شهر زیارتی مشهد به دلیل وجود بارگاه مطهر رضوی هر ساله در روزهای اولیه نوروز شاهد ورود چندین میلیون زائر و مسافر است؛ این در حالی است که امکانات خدماتی رفاهی همچون نبود و کمبود فضای مناسب برای اسکان زائران و پارک خودرو، هرساله نارضایتیهایی را برای آنها بوجود میآورد، هرچند رفع این مشکل در سالهای اخیر در دستور کار مسئولان شهر مشهد قرار گرفته و امسال نیز گامهای مثبتی در راستای رفع آنها برداشته شده است.
قائم مقام ستاد استقبال از بهار شهرداری مشهد بحث اطلاعرسانی برای گردشگر و زائر را جز اولویتهای شهرداری میداند و به جام جم میگوید: بر همین اساس این سازمان اقدام به چاپ و توزیع 300 هزار نسخه ویژه نامه با همکاری سازمانها و ادارات مرتبط با مباحث گردشگری استان در مبادی ورودی شهرها و راهآهن کرده است.
خلیل الله کاظمی به توزیع 1 میلیون محصول فرهنگی شامل نقشه، کتابچه و لوح فشرده نیز اشاره میکند و میافزاید: علاوه بر اینها، 30 ایستگاه اطلاع رسانی، چاپ و نصب1000 بنر آموزشی در سطح شهر و فعالیت 24 ساعته مرکز 137 از 25 اسفند همه به دلیل راحتی مسافران در زمان حضور در مشهد است.
معاون حوزه خدمات شهری شهرداری مشهد بر کاشت 7 میلیون گل دائمی و فصلی تاکید می کند و ادامه میدهد: این گلها در قالب طرح های مختلف و المان ها در نقاط مختلف شهر نصب شده است تا دید منظر و شادابی مناسبی را برای شهروندان و گردشگران به ارمغان بیاورد.
وی به جشنواره گلهای پیازی مثل لاله همزمان با سال نو در پارک ملت اشاره میکند و میگوید: سایر اقدامات شامل 116 هزار متر مربع نقاشی دیواری، چراغانی و آذین بندی مسیر های پرتردد، نصب پرده های الوان و رنگی، نصب 180 المان دایمی، موقت در 250 نقطه شهری و اجرای 29 پل گالری را برای عرضه محصولات هنرمندان است که البته در ایام دهه فاطمیه به تناب پرده های مشکی نصب خواهد شد.
برنامههایی ویژه برای روزهای خاص
قائم مقام ستاد استقبال از بهار شهرداری مشهد به روزهای خاص اشاره میکند و میگوید: برای چهارشنبه سوری، آغاز سال جدید و سخنرانی رهبری نیز که روز پنجشنبه اول فروردین ساعت 15:30 در رواق امام خمینی(ره) حرم مطهر رضوی برگزار میشود، تمیهدات ویژهای اندیشیده شده است.
اسکان دغدغه اصلی زائران
اسکان زائران و مسافران در مشهد در ایام تعطیلات نوروزی همواره به عنوان یکی از مشکلات و دغدغههای اساسی زائران این شهر زیارتی مطرح بوده است. این امر بویژه در بازه زمانی سه تا چهار روزه اول سال که ورود زائران در این ایام به اوج خود میرسد، مشکلاتی را برای زائران ایجاد میکند. هرچند در یکی دو سال اخیر مسئولان شهری با ایجاد اقامتگاههای موقت و کمپهایی در سطح شهر در صدد رفع این مشکل برآمدند.
مدیریت امور فرهنگی و گردشگری شهرداری مشهد با اشاره به آمادهسازی دو کمپ غدیر و باباقدرت با ظرفیت ورود 5هزار خودرو به جامجم میگوید: علاوه بر این کمپها، در برخی بوستانهای سطح شهر مانند وحدت و پردیس نیز مکانهایی برای اسکان موقت پیشبینی شده که در صورت پر شدن کمپها، زائران به این مکانها راهنمایی میشوند.
احسان ثانوی با بیان اینکه تقریبا تمام امکانات خدماتی رفاهی تفریحی همچون مرکز خرید، محل تفریح برای کودکان، ایستگاه آتشنشانی، بهداشت و سلامت، اجرای برنامههای فرهنگی و تعبیه وسایل رفت و آمد به حرم در کمپهای غدیر و باباقدرت فراهم شده است، میافزاید: اقامت در این کمپها برای مسافران و زائران رایگان است و فقط 5هزار تومان به عنوان هزینه پارکینگ از خودروها اخذ خواهد شد.
وی با اشاره به احتمال کاهش هوا و بارش نزولات جوی چون باران در ایام تعطیلات تصریح میکند: چندین محل اسکان اضطراری با سیستم گرمایشی مناسب نیز برای چنین ایامی در سطح شهر در نظر گرفته و آماده شده که در صورت لزوم مسافران و گردشگران به این اماکن منتقل خواهند شد.
ثانوی با اشاره به اماکن اقامتی دیگر مانند وجود هتلها و مهمانپذیرهای سطح شهر که به طور کل 51 درصد هتلهای کل کشور را تشکیل میدهد، حسینیهها، مدارس آماده شده توسط آموزش و پرورش و خانههایی که مجوز میراث فرهنگی را برای اقامت زائران دردست دارند، میگوید: این اماکن در کنار اماکن موقتی فراهم شده در مجموع توانایی تحت پوشش قرار دادن حدود 2 میلیون زائر را در روزهای نخست تعطیلات دارد.
مدیریت امور فرهنگی و گردشگری شهرداری مشهد با اشاره به ممنوعیت برپایی چادر توسط زائران در سطح معابر و پارکها به طور شخصی در ایام تعطیلات، میگوید: اطلاعات و نقشه اماکن اقامتی ثابت و موقت مشهد و دیگر اطلاعات موردنیاز گردشگران در ورودی شهر به زائران ارائه داده خواهد شد. این در حالی است که از دو طریق "راهنمایی از مبدا" و "ورود به پورتال اطلاع رسانی مشهد" نیز میتوانند اطلاعات مورد نیاز خود را به دست آورند. به این صورت که با شماره تلفن 096308 و سایت مشهد توریست دات نت، تمام اطلاعات مورد نیاز از قبیل اطلاعات آب و هوا، نشانی اماکن ثابت و موقت اقامت، نقشه جامع شهری و جاذبههای سطح شهر و استان در اختیار آنها قرار خواهد گرفت.
ثانوی با بیان اینکه ستاد استقبال از نوروز شهر مشهد از امروز آمادگی استقبال از زائران امام رضا (ع)را دارد، به دیگر اقدامات انجام شده توسط این ستاد اشاره میکند و میافزاید: احداث چهار پایگاه با عنوان ایستگاه استقبال از زائران در ورودیهای شهر مشهد و در محورهای نیشابور، قوچان، راهآهن و پایانه مسافربری و همچنین 23 پایگاه در سطح شهر که بستههای حاوی 7ـ 8 محصول راهنمای گردشگری را به زائران ارائه میدهد و راهاندازی تورهای یک روزه مشهدگردی برای شهروندان و گردشگران به صورت رایگان از جمله این اقدامات است.
ترافیک کلافه کننده
یکی از بارزترین مشکلات زائران و مسافران و حتی خود مجاوران حرم مطهر رضوی در مشهد در ایام نوروز ترافیک سنگین، یک طرفه شدن خیابانها و مهم تر از همه محدود بودن فضای پارکینگ در هسته مرکزی این کلان شهر است.
مدیر عامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد با اشاره به زائر پذیر بودن مشهد و با بیان اینکه بر اساس پیش بینیها نوروز امسال شاهد ورود 5 تا 6 میلیون زائر به شهر مشهد خواهیم بود، به جام جم میگوید: این سازمان تمام سعی و همت خود را برای فراهم کردن تمهیداتی مانند ایجاد فضای پارکینگ، حمل و نقل مناسب، کاهش ترافیک و اطلاع رسانی، به کار گرفته است، اگرچه ممکن است همچنان کاستیهایی در این زمینه وجود داشته باشد.
سید مهدی امامی میبدی با اشاره به مصوبه وزارت کشور و شورای عالی ترافیک استان در خصوص اجرای طرح زوج و فرد برای کاهش ترافیک در محدوده حرم مطهر میافزاید: این طرح از 26 اسفند تا 12 فروردین 92 همه روزه از ساعت 7 صبح تا 9 شب در هسته مرکزی شهر و خیابانهای منتهی به حرم مطهر به اجرا در خواهد آمد و بر اجرای صحیح آن نیز از طریق دوربینهای نصب شده در سطح شهر نظارت صورت خواهد گرفت.
وی در خصوص اجرای این طرح و مشکلات ترددی که در این زمینه برای زائران پیش خواهد آمد، خاطرنشان میکند: به دلیل شرایط خاص مشهد چارهای جز اجرای طرح و کنترل و مدیریت هسته مرکزی شهر وجود ندارد.
امامی میبدی یادآور میشود: علاوه بر حدود یک میلیون خودرو متعلق به شهروندان مشهدی، در ایامی چون تعطیلات نوروز و تابستان هم، روزانه حدود 70 تا 80 هزار خودرو وارد مشهد میشود و از آنجا که مقصد اصلی این خودروها هسته مرکزی شهر و زیارت بارگاه مطهر امام هشتم است و ظرفیت این محدوده 6 تا 7 کیلومتر مربعی فقط حدود 50 هزار خودرود است، بنابراین چارهای جز مدیریت این محدوده و اجرای طرح مذکور وجود ندارد.
وی تاکید میکند: محدوده اجرای طرح ترافیکی مشهد از طرق مختلف همچون ارسال پیامک به زائران در بدو ورود به مشهد، نصب بنر در سطح شهر و شهرستانهای منتهی به مشهد و ساخت و پخش تیزر در تمام استانهای کشور به زائران و مسافران اطلاع رسانی خواهد شد.
امسال مشکل پارکینگ تا حدی رفع میشود
مدیر عامل سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد با اشاره به مشکل کمبود پارکینگ در ایام تعطیلات نوروزی میگوید: برای رفع این مشکل امسال 32 پارکینگ دائم و موقت در محدوده داخل طرح ترافیک و خارج از آن تهیه شده و در اختیار زائران قرار داده خواهد شد.
امامی میبدی با بیان اینکه چند پارکینگ بزرگ از جمله بزرگترین پارکینگ طبقاتی کشور به نام پارکینگ آسمان در جنوب شرقی میدان 17 شهریور در مرز محدوده طرح ترافیکی با ظرفیت 2 هزار و 200 فضای پارک، از جمله پارکینگهای احداث شده دائم شهر است، میافزاید: علاوه بر این، پارکینگهای موقت متعددی نیز از طریق دستگاههای اجرایی مختلف که در محدوده طرح قرار دارند برای زائران آمادهسازی شده، این در حالی است که زمینهای قابل تبدیل به پارکینگ در محدوده هسته مرکزی شهر نیز با اجازه و مدیریت مالکان آنها برای زائران در نظر گرفته و ساماندهی شده است که نشانی آنها به اطلاع زائران خواهد رسید.
فاطمه مرادزاده/ گروه ایران
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد