در حالی هنوز جوهر مرکب مصوبه مربوط به حذف ارز مرجع واردات بسیاری از اقلام اساسی خشک نشده که موج گرانی در بازار به راه افتاده است. اما واکنش مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت به گرانی های اخیر چه بوده است؟
هنوز یک ماه از سال 1392 نگذشته بود که بانک مرکزی با صدور بخشنامه ای ارز مرجع واردات تمامی اقلام اساسی به جز گندم، جو، ذرت و سویا را حذف کرد. به این ترتیب از این پس اقلامی مانند شکر، گوشت قرمز، برنج، دارو، روغن نباتی و کره حیوانی با ارز مبادله ای وارد خواهند شد که در نتیجه باید دیر یا زود شاهد موج گرانی این محصولات و محصولات تولیدی وابسته به آن ها در بازار باشیم.
اما در این بین مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی اصلی کنترل بازار چه واکنشی نسبت به گرانی های اخیر داشته اند؟
مهدی غضنفری، وزیر در واکنش به گرانی های اخیر با اشاره به نصف شدن درآمدهای نفتی کشور در سال گذشته گفته "پس از کاهش درآمدهای ارزی به طور طبیعی بازار تحت تاثیر قرار گرفت و قیمت ها بالا رفت که این امر ناشی از فشار قیمت ارز و رسیدن آن به دو تا سه برابر بود."
وی گفته که "متاسفانه در سال 1391 تورم با نرخ بالا شکل گرفت و بر معیشت مردم تاثیر گذاشت و با وجودی که دولت راه های گوناگون را برای مهار آن دنبال کرد اما آثار افزایش قیمت ها بر مردم فشار آورد و خانواده های بسیاری را به سختی انداخت این وضعیت یک بعد از فضای کسب و کار بود."
وی همچنین عنوان کرده که "وقتی درآمد نفتی نصف شد تامین مواد اولیه برای کارخانه ها و کالاهای اساسی سخت شد، تورم بالا شکل گرفت و سپس به معیشت مردم فشار آمد و من واقعا از این بابت متاسفم؛ با این که دولت راه های گوناگونی را در این باره دنبال کرد اما خانواده های بسیار زیادی به سختی افتادند."
از سوی دیگر قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در پاسخ به سوالی درباره این که ارز مرجع واردات اقلام اساسی با چه هدفی حذف شد و آیا برای کنترل گرانی های بعد از آن فکری شده است یا خیر؟ گفته که "دولت به دلیل شرایط اقتصادی به وجود آمده مجبور به حذف ارز مرجع واردات بسیاری از کالاها شد. البته بخش خصوصی هم بارها تقاضا کرد که ارز مرجع واردات کالا به دلیل شرایط پیش آمده حذف شود."
مسعود موحدی توضیح داده که "سیاست حمایتی دولت از طریق تزریق ارز مرجع به واردات کالاهای وارداتی به تناسب نیاز بازار انجام میشد و این سیاست به تدریج از سال گذشته رو به حذف بود. پرداخت ارز مرجع به واردات باعث شده بود تا ورود دولت به بازار بیشتر شود و اختیارات بخش خصوصی کاهش یابد و مکانیزم بازار نیز از بین رفته بود."
او با اشاره به رانت ایجاد شده به دلیل پرداخت تبعیض آمیز ارز مرجع به واردات برخی کالاها گفته که "از سوی دیگر در سال گذشته شاهد گرایش به قاچاق غیرقانونی کالاهای وارد شده با ارز مرجع نیز بودیم."
قائم مقام وزیر صنعت، معدن و تجارت همچنین با اشاره به اینکه افزایش قیمتها بعد از حذف ارز مرجع واردات برخی اقلام تدریجی خواهد بود گفته که "اقلام اساسی وارداتی با وجود حذف ارز مرجع وارداتی همچنان مشمول قیمت گذاری خواهند بود."
به غیر از وزیر صنعت، معدن و تجارت و قائم مقام وی دیگر مقام مسئولی که این روزها بسیاری از مردم گرانی ها را چشم وی می بینند کسی نیست جز رئیس سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان.
جواد تقوی با بیان اینکه گرانی در حال رخ دادن است و به لحاظ شرایط این افزایش قیمتها منطقی است، گفته که "ما نظارت را طبق ضابطه دنبال میکنیم و در صورت تخلف با متخلفان برخورد میکنیم."
او با تاکید بر اینکه هرجا تغییرات قیمت و افزایش آن مبنای قانونی داشته باشد آن را لحاظ میکنیم، عنوان کرده که "در سال جاری با توجه به تغییرات اعمال شده در راستای اختصاص ارز مبادلهای به یکسری کالاها دقیقا برنامه نظارت را معطوف بر این کالاها میکنیم."
به این ترتیب می توان نتیجه گرفت که وزیر صنعت، معدن و تجارت از مردم به خاطر گرانی های اخیر عذرخواهی کرده و از این بابت ابراز تاسف کرده است. قائم مقام وی این گرانی ها را نتیجه طبیعی شرایط اقتصادی دانسته و رئیس سازمان حمایت نیز افزایش قیمت ها را منطقی توصیف کرده است. این اظهارات در حالی مطرح میشود که مردم هر روز با گران شدن محصولات موردنیاز خود به ویژه مواد غذایی دست و پنجه نرم می کنند.(ایسنا)
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد