حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در اجلاس سالانه سازمان ملل در نیویورک به سر می برد بعد از ظهر امروز در اجلاس خلع سلاح هسته ای در این سازمان بر ضرورت پیوستن رژیم صهیونیستی به معاهده منع گسترش سلاح های هسته ای تاکید کرد و گفت: دولت های عضو جنبش عدم تعهدعضو پیمان منع اشاعه سلاح های هسته ای خواستار برگزاری فوری اجلاس منطقه عاری از سلاح های هسته ای هستند تا از هر پیامد ناخواسته هسته ای پیشگیری گردد.
وی افزود: نه در اختیار داشتن سلاح هسته ای در مدت طولانی قابل تحمل است و نه امحاء آن بیش از این می تواند به تاخیر افتد.
رئیس جمهور به نمایندگی از جنبش عدم تعهد از کشورهای دارنده سلاح هسته ای خواست به تعهدات خود برای امحاء این سلاح ها پایبند باشند و تاکید کرد: خلع سلاح هسته ای نباید بیش از این به تاخیر افتد یا برای عدم اشاعه آن به گروگان گرفته شود بلکه خلع سلاح و عدم اشاعه باید همزمان و نه به هزینه یکدیگر مورد پیگیری واقع شود.
روحانی با بیان این که خلع سلاح هسته ای مهمترین اولویت کشورهای عضو جنبش عدم تعهد است در تبیین نقشه راه خلع سلاح هسته ای سه محور را بیان کرد.
وی در بیان محور نخست خواستار آغاز هر چه سریع تر مذاکرات برای خلع سلاح به منظور منع توسعه و تولید، آزمایش، انباشت، انتقال و استفاده و تهدید به استفاده از سلاح هسته ای و فراهم کردن زمینه امحاء فوری این گونه سلاح ها شد.
رئیس جمهور تعیین روز 26 سپتامبر در هر سال را به عنوان روز بین المللی امحاء سلاح هسته ای خواستار شد و محور سوم این نقشه راه را برگزاری یک کنفرانس بین المللی در پنج سال آینده برای داشتن جهان عاری از سلاح هسته ای خواند.
متن سخنان حجت الاسلام حسن روحانی به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
آقای رئیس، آقای دبیرکل، عالیجنابان، هیات های محترم، خانم ها و آقایان
ایراد سخن در این گردهمایی تاریخی امتیازی ویژه است. مشارکت تعداد زیادی از رهبران جهان در این نشست، که اولین اجلاس مجمع عمومی در خصوص خلع سلاح هسته ای است، در واقع نشانه بارزی از حمایت گسترده از این موضوع مهم است.
به نمایندگی از جنبش عدم تعهد که مبتکر برگزاری این نشست است، لازم می دانم از همه شما به خاطر حمایتهایتان قدردانی نمایم.
آقای رئیس،
من از شما و ریاست قبلی به دلیل تلاش هایتان در برگزاری این اجلاس، بسیار متشکرم. از آقای دبیرکل نیز به خاطر مطالبی که اظهار داشتند، سپاسگزارم.
عالیجنابان، خانم ها و آقایان،
برخورداری از جهانی امن وآرام کماکان آرمان مشترک همه ما است. حوادث هولناک هیروشیما و ناکازاکی عزم ما را در جلوگیری از تکرار چنان ویرانی و کشتاری که زبان از بیان آن قاصر است، مصمم تر ساخت. بر این اساس، در اقدامی سنجیده، اولین قطعنامه این مجمع خواستار عاری ساختن جهان از سلاح های هسته ای شد. در نتیجه تلاش های جهانی، در حال حاضر ما از مجموعه ای از معاهدات، هنجارها و موسساتی برخورداریم که ماموریت آنها نیل به این هدف مورد توافق است.
با این وجود، هزاران سلاح هسته ای موجود، همچنان بزرگترین تهدید علیه صلح به شمار می رود.
بی تردید، اقدامات انجام شده برای خارج ساختن سلاح های هسته ای از حالت آماده باش و پرتاب، یا کاهش تعداد این گونه سلاح ها نباید جایگزین امحای کامل آنها قلمداد شود.
هرگونه استفاده از سلاح هسته ای ، نقض منشور ملل متحد و جنایت علیه بشریت است. آن دسته از راهبردهای نظامی و امنیتی که چنین کاربردهایی را توجیه می کنند، غیر قابل پذیرش اند. ضمن آنکه تهدید کشورهای غیر هسته ای با استفاده از سلاح هسته ای نیز باید پایان یابد.
نوسازی اینگونه سلاح ها هم اثر تلاش، برای امحای کامل آنها را خنثی می کند و باید متوقف گردد. به همین دلایل، تنها راه رفع تهدید این سلاح ها، امحای کامل آنهاست.
عالیجنابان ، خانم ها و آقایان،
مایلم اقدام برخی کشورهای غیر هسته ای در انصراف داوطلبانه از سلاح های اتمی خود یا انهدام آنها را که نقش ارزنده ای در خلع سلاح هسته ای ایفا می نماید، مورد ستایش قرار دهم.
همچنین می خواهم به نقش اساسی مناطق عاری از سلاح های هسته ای، در روند خلع سلاح هسته ای و صلح و امنیت بین المللی اذعان نمایم.
بدین جهت، لازم می دانم از نقش تعیین کننده کشورهای غیر هسته ای، بویژه کشورهای عضو جنبش عدم تعهد که بخش عمده اعضای این مناطق را، تشکیل می دهند، تمجید کنم.
از طرف جنبش عدم تعهد، از همه کشورهای هسته ای می خواهم تا پروتکل های الحاقی به همه معاهدات مربوط به ایجاد این مناطق را تصویب نموده، هرگونه تحفظ یا اعلامیه های تفسیری که با هدف و منظور آنها در تعارض باشد، ملغی ساخته و وضعیت غیر هسته ای این مناطق را، محترم شمارند.
در همین راستا، مصرانه از دولت های هسته ای می خواهم نسبت به امضای هر چه سریعتر و بدون تحفظ پروتکل مربوط به معاهده منطقه عاری از سلاح های هسته ای، منطقه جنوب شرق آسیا و اسناد مربوطه به آن، مبادرت نمایند.
عالیجنابان، خانم ها و آقایان،
حدود چهار دهه تلاش بین المللی برای ایجاد منطقه عاری از سلاح هسته ای در خاورمیانه، متاسفانه با ناکامی مواجه شده است.
اتخاذ گام های عملی عاجل برای ایجاد چنین منطقه ای ضروری است. اسراییل به عنوان تنها غیر عضو پیمان عدم اشاعه هسته ای در این منطقه، باید بدون هیچ گونه تاخیری به این معاهده بپیوندد تا همه فعالیت های هسته ای در منطقه، تحت پادمان های جامع آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز قرار گیرد.
جامعه بین المللی باید به تلاش های مضاعفی در حمایت از شکل گیری این منطقه که ایجاد آن سهم مهمی در تحقق خلع سلاح هسته ای خواهد داشت، مبادرت نماید.
در این راستا، تاکید می نمایم که دولت های غیر متعهد عضو پیمان عدم اشاعه هسته ای مصرانه خواستار برگزاری فوری کنفرانس ایجاد منطقه عاری از سلاح های هسته ای و دیگر سلاح های کشتار جمعی در خاورمیانه، با مشارکت همه کشورهای این منطقه هستند تا از هرگونه پیامد ناخواسته ای در این زمینه، پیشگیری گردد.
عالیجنابان، خانم ها و آقایان،
طی یک دوره بسیار طولانی، جهان در انتظار خلع سلاح هسته ای بوده است. نه در اختیار داشتن سلاح هسته ای برای مدت نامحدود قابل تحمل است و نه امحای کامل آنها می تواند بیش از این به تاخیر افتد. مسئولیت اولیه در زمینه خلع سلاح هسته ای به عهده کشورهای هسته ای است. از طرف جنبش عدم تعهد، قویاً از این کشورها می خواهم به این تعهد حقوقی خود که انجام آن، مدتها به تاخیر افتاده است، پایبند باشند.
انجام تعهدات خلع سلاح هسته ای نباید بیش از این به تاخیر افتاده یا برای پیشبرد عدم اشاعه و یا تلقی های غیر واقعی از ثبات استراتژیک به گروگان گرفته شود.
خلع سلاح هسته ای و عدم اشاعه، تقویت کننده یکدیگرند. آنها باید همزمان و نه به هزینه یکدیگر، مورد پیگیری واقع شوند. مشروعیت عدم اشاعه، از هدفی بزرگتر که همان خلع سلاح هسته ای است، نشات می گیرد.
همچنین، عدم اشاعه باید به صورتی جامع و غیر تبعیض آمیز تعقیب گردد. تا زمانی که سلاح هسته ای وجود دارد، خطر کاربرد، تهدید به استفاده و اشاعه آنها نیز وجود دارد بنابراین، تنها تضمین قطعی، نابودی کامل آنها است البته، تا تحقق این هدف، کشورهای دارای سلاح هسته ای باید تحت هر شرایطی، از هرگونه تهدید و یا استفاده از سلاح هسته ای علیه هر کشور غیر هسته ای، اجتناب نمایند.
تاکید می کنم که، اعلامیه های کنونی در خصوص تضمین های امنیتی منفی، کافی نیستند و باید در چارچوب یک سند حقوقی جهان شمول به تصویب برسند.
عالیجنابان، خانم ها و آقایان،
مایلم تاکید نمایم که خلع سلاح هسته ای کماکان بالاترین اولویت دولت های عضو جنبش عدم تعهد است.
به منظور پیشبرد دستور کار خلع سلاح هسته ای، جنبش، نقشه راه ذیل را، پیشنهاد می نماید:
اول، آغاز هر چه سریعتر مذاکرات در کنفرانس خلع سلاح در خصوص کنوانسیون جامع سلاح های هسته ای به منظور منع در اختیار داشتن و مالکیت، توسعه، تولید، به دست آوردن ، آزمایش، انباشت، انتقال، استفاده یا تهدید به استفاده از سلاح های هسته ای و فراهم ساختن زمینه امحای کامل آنها.
دوم، تعیین روز 26 سپتامبر هر سال به عنوان روز بین المللی امحای کامل سلاح های هسته ای. در این راستا من از همه کشورها و جامعه مدنی، دانشگاه ها و مراکز علمی و رسانه های جمعی می خواهم دست به دست هم دهند تا این آرمان والا تحقق یابد.
سوم، برگزاری یک کنفرانس بین المللی در سطح مقامات عالی رتبه در پنج سال آینده، به منظور ارزیابی پیشرفت های حاصله در خصوص خلع سلاح هسته ای .
در رابطه با این نقشه راه، جنبش عدم تعهد قطعنامه ای را به مجمع عمومی سازمان ملل ارائه خواهد کرد. اطمینان دارم که این قطعنامه از حمایت همه شما برخوردار خواهد شد.
عالیجنابان، خانم ها و آقایان
هیچ ملتی نباید سلاح هسته ای داشته باشد؛ چون همانگونه که آقای دبیرکل، شما به درستی بیان کردید، هیچ دست پاکی، برای در اختیار داشتن این سلاح های ناپاک وجود ندارد.
جنبش عدم تعهد مصمم است از هیچ گونه تلاشی برای تحقق فوری جهان عاری از سلاح های هسته ای، فروگذار نکند. بیایید به جای سلاح هسته ای، منابع مالی خود را برای توسعه و امحای فقر، بیسوادی و بیماری ها، هزینه نماییم.
بیایید جهانی عاری از سلاح هسته ای را برای نسل های آینده به یادگار بگذاریم. این حق آنها و مسئولیت ماست. بیایید نشان دهیم که ما ملل متحد هستیم: مللی متحد در راه صلح.
متشکرم آقای رئیس. (مهر)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد