چه آبی بنوشیم؟

همان آب‌های خوش طعم یا گازداری که این روزها به خیل آب‌های معدنی پیوسته‌اند و جالب‌تر آب‌های اکسیژن‌داری است که در برخی مغازه‌ها و آبمیوه‌فروشی‌های مدرن به فروش می‌رسد، اما پرسشی که بیشتر افراد به دنبال جواب علمی و منطقی آن هستند، این که آیا می‌توان آب‌های گازدار و طعم‌دار را جایگزین نوشابه‌های صنعتی یا آب آشامیدنی کرد. آیا آب‌های اکسیژن‌داری که قیمت‌شان در مقایسه با آب‌های معدنی بالاتر است خاصیت درمانی دارند؟

به کودکان آب طعم‌دار ندهید

بیشتر خانواده‌ها بر این باورند که آب‌‌های طعم‌ دار شیرین نیست و رنگ خاصی هم ندارد. پس بی‌ضرر بوده و می‌توان آنها را جایگزین آب آشامیدنی کرد، اما باید بدانید این آب‌ها به واسطه برخی اسانس‌های سنتزی با طعم‌های گیلاس، سیب، هلو، طالبی، لیمو و آلوئه‌ورا مزه‌دار می‌شود. این آب‌ها با وجود آن که بدون کالری است و رنگ خاصی ندارد، اما همچون نوشابه‌های صنعتی مضرات مواد طعم‌دهنده را دارد و نمی‌توان گفت که بی‌ضرر است.

معمولا اسانس‌ها از منابع طبیعی استخراج می‌شود و برای سلامت انسان مخاطره‌آمیز نیست، اما مشکل آنجاست که استخراج این مواد همیشه از منابع طبیعی امکان‌پذیر نیست و در صنعت برای ساخت سنتزی آنها از صدها ماده شیمیایی استفاده می‌شود. این نوع طعم‌دهنده‌ها ممکن است لحظاتی از زندگی ما را شیرین و دلچسب کند، اما ترکیبات نامطلوب آن در کوتاه‌مدت بویژه در کودکان حساسیت‌های شدید و بیماری‌های نامعلوم و در درازمدت اثرات سوئی بر کلیه و کبد گذاشته و به اختلال در عملکرد این دو عضو منجر می‌شود.

به همین دلیل متخصصان تغذیه مصرف این آب‌ها را برای کودکان زیر پنج سال توصیه نمی‌کنند؛ زیرا سیستم ایمنی و اعضای سم‌زدای کودکان در این سنین در حال کامل‌شدن بوده و بهتر است هیچ ماده مصنوعی در این دوران وارد بدن خردسال نشود.

 آب گازدار یک نوشیدنی اسیدی

آب گازدار، همچون آب طعم‌دار یک نوشیدنی مفید محسوب نمی‌شود اگرچه در مقایسه با نوشابه‌های رنگی و آبمیوه‌های سنتزی در اولویت قرار دارد، اما به دلیل آن که به واسطه گاز کربنیک و اسید فسفریک گازدار و طعم آن ترش و خصوصیات مواد اسیدی را می‌گیرد، همچون نوشابه‌های گازدار مضر می‌شود. متاسفانه اسید موجود در این آب‌ها می‌تواند باعث پوسیدگی دندان‌ها شده و بسرعت خون را اسیدی کند. با اسیدی‌شدن خون بناچار کلسیم که خاصیت قلیایی داشته از استخوان‌ها کشیده می‌شود تا بتواند اسید مازاد را خنثی کند وهمین عامل روند پوکی استخوان را تسریع می‌کند.

از سوی دیگر کلسیم آزادشده در کلیه رسوب و به بروز سنگ کلیه و ایجاد فشار مضاعف بر این عضو منجر می‌شود.

در ضمن آب‌های گازدار با رقابت با اسید هیدروکلریک معده عملکرد این عضو را تحت تاثیر قرار داده و بعد از گذشت مدت زمانی معده را ناکارآمد می‌کند. در نتیجه غذا گوارش نیافته باقیمانده و سبب سوءهاضمه و نفخ می‌شود و مصرف ‌آن به کسانی که مشکلات گوارشی، زخم و ورم معده و سوزش سر دل دارند، توصیه نمی‌‌شود.

 آب اکسیژن‌دار درمانگر نیست

در مورد آب‌های آشامیدنی بطری شده‌ای که این روزها با نام آب غنی‌شده با اکسیژن در برخی کافی شاپ‌ها یا آبمیوه‌فروشی‌های مدرن عرضه می‌شود و در برخی سایت‌ها اطلاعاتی در مورد خواص درمانی آن مطرح شده است، باید بدانید که هنوز هیچ منبع معتبر علمی درباره خاصیت درمانی آن به طور دقیق اظهار نظر نکرده است.

در این رابطه اغلب متخصصان علوم غذایی اتفاق نظر دارند که جذب اکسیژن تنها از طریق دستگاه تنفس و ریه‌ها انجام می‌‌شود و دستگاه گوارش نمی‌تواند نقش موثری در این مورد داشته باشد. به گفته آنان، اکسیژن حلالیت چندانی در آب ندارد و نمی‌‌توان حجم زیادی از آن را در آب حل ‌کرد و از طرفی با این کار ماده جدید آب‌اکسیژنه به دست می‌‌آید که برای انسان ضرر دارد، اما این که میزان کم‌ اکسیژن حل‌شده در آب، در صورت جذب از طریق دستگاه گوارش تا چه میزان برای فرد بازده خواهد داشت، موضوعی است که باید بیشتر در مورد آن تحقیق شود.

بنابراین از این نوشیدنی فقط با اتکا به نام آن نمی‌‌توان انتظار چندانی داشت و افراد باید در انتخاب‌ خود آگاهانه‌‌تر عمل کنند.

لطفا تگری ننوشید!

با این تفاسیر اگر آب ساده، طعم‌دار، گازدار یا حتی آب غنی‌شده با اکسیژن را برای تامین آب بدن خود انتخاب می‌کنید، سعی کنید که دمای آن پایین‌تر از چهار درجه سانتی‌گراد نباشد، چرا که اگر یخ‌زده و تگری باشد مدت زمان زیادی طول می‌کشد تا عطش شما را رفع کند.

نوشیدنی چه سرد باشد و چه گرم وقتی وارد معده می‌شود تا به 37 درجه سانتی‌‌گراد، یعنی دمای طبیعی بدن نرسد، نمی‌تواند از معده خارج و از طریق روده جذب شود.

به همین دلیل است که دمای آب مصرفی ورزشکاران بخصوص هنگام انجام مسابقات باید به دمای طبیعی بدن نزدیک‌تر باشد تا با کمترین اتلاف وقت آب جذب بدن شود تا ورزشکار در میدان مسابقه عملکرد بهتری داشته باشد.

پس در زمان افطار از نوشیدن آب یخ و تگری بپرهیزید و اگرهم می‌خواهید تشنگی‌تان سریع بر طرف شود و تعادل یونی داخل و خارج سلولی برقرار شود، آب آشامیدنی را با قدری نمک و آبلیمو مخلوط و نوش‌جان کنید.

فاخره بهبهانی -‌ جام‌جم