از روزی که 14 نامزد انتخابات ریاست جمهوری آینده در دیدار با رئیس رسانه ملی به بیان دیدگاههای خود درباره عملکرد و برنامههای انتخاباتی دورههای گذشته ریاستجمهوری پرداختند و پیشنهادهایی درباره تبلیغات انتخابات رسانه ملی در این دوره بیان کردند ،تاکنون 3 الی 4 نفر دیگر از شخصیتها نیز از احتمال حضور خود در انتخابات ریاست جمهوری خبر دادند.
حال در فاصله باقیمانده تا آغاز یازدهمین انتخابات ریاست جمهوری در 24 خرداد سال 1392که تب حضور شخصیتهای سیاسی برای تصدی بالاترین پست اجرایی کشور بالا گرفته است، روزانه شاهد انتشار اخبار، گزارش ها و تحلیل های گوناگونی درباره آخرین صف بندی های سیاسی ، ائتلافها و رایزنیها هستیم.اما نکته قابل توجه، تعداد شخصیتهای مطرح شده برای نامزدی انتخابات آتی است که برخی را به فکر کرسی ریاستجمهوری انداخته است.
این احتمال می رود که در میان گزینه های دیده شده ،برخی تنها آمده باشند تا نام خود را مطرح و شاید شخصیت سیاسی از دست رفته خود را احیا کنند و یا از تریبون های مختلف از جمله رسانه ملی نظر خود را اعلام کرده و در صورت شکست از سوی رقبا ، منتقدی جدی برای دولت آینده باشند و دائماً با اعلام نظر، فرد پیروز را در رینگ رقابت ضربه فنی کنند.
هر چند که تعدد نامزدها از نگاه برخی کارشناسان سیاسی نکته ای مثبت ارزیابی می شود اما از نگاه کلان شمار بالای رقبا، می تواند علاوه بر هزینه های سیاسی ،درابعاد اقتصادی و اجتماعی نیز ضررهای زیادی را به همراه داشته باشد.
برخی نبود حزب فعال در کشور و نداشتن قانون جامع احزاب را دلیل بروز چنین اتفاقی می دانند وعدهای معتقدند نامشخص بودن تعریف رجل سیاسی ومذهبی در قانون اساسی باعث شده که مسئولین ، خود را حائز شرایط به کار برده در قانون بدانند.
درمیان حرف و کلام ها ،نکته کلیدی گفته شده از سوی کارشناسان این است که با ساز وکار حزبی،افراد شاخص ،با تیم های کارآمد و تشکیلاتی به مردم معرفی میشوند و نه این که نامزدها بعد از اعلام آمادگی تازه به فکر انتخاب اعضای کابینه بعد از پیروزی باشند.
حال با حضور چند وزیر سابق ، نواب رئیس مجلس ،شهردار،وزیر امور خارجه اسبق،رئیس مجلس سابق وزیر اطلاعات اسبق و....در عرصه انتخابات پیش رو سوال اساسی این است که با تعدد نامزدها و گرم شدن تنور انتخابات آیا آرا ملت بصورت پراکنده به سبد چندین نامزد نخواهد رفت؟ و رأی منسجم و محکمی برای یک فرد با پشتوانه مردمی رقم خواهد خورد؟ آیا شمار زیاد نامزدها باعث خواهد شد که رئیس جمهور آینده با منتقدان زیادی در اداره کشور رو به رو شود؟
تب داغ نامزدی
تب داغ نامزدی در انتخابات که در حال سرایت به بسیاری از مسئولین، حتی نمایندگان مجلسی است که هنوز تجربه یک دوره نمایندگی را پشت سر نگذاشتهاند ، عزم برخی چهرههایی را که کمتر نامی از آنها شنیده شده است جزم کرده است.
براین اساس آیتالله علویگرگانی تعدد نامزدهای اصولگرا را خطرناک دانسته و گفته باید کسی به مردم معرفی شود که بین مردم سرشناستر و همچنین مورد وثوق مقام معظم رهبری و روحانیت باشد.
این مرجع تقلید از کسانی که قصد نامزدی برای انتخابات پیش رو را دارند خواسته است که همه جوانب را مورد بررسی قرار دهند، و با برنامهریزی دقیق وارد شوند.
استاد دروس خارج فقه حوزه علمیه قم یاد آور شده که برنامهریزیها، نباید بعد از تشکیل دولت انجام شود بلکه قبل از رسیدن به پست ریاست جمهوری ،باید برنامه جامع برای اداره کشور تدوین شود.
قد وقواره ها سنجیده شود
احمد ناطق نوری که سابقه چندین دوره نمایندگی مجلس را دارد در باره تعدد نامزدهای انتخاباتی با اشاره به شرایط کشور و لزوم حضور شخصی مقتدر برای در دست گرفتن سکان دولت تأکید کرد که بهتراست افراد قبل از ورود به بحث انتخابات قد و قواره خود را برای تعریفی که از رجل سیاسی صورت گرفته بسنجند.
وی با اشاره به شرایط اقتصادی و تحریمی کشور افزود: در مقطعی که گرانی در سطح جامعه دیده میشود باید افرادی خود را نامزد انتخاباتی کنند که از دیدگاه کلان اقتصادی از تیم قوی در این بخش برخوردار باشند.
حزب سیاسی نداریم
سید رمضان شجاعی کیاسری عضو کمیسیون شوراها و امور داخلی که کمیسیون وی در حال بررسی قانون احزاب است ؛نبودن احزاب در کشور را دلیل بروز پدیده تب داغ نامزدی دانست و گفت:این اتفاق علاوه بر هزینههای مالی،هزینههای اجتماعی ،سیاسی و ملی نیز دارد.
وی با اشاره به اینکه تعدد نامزدها در یک کشور نشان دهنده آزادی و سیستم دموکراتیک حکومت است تأکید کرد: اما نباید شمار نامزدها به لوث شدن بحث انتخابات مهمی چون ریاست جمهوری بینجامد.
انگیزه خدمت باشد نه قدرت
محمد دهقان عضو هیأت رئیسه مجلس تعدد نامزدهای انتخاباتی پایبند به نظام و انقلاب را منجر به داغ شدن بحث ها دانست ولی در ادامه گفت:البته این افراد باید با انگیزه خدمت وارد شوند نه به دست آوردن قدرت.
عضو فراکسیون رهروان ولایت با اشاره به این که در طول انقلاب نیروهای خدومی از سوی نظام تربیت شدهاند افزود:البته ضمن احترامی که برای نامزدها قائل هستم افراد باید شأن وشئون خود را حفظ کنند.
قانون شفاف نیست
محمد رضا تابش نماینده اصلاح طلب مجلس نیز نبودن احزاب در کشور را منجر به اعلام حضور تعداد کثیری از نامزدها در عرصه انتخابات دانست و گفت:در این زمینه قانون اساسی شفاف نیست چون تعریفی از رجل سیاسی و مذهبی نشده است.
وی مقصر اصلی دراصلاح قانون انتخابات را مجلس عنوان کرد ویاد آور شد:مجلس باید تعریف رجل سیاسی و مذهبی را قانونمند میکرد تا براین اساس افراد ،پا به عرصه انتخابات بگذارند.
نامزد امروز منتقد فردا
سید حسین نقوی حسینی سخنگوی کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز به نداشتن احزاب در عرصه انتخابات اشاره کرد و گفت:نبودن حزب در کشور باعث شده که نامزدها برنامه کاری آینده و تیم خود را به مردم ارائه نداده و این ضعف منجر به بی اطلاعی آینده کاری این دولت ،و هزینه های جدی برای کشور شود.
نماینده اصولگرای مجلس با اشاره به اینکه نامزدهای رقیب بعد ازبرگزاری انتخابات تبدیل به منتقدی جدی برای فرد پیروز می شوند افزود: مننقدان قطعاً در طول دوران ریاست جمهوری فرد پیروز، با وی همکاری لازم را نخواهند داشت تا دلایل کافی برای ناکارآمدی رئیس جمهور داشته باشند.
وی به کشمکش های پیش رو بعد از انتخابات 84 نیز اشاره کرد و گفت:در این دوره 10 رقیب با آقای احمدی نژاد به رقابت پرداختند که بعد از پیروزی ایشان به منتقدان جدی وی تبدیل شده و می خواستند ثابت کنند انتخاب غلطی صورت گرفته است.
سخنگوی کمیسیون امنیت، شمار بالای نامزدها را منجر به پخش شدن آرا در میان آنان عنوان کرد و افزود: این اتفاق باعث می شود که رأی قدرتمند 20 میلیونی هم به حساب کسی نوشته نشود.
تعدد سلیقه ها کار ساز است
اما روح الله حسنیان عضو فراکسیون جبهه پایداری مجلس حضور متعدد نامزدها را استراتژی مناسبی برای گرم شدن تنور انتخابات می داند و عقیده دارد این امر منجر به بر پایی باشکوهتر این روند دموکراسی می شود.
وی با اشاره به اینکه یکی از راه های حضورحداکثری ،وجود حداقل یک نامزد از طیف های مختلف است گفت:باید اجازه داد سلایق مختلف خود را عرضه کنند و مردم از بین گزینه های مختلف کسی را انتخاب کنند.
حسینیان افزود:البته انتخاب سخت است اما نامزد ها باید ثابت کنند پر خرجی نمی کنند و عمل معقول آنها است که می تواند برای آنها رأی به همراه بیاورد.
فاطمه امیری-خبرنگار جام جم آنلاین
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد