آلودگی نفتی در رودخانه جراحی

همچنین آب مصرفی 42 روستا که از این رودخانه تامین می‌شد، قطع و از طریق تانکر به آنها آبرسانی شد. البته به گفته مدیرکل بحران استانداری خوزستان، عملیات پاکسازی این رودخانه و مناطق آلوده به نفت از روز گذشته آغاز شده است.

محمدرضا آملازاده با بیان این ‌که تعمیر و مهار این خط لوله در همان ساعات اولیه این رخداد صورت گرفت، به جام‌جم گفت: با وجود این آلودگی نفتی گسترده‌ای به طول شش تا هشت کیلومتر از رودخانه را به صورت نواری و پراکنده دربرگرفته است.

وی با بیان این‌ که ترکیدگی لوله فرسوده نفت تاسیسات نفتی شرکت نفت و گاز مارون و سرریز شدن حوضچه نفتی که فقط حدود صد متر با رودخانه فاصله دارد، موجب نشت و انتقال نفت به رودخانه و محیط زیست منطقه شده است، افزود: این آلودگی در اطراف سد رامشیر رخ داده و ساحل رودخانه و نیزارهای منطقه به مواد نفتی آلوده شده است.

آملازاده با اشاره به این ‌که برای جلوگیری از خسارت بیشتر با اداره کل حفاظت محیط زیست خوزستان و شیلات جلسه‌ای برگزار شده است، تصریح می‌کند: اکنون استفاده از آب رودخانه برای مصارف کشاورزی ممنوع اعلام شده است.

مدیرکل بحران استانداری خوزستان با بیان این‌ که آب مصرفی 42 روستا نیز از این رودخانه تامین می‌شود، گفت: پس از ورود مواد نفتی به رودخانه، حدود 10 تا 12 ساعت انتقال آب به این روستاها قطع و آبرسانی به آنها از طریق تانکر انجام شد، اما اکنون انتقال آب به این روستاها از سرگرفته شده است و از بابت آلودگی هیچ مشکلی نیست، زیرا برداشت آب از عمق رودخانه انجام می‌شود و به دلیل سطحی بودن آلودگی، نفوذ آن به عمق آب و آلودگی آن امکان ندارد؛ ضمن این‌ که اگر اندک آلودگی وجود داشته باشد، به وسیله دستگاه تصفیه پاکسازی می‌‌شود.

به گفته آملازاده، هیچ ارتباطی بین آلودگی نفتی این رودخانه و خروج گاز از دریاچه سد مارون وجود ندارد.

ترکیدگی لوله‌های نفتی و انتقال نفت به رودخانه جراحی در حالی صبح پنجشنبه صورت گرفته است که هفته پیش خبری مبنی بر خروج گاز از دریاچه سد مارون در نزدیکی شهرستان بهبهان در این استان نیز منتشر شد.

به گفته مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان، علت خروج گاز از دریاچه سد مارون هنوز مشخص نشده، اما بررسی‌ها برای تشخیص علت وقوع این حادثه ادامه دارد، ضمن این‌که در آب نیز آلودگی خاصی مشاهده نشده است.

رضاییان با بیان این‌ که این پدیده در استان جدید است، اما در تعدادی از سدهای خارج از کشور روی داده که منشاهای متفاوتی از جمله نفت، گاز یا آتشفشان داشته است، خاطرنشان کرد: احتمال دارد این پدیده که بیش از یک ماه است رخ داده، نتیجه یک‌سری فعل و انفعالات شیمیایی در لایه‌های زیرین زمین باشد؛ اما هنوز نتیجه قطعی حاصل نشده است.

این مسئول درباره احتمال تاثیر بهره‌برداری از میادین نفتی بالادست این منطقه یادآور شد: در اطراف این سد حوزه‌های نفتی وجود دارد و این مساله با مسئولان نفت و گاز مطرح شده، اما در این زمینه نیز هنوز نتیجه‌ای به دست نیامده است. سد مخزنی مارون روی رودخانه‌ای به همین نام در 19 کیلومتری شمال شهرستان بهبهان در خوزستان احداث شده است.

در همین حال مدیرکل حفاظت محیط زیست خوزستان نیز با بیان این‌ که تخمین زده می‌شود حدود صد بشکه نفت تخلیه و وارد منطقه شده باشد، به جام‌جم می‌گوید: جلسه مدیریت بحران به منظور بررسی ابعاد حادثه و راهکارهای جلوگیری از انتشار نفت به مناطق دیگر، ظهر روز جمعه و با مشارکت سازمان‌های ذی‌ربط تشکیل و در این جلسه مقرر شد ظرف یک هفته کار جمع‌آوری و پاکسازی مناطق آلوده انجام گیرد.

احمدرضا لاهیجان‌زاده با اشاره به این‌ که میزان کم نفت تخلیه شده از یک‌سو و وجود سد تنظیمی روی رودخانه مانع انتشار نفت در امتداد رودخانه شد، می‌افزاید: براساس بررسی این سازمان حدود سه تا پنج کیلومتر از نوار ساحلی رودخانه به نفت آلوده شده، ضمن این‌ که نیزارها و درختچه‌هایی مانند گز و پده نیز که در حاشیه رودخانه قرار دارد، نفتی و آلوده شده است.

وی با بیان این‌ که تاکنون هیچ گزارشی درباره تلفات آبزیان ناشی از این آلودگی مخابره نشده است، یادآور می‌شود: احتمال مرگ و میر ماهی‌ها در این رودخانه کم است، زیرا آلودگی در سطح رودخانه قرار دارد، در حالی که ماهی‌ها در اعماق رودخانه هستند.

جراحی پیش از این نیز نفتی شده بود

البته این اولین بار نیست که رودخانه جراحی طعم تلخ نفت را می‌چشد. سال 88 نیز در پی شکستگی لوله جداری چاه شماره 104 میدان نفتی مارون که به نشت نفت منجر شده بود، مقادیر زیادی نفت خام از این تاسیسات نفتی خارج و روانه رودخانه جراحی و موجب آلودگی این رودخانه و مناطق اطراف آن شد.

این در حالی است که آلودگی رودخانه کرخه و در پی آن رودخانه کشکان با تلفات چند صد هزار قطعه ماهی نیز هنوز در پرونده شرکت نفت وجود دارد.

با توجه به این ‌که آب شرب شهرهای رامشیر، ماهشهر، شادگان و شهرهای پایین‌دست این منطقه از رودخانه جراحی تامین می‌شود، در صورتی که نفت به این رودخانه وارد شود، مردم در تامین آب شرب سالم و آب کشاورزی با مشکل مواجه خواهند شد.

رودخانه جراحی که از مجاورت رامشیر می‌گذرد، تامین‌‌کننده آب تالاب شادگان نیز هست و در صورت سرازیر شدن نفت به این رودخانه، حیات تالاب شادگان نیز که در حد فاصل شهرستان‌های شادگان، آبادان و ماهشهر واقع شده است، به خطر می‌افتد.