درمان اورژانسی گرمازدگی

گاهی گرما اثراتش را به صورت کوتاه مدت و خوش خیم بروز می دهد؛ همچون ورم، گرفتگی عضلات یا عرق سوز شدن. گاهی اثرات ناشی از گرما جدی تر بوده و نیاز به بستری و توجه جدی دارد.

اثراتی که می تواند در فرد مشکل ساز شود به این شرح هستند:

سنکوپ: در افرادی که با گرما برخورد می کنند، در مراحل اولیه ممکن است در اثرگشادی رگ های پوست و از دست رفتن آب به دنبال تعریق، دچار افت ناگهانی فشار خون بشوند. افراد مسن و افرادی که عادت به آب و هوای گرم ندارند، بیشتر مستعد هستند. اگر فردی در هوای گرم از هوش رفت، او را به اورژانس برسانید؛ چرا که ممکن است مشکل جدی مانند مشکلات قلبی و سکته مغزی رخ داده باشد. اگر علت بروز سنکوپ گرمی هوا باشد با قرار دادن بیمار در معرض هوای خنک، استراحت کردن و نوشیدن مایعات، علائم بهبود می یابد.

برای درمان پس از دور کردن بیمار از محیط گرم باید وی را در معرض کولر، پنکه یا هر مولد سرمایی قرار داد. سریع مصدوم را در وضع خوابیده قرار دهید.

اگر می تواند چیزی بنوشد، مایعات دارای آب و نمک (دوغ) گزینه مناسبی است. افرادی که توان نوشیدن ندارند، بهتر است سرم نمکی برایشان تجویز شود.

خستگی یا فرسودگی گرمایی: این اختلال تنها احساس خستگی نیست. بیماران مبتلا به این شکل از گرمازدگی از سردرد، تهوع، استفراغ و گرفتگی عضلات شکایت دارند. دمای بدن این افراد افزایش یافته است؛ اما از 40 درجه نمی گذرد و هیچ تغییری در وضع هوشیاری و درک آنها دیده نمی شود.این افراد را باید از محیط گرم دور کرد. استراحت برای آنها ضروری است. بر اساس وضع افراد می توان برایشان مایعات خوراکی (دوغ) یا وریدی شروع کرد.

اگر بیمار فشار خون پایینی دارد، نیازمند بستری در بیمارستان به منظور دریافت مایعات وریدی است. بیشتر این مبتلایان اگر مشکل قلبی نداشته باشند و در بررسی آزمایشگاهی وضع آب و نمک خونشان خیلی بهم ریخته نباشد، قابل ترخیص هستند. اگر وضع ذهنی یا هوشیاری مصدوم دچار اختلال شده باید به تشخیص های بدتری فکر کرد.

ممکن است تعدادی از مبتلایان کم کم علائم درگیری مغز را نشان بدهند، بنابراین لازم است که آنها را در اورژانس برای چند ساعتی در نظر داشت.

اگر پس از نیم ساعت از شروع درمان وضع بیمار تغییر نکرد، لازم است اقدامات وسیع برای کاهش دمای بدن به کمتر از 39 درجه سانتی گراد آغاز شود.

استفاده از پنکه یا آب بر بدن می تواند دمای بدن آنها را کاهش دهد. آب به کار رفته نباید سرد باشد که به لرز بیمار منجر شود. لرز، عامل افزایش دمای بدن بوده و وضع را بدتر می کند.

به این منظور یا از آب خنک و جریان هوای گرم یا از آب ولرم و جریان هوای خنک استفاده می شود. با استفاده از این دو تکنیک احتمال لرز کاهش می یابد.

>> جام جم/ دکتر بهروز هاشمی (متخصص طب اورژانس)