مصلحت‌اندیشی اعمال سلیقه اعضای شورای نگهبان نیست

عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان در برنامه چهارشنبه شب 22 خردادماه گفت وگوی ویژه خبری شبکه دو سیما به تشریح فعالیت های ستاد مرکزی نظارت بر انتخابات پرداخت.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نهاد شورای نگهبان باید مصلحت اندیش باشد اما انتقادی که بر آن وارد است در برخی موارد شورای نگهبان مصلحت‌اندیشی نمی‌کند نظر شما در این رابطه چیست؟ گفت: شورای نگهبان یک نهاد قانونی بوده که در چارچوب قانون و وظایفی که قانون اساسی برای آن لحاظ کرده حرکت می‌کند.  
 
کدخدایی ادامه داد:‌ شورای نگهبان وظیفه نظارت تقنینی بر مصوبات مجلس، تفسیر اصول قوانین اساسی و نظارت بر انتخابات خبرگان، مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری را بر عهده داشته و مصلحت‌اندیشی شورای نگهبان به این معنا نیست که سلایق شخصی اعضای آن در مصلحت‌اندیشی‌ها لحاظ شود.  
 
سخنگوی شورای نگهبان با بیان اینکه این شورا مصالح عالی نظام را برای تشخیص و مصلحت در نظر می‌گیرد، تصریح کرد: شورای نگهبان در مسیر قانون حرکت کرده و هدف اصلی آن رعایت مسائل قانونی بوده و هرگز فراتر از قانون حرکت نمی‌کند.  
 
کدخدایی در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه شورای نگهبان از آغاز انتخابات تا پایان آن بر این مسئله نظارت دارد، اکنون در کدام مرحله از نظارت قرار دارید؟ اظهار داشت:‌ مقدمات کارهای نظارتی شورای نگهبان تمام شده است و از فردا (پنج‌شنبه 23 خرداد)‌ آمادگی بیشتری برای اخذ آرا داشته که با مستقر کردن ناظرین در شعب رای بر روند اخذ آرا نظارت داشته و گزارشات را از آنان دریافت می‌کند.  
 
وی بیان داشت:‌ آموزش ناظرین بر انتخابات امر بسیار مهمی بوده چرا که ناظرین متشکل از خود مردم هستند و هیچگونه رابطه استخدامی با شورای نگهبان ندارند؛ در نتیجه باید به آنها آموزش کامل داده شود تا در روز جمعه آمادگی کامل داشته باشند.  
 
سخنگوی شورای نگهبان با اشاره به اینکه شورای نگهبان اقدامات دیگری همچون همکاری با وزارت کشور و هیات‌های اجرایی داشته، تصریح کرد: وزارت کشور اقداماتی همچون چاپ تعرفه‌ها را انجام می‌دهد که طرح اولیه را به شورای نگهبان فرستاده و پس از کارشناسی در شورای نگهبان به تصویب می‌رسد و بعد برای چاپ به نهادهای مختلف ارائه شده که شورای نگهبان در این مرحله نیز برای حفظ امنیت،‌ناظرین را برای انتقال تعرفه‌ها مستقر کرده تا اشکالی در چاپ و توزیع تعرفه‌ها بوجود نیاید.  
 
کدخدایی تاکید کرد: پاسداری از رای مردم بر عهده شورای نگهبان بوده و هر چه که نتیجه انتخابات باشد،‌ آن را اعلام خواهد کرد.  
 
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه شورای نگهبان چه اصولی را برای احراز صلاحیت و تشخیص رجل سیاسی-مذهبی در نظر می‌گیرد ، تصریح کرد: در همه نظام‌های سیاسی دنیا مکانیزمی برای بررسی صلاحیت‌ها وجود دارد،‌مانند قانون اساسی فرانسه که این وظیفه را بر عهده دارند، در ایران نیز شورای نگهبان طبق اصل 99 قانون اساسی متولی این امر است.
 
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد:‌ اشتباهی در ذهن مردم شکل گرفته که برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری هر فردی می‌تواند حضور داشته باشد اما قانون‌گذار توجه ویژه‌ای به این مسئله داشته و در اصل 115 به بیان این مطلب پرداخته است.  
 
کدخدایی با بیان اینکه کسانی که داوطلب انتخابات می‌شوند باید از رجال مذهبی و سیاسی کشور باشند، اظهار داشت: بعد از تشخیص رجال مذهبی و سیاسی بودن کاندیداها کسانی واجد شرایط تشخیص داده می‌شوند که تابع دیگر موارد اصل 115 قانون اساسی مثل تابعیت ایران، دارای مذهب شیعه و ... باشند.
 
وی با طرح این سوال که تعریف رجل مذهبی و سیاسی در اصل 115 به معنای آن است که مدرک تحصیلی ملاک نیست؟ بیان داشت:‌ قطعا کسانی که محکومیت داشته و یا وابستگی به احزاب غیرقانونی دارند همانگونه که در انتخابات مجلس شورای اسلامی نمی‌توانند شرکت کنند در ریاست جمهوری نیز نمی‌توانند وارد شوند.  
 
سخنگوی شورای نگهبان در تعریف رجل مذهبی و سیاسی خاطرنشان کرد: تبیین این واژه این است که رجل مذهبی نه تنها کسی بوده که تمام واجبات و مستحبات دین را انجام می‌دهد بلکه باید شخصیتی شناخته شده در جامعه داشته باشد؛ مثلا یک استاد تمام رشته علوم سیاسی با اینکه شخصیتی با تجربه و با سواد بوده ولی از نظر سیاسی شناخته شده نیست.  
 
کدخدایی ادامه داد:‌ شخصیت‌های سیاسی کسانی هستند که فعالیت‌های آنان در نظام به گونه‌ای بوده که مردم آنان را بشناسند و این مسئله در شورای نگهبان مطرح شده است و اعضا بر تعریف واژه رجل سیاسی و مذهبی وفاق پیدا کرده‌اند در نتیجه خارج از این امر کسی نمی‌تواند در انتخابات شرکت کند.  
 
وی با اشاره به اینکه در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم 40 نفر از 686 نفر شرکت کننده در انتخابات از رجال سیاسی و مذهبی تشخیص داده شده‌اند، اظهار داشت: از میان این 40 نفر تنها 8 کاندیدایی که معرفی شدند بر مبنای واژه رجل سیاسی مذهبی برای شرکت در انتخابات توسط شورای نگهبان معرفی شده است.
 
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به این سوال که در کشورهای همسایه نامزدهای انتخابات باید رای و امضای مسئولین نظام را داشته باشند اما در کشور ما فقط شورای نگهبان حق تشخیص صلاحیت‌ها را دارد، تصریح کرد: یکی از مشکلات ما در شورای نگهبان در رابطه با ریاست جمهوری این است که تنها شورای نگهبان درگیر تایید صلاحیت‌ها بوده و برای این امر رسانه‌ها می‌توانند طبق اصل 115 رجل مذهبی و سیاسی را تعریف کرده تا همه در انتخابات ثبت‌نام نکنند و در نتیجه اگر درک مردم از این مسئله بالا برود همانند اوایل انقلاب که نامزدها به تعداد انگشت بودند، صورت می‌گیرد.  


وی در ادامه گفت: چنانچه کسی نتواند نقشه و برنامه مورد نظر خود را برای آینده کشور بیان کند قطعا در مدیریت کلان کشور نیز موفق عمل نخواهد کرد.
 
سخنگوی شورای نگهبان بیان داشت: البته این موضوع به طور رسمی در جلسه شورای نگهبان به تصویب نرسید اما به عنوان یک فرهنگ شروع به شکل‌گیری کرد و تعدادی به داوطلبین برنامه‌های خود را ارسال کرده و شورای نگهبان بعد از بررسی برنامه آنها اعلام صلاحیت کردند.  
 
کدخدایی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه از دید شما به عنوان یک نهاد ناظر آیا تخلف قانونی هم به شورا گزارش شده، اظهار داشت: براساس ماده 55 قانون اساسی این اجازه به شورای نگهبان داده شده چنانچه تخلفی مشاهده شد به بررسی دوباره صلاحیت‌ها بپردازد و گزارشاتی مطرح شد ولی منجر به بررسی دوباره تایید صلاحیت نشد.
 
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ناظرین شورای نگهبان در شعبات اخذ رای چند نفر هستند و به چه صورت انجام می‌پذیرد تصریح کرد: بر حسب بزرگی و کوچکی شعبه و یا میزان تجمعات در آنها از سه تا پنج نفر ناظر وجود دارد. ناظرین ما قبل از آغاز رای‌گیری و تا پایان ساعات را‌ی‌گیری و مجددا برای شمارش آرا در شعبات حضور دارند.  
 
سخنگوی شورای نگهبان با تاکید بر صورتجلسه‌ای که معروف به صورتجلسه شماره 22 است، گفت: این صورتجلسه در صورتی به اعتبار قانونی می‌رسد که به امضای ناظر شورای نگهبان و امضای هیات اجرایی برسد؛ در صورتی که صورتجلسه‌ها مخدوش باشند باید مجددا آرای شعبه مورد نظر بررسی گردد تا مطمئن شویم تخلفی در آنجا صورت نگرفته است.  
 
کدخدایی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نحوه تعامل ناظرین شما با نماینده کاندیداها به چه شکل است؟ اظهار داشت: برطبق ماده واحده‌ای که در سال 1379 برای انتخابات ریاست جمهوری در قانون وضع شده است مشخص شد نمایندگان نامزدهای محترم در چنین مواقعی می‌توانند در شعب اخذ رای حضور داشته باشند.
 
وی ادامه داد:‌بر طبق این ماده واحده حضور نمایندگان نامزدها تا پایان اخذ رای، شمارش و تنظیم صورتجلسه‌ها بلامانع است اما مقصود از این حضور فقط رصد کردن بوده و اینکه در صورت مشاهده تخلف به ستادهای انتخاباتی و وزارت کشور گزارش بدهند، بنابراین هیچگونه دخالتی در روند رای‌گیری نمی‌توانند داشته باشند.
 
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه زمان اعلام نتایج انتخابات و مدت قانونی آن چه موقع است، تصریح کرد:‌زمان رای‌گیری از سوی وزیر کشور اعلام خواهد شد اما اعلام نتایج زمان خاصی نداشته و بستگی به شمارش و تجمیع آرا و اعلام به وزارت کشور دارد.  
 
کدخدایی گفت: اگر سرعت ابزارهای فنی بالا باشد و در جهت صحت ابزارها مشکلی پیش نیاید ممکن است بعد از ساعات رای‌گیری نتایج اعلام شود.
 
وی با اشاره به اینکه اگر نماینده‌های نامزدها تخلفی را در شعب اخذ رای مشاهده کنند باید به شورای نگهبان گزارش دهند بیان کرد: بررسی صحت انتخابات بر عهده شورای نگهبان است و این شورا در فرصت 7 تا 10 روز تخلفات را بررسی کرده و چنانچه اطمینان حاصل کرد که تخلفی صورت نگرفته نتیجه را بیان خواهد کرد.  
 
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: بر طبق تبصره 80 قانون انتخابات مردم، ناظران و ستادهای نمایندگان در صورتی که شکایتی داشته باشند می‌توانند به شورای نگهبان اعلام کنند.  
 
کدخدایی گفت: اما این شکایات باید دقیق باشد و در جهت افترا نبوده، بنابراین باید مشخص شود شکایت از سمت چه کسی است (با ذکر آدرس و مشخصات).
 
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه نقش شورای نگهبان در نظارت بین صندوق‌های ثابت و سیار تفاوتی دارد یا خیر؟ اظهار داشت: صندوق‌های سیار تنها از جهت کارکرد با صندوق‌های ثابت متفاوت است؛ مسئولین اجرایی ما همراه صندوق‌ها در مناطقی که افراد و رای‌دهندگان نمی‌توانند حضور پیدا کنند، در آن مناطق مستقر می‌شوند.  
 
سخنگوی شورای نگهبان در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینکه اگر انتخابات به دور دوم کشیده شود شورای نگهبان چه وظایفی دارد؟ تصریح کرد: نامزدهایی که در گردونه انتخابات نظارت می‌کنند باید نصف به اضافه یک آرا را برای پیروزی داشته باشند و در صورتی که دو نفر از نامزدها حد نصاب آرا را نداشته باشد انتخابات به دور دوم کشیده می‌شود،‌در این صورت یک فرصت تبلیغاتی به مدت یک هفته به دو کاندیدا داده می‌شود.  
 
کدخدایی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ارزیابی شما از فرایند انتخابات تا به امروز چگونه بوده است؟ بیان داشت: انتخابات همیشه همراه با شور و احساسات مردمی بوده که طرفداران نامزدها هستند اما آنچه مهم است این است که همه سلایق در این انتخابات حضور داشته باشند.  
 
وی با اشاره به اینکه مجموعه صدا و سیما در معرفی افراد بسیار موثر عملکرد خوبی داشت افزود: به دلیل عملکرد صدا و سیما در معرفی کاندیداها اسرافی در معرفی کاندیداها برای تبلیغات صورت نگرفت.
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: کاندیداها قانون‌مدار بودند و با هر تذکری از سوی شورای نگهبان به آن تمکین می‌کردند.  
 
کدخدایی اظهار داشت: مشارکت مردم به نظر می‌رسد مشارکت گسترده‌ای باشد و حماسه سیاسی که مدنظر رهبری است رقم خواهد خورد.  
 
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه ارزیابی از برنامه نامزدها در حوزه اقتصاد، سیاست و فرهنگ دارید؟ گفت: بنده هم مثل همه مردم یک رای داریم که براساس شناختی که از برنامه‌های کاندیداها دارم در روز رای‌گیری به کاندیدای مورد نظر رای خواهم داد.  
 
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: شورای نگهبان روز دوشنبه هفته جاری از روسای محترم ستادها دعوت به عمل آورد و مطالبی با آن مطرح شد و متقابلا درخواست‌های آنها را نیز دریافت کردیم و قرار شد تا آنجایی که امکان‌پذیر است امکانات لازم را برای جلوگیری از تخلف فراهم کنیم.
 
کدخدایی افزود: خواهش ما از ابتدا نمایندگان این بوده که در صورت مشاهده تخلف به جای ایجاد التهاب و نگرانی در بین طرفداران، شکایات خود را از طریق مراجع قانونی دنبال کنند.  
 
وی بیان داشت: این بیانات که من برنده انتخابات هستم هیچکدام قانونی نیست و تنها مرجعی که صحت انتخابات را تایید می‌کند شورای نگهبان است.  
 
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: رسانه‌ها باید از گمانه‌زنی‌ها در ارتباط با نتایج انتخابات خودداری کنند.

کدخدایی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مسئولیت ستادهایی که در گوشه و کنار کشور ایجاد می‌شود به عهده چه کسانی است؟ اظهار داشت: خواهش ما این است که ستادهای مرکزی نمایندگان بر این ستادها نظارت و مدیریت داشته باشند تا تخلفی صورت نگیرد و نیازی به دخالت ما و قانون نباشد و مسئولیت این ستادهای خودجوش بر عهده آنهاست.  
 
وی در پایان با اشاره به اینکه حضور و پشتیبانی مردم قطعا مشارکت گسترده‌ای در جهت خلق حماسه سیاسی در انتخابات خواهیم داشت و حضور در انتخابات به معنای علاقه به نظام و کشور است و موجب عقب‌نشینی و دلسردی آمریکا خواهد شد.  

سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: کاندیداها قانون‌مدار بودند و با هر تذکری از سوی شورای نگهبان به آن تمکین می‌کردند.  
 
کدخدایی اظهار داشت: مشارکت مردم به نظر می‌رسد مشارکت گسترده‌ای باشد و حماسه سیاسی که مدنظر رهبری است رقم خواهد خورد.  
 
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه چه ارزیابی از برنامه نامزدها در حوزه اقتصاد، سیاست و فرهنگ دارید؟ گفت: بنده هم مثل همه مردم یک رای داریم که براساس شناختی که از برنامه‌های کاندیداها دارم در روز رای‌گیری به کاندیدای مورد نظر رای خواهم داد.  
 
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: شورای نگهبان روز دوشنبه هفته جاری از روسای محترم ستادها دعوت به عمل آورد و مطالبی با آن مطرح شد و متقابلا درخواست‌های آنها را نیز دریافت کردیم و قرار شد تا آنجایی که امکان‌پذیر است امکانات لازم را برای جلوگیری از تخلف فراهم کنیم.
 
کدخدایی افزود: خواهش ما از ابتدا نمایندگان این بوده که در صورت مشاهده تخلف به جای ایجاد التهاب و نگرانی در بین طرفداران، شکایات خود را از طریق مراجع قانونی دنبال کنند.  
 
وی بیان داشت: این بیانات که من برنده انتخابات هستم هیچکدام قانونی نیست و تنها مرجعی که صحت انتخابات را تایید می‌کند شورای نگهبان است.  
 
سخنگوی شورای نگهبان ادامه داد: رسانه‌ها باید از گمانه‌زنی‌ها در ارتباط با نتایج انتخابات خودداری کنند.

کدخدایی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مسئولیت ستادهایی که در گوشه و کنار کشور ایجاد می‌شود به عهده چه کسانی است؟ اظهار داشت: خواهش ما این است که ستادهای مرکزی نمایندگان بر این ستادها نظارت و مدیریت داشته باشند تا تخلفی صورت نگیرد و نیازی به دخالت ما و قانون نباشد و مسئولیت این ستادهای خودجوش بر عهده آنهاست.  
 
وی در پایان با اشاره به اینکه حضور و پشتیبانی مردم قطعا مشارکت گسترده‌ای در جهت خلق حماسه سیاسی در انتخابات خواهیم داشت و حضور در انتخابات به معنای علاقه به نظام و کشور است و موجب عقب‌نشینی و دلسردی آمریکا خواهد شد.(باشگاه خبرنگاران)