرگسالان با ایجاد ضربه به سینوس می‌توان درد را ایجاد کرد که از نشانه‌های دیگر است.

تشخیص

اساس تشخیص سینوزیت بر پایه شرح حال بیمار است. وجود علائمی مانند ترشح بینی و سرفه برای 10 تا 14 روز بدون بهبودی یا علائم تنفسی شدید شامل تب بالای 39 درجه و ترشح چرکی بینی برای سه تا چهار روز متوالی یک سینوزیت حاد باکتریال را مطرح می‌کند. زمانی که علائم سینوزیت برای بیش از سه ماه وجود داشته باشد، سینوزیت را باید مزمن محسوب کرد.

دقیق‌ترین راه تشخیص غیربالینی، آسپیره کردن ترشحات از داخل سینوس است که فقط در موارد خاص مانند وجود نقص ایمنی به کار می‌رود. در بزرگسالان گاهی از آندوسکوپی بینی برای دسترسی به ترشحات سینوس استفاده می‌شود.

درمان

هنوز مشخص نیست که آیا درمان سینوزیت باکتریال حاد فایده چندانی دارد یا خیر، زیرا حدود 50 تا 60 درصد موارد بدون آنتی‌بیوتیک بهبود می‌یابند.

با این حال انجمن متخصصان کودکان آمریکا در هنگام تشخیص سینوزیت باکتریال، شروع آنتی‌ بیوتیک مناسب را توصیه می‌کند تا از تشدید علائم و عوارض عفونی دیگر پیشگیری شود.

دکتر حمیدرضا‌ صادقی - ‌‌متخصص اطفال