سلامت را نخواهند پاسخ داد

می‌گوید: «یه شیر کوچیک با یه کیک.»

پولش دو تا 2000 تومانی مچاله شده است. شاگرد مغازه می‌رود سمتش، اول پول را می‌گیرد، می‌دهد دست صاحب مغازه، مطمئن که می‌شوند، کیک و شیر را می‌دهند دستش، مرد غرولندی می‌کند و بیرون می‌رود.

صاحب مغازه به ما لبخند می‌زند، چهره‌اش مهربان شده، می‌گوید این دور و بر جز ما کسی به او چیزی نمی‌فروشد، به ظاهر خودش و ما اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: «آدم با این سر و وضع دلش نمی‌خواد اصلا چنین آدمی رو ببینه چه برسه بیاد توی مغازه خرید کنه.»

مرد کارتن خواب است، موهای ژولیده، ظاهر نامرتب، چهره و دست‌های چرک گرفته و حمام ندیده به خوبی نشان می‌دهد. مرد حتما داستان زندگی خودش را دارد. حتما خانواده‌ای داشته، روزگاری داشته، حتی اگه نداشته، دست‌کم مثل همه ماست، مثل همه احترام که ببیند، خوشش می‌آید و قلبش گرم می‌شود.

ما اما در مواجهه با این افراد، احترام یادمان می‌رود، فقط تماشاچی می‌شویم، دور می‌ایستیم و نگاه می‌کنیم. البته از هیچ شهروندی انتظار نمی‌رود که با فردی با این مشخصات لزوما ارتباط کلامی و نزدیک برقرار کند.

هیچ‌کس از سر و وضع آلوده و مشکوک خوشش نمی‌آید، اما این‌که با چنین افرادی برخوردهای نامناسب صورت بگیرد، بوضوح و صراحت حس نامناسبی به آنها منتقل شود، چندان مناسب به نظر نمی‌رسد.

رسیدگی به وضع این افراد، حمایت‌های اجتماعی از آنها و در مجموع کمک به بهبود کیفیت زندگی آنها، مسلما از وظایف دستگاه‌های دولتی مرتبط، سازمان‌های مردم نهاد و حتی خیریه است و از هیچ شهروندی توقف نمی‌رود وارد عمل شود و کار خاصی انجام دهد، اما شرایط خانوادگی، بد بیاری، اشتباه، فقر و هر چیزی مانند اینها، سبب شده کسانی به جای خانه و خانواده، سهمشان از زندگی خیابان گردی و زندگی در خرابه‌ها باشد، اگر کاری از دستمان برای آنها برنمی‌آید، اگر نمی‌توانیم کمکی کنیم، دست‌کم با تحقیر رفتار نکنیم. دست‌کم به آنها نشان ندهیم که باید از ما فاصله بگیرند، که ما متفاوتیم، که ما خوشبختیم و آنها بدبخت.

متاسفانه ملاک ما در برخورد با دیگران در برخی موارد صرفا ظاهری است؛ تا جایی که برعکس همین موضوع برای افرادی با وضع مرتب و ظاهر ثروتمند نیز گاهی بیش از حد، احترام و عزت قائلیم.

آوید طالبیان - جام‌جم