واکنش بازار به راه‌اندازی مرکز مبادلات ارزی

به گزارش خبرنگار ما، دیروز ساختمان شهید اسدالله‌زاده وزارت صنعت، معدن و تجارت در ضلع شمال غربی میدان ولیعصر که معاونت بازرگانی داخلی این وزارتخانه در آن قرار دارد، میزبان گشایش رسمی مرکز مبادلات دارندگان و متقاضیان ارز بود. به طوری‌که مقامات بانکی و تجاری کشور در این مرکز حضور یافته و از نزدیک آغاز به کار آن را مشاهده کردند. بر این اساس در این مرکز ارز به صورت فیزیکی رد و بدل نمی‌شود، بلکه واردکنندگان کالا که مجوز ثبت سفارش خود را از سازمان توسعه تجارت دریافت کرده‌اند، برای دریافت حواله ارزی به قیمت روز به این اتاق مراجعه می‌کنند. به عبارت بهتر کارکرد اصلی این اتاق شاید معاملات ارزی نباشد بلکه به هم نزدیک شدن و قرار گرفتن ارگان‌هایی که واردکننده باید برای دریافت ارز به آنان مراجعه کند، در کنار هم مزیت اصلی آن به حساب می‌آید. در این اتاق پنج میز قرار دارد. این میزها به ترتیب متعلق به سازمان توسعه تجارت، بانک عامل ملت به عنوان تخصیص‌دهنده ارز، بانک عامل کشاورزی به عنوان خریدار ارز، نماینده بانک مرکزی (اداره نظارت ارز) و بخش دیگری از بانک عامل کشاورزی به عنوان تخصیص‌دهنده ارز است. در همین حال دیروز نمایندگان بانک مرکزی و سازمان توسعه تجارت توضیحات بیشتری درباره نحوه کارکرد این مرکز ارائه دادند. اما شاید بهترین تحول در این باره این بود که این مرکز صاحب سخنگو شد و لذا می‌توان انتظار داشت که اخبار مربوط به ارز و واکنش‌های آن سریع‌تر و به موقع منتشر شود و اثر روانی خود را بر بازار بر جا گذارد.

براساس اعلام بانک مرکزی، از این پس قیمت ارز مورد مبادله در این اتاق که قرار است در اختیار واردکنندگان اولویت سه تا پنج قرار گیرد به طور روزانه محاسبه و ساعت 8 صبح هر روز اعلام می‌شود. این نرخ برای دیروز 2404 تومان بود.

معاون ارزی بانک مرکزی دیروز با حضور در این مرکز با اشاره به اینکه تولیدکنندگان و واردکنندگان می‌توانند ارز مورد نیاز خود را با 2 درصد زیر قیمت بازار تامین کنند، گفت: راه‌اندازی این طرح با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت، صندوق توسعه ملی و صادرکنندگان غیرنفتی و واردکنندگان صورت گرفته است. مینو کیانی‌راد افزود: این بازار شکل‌گرفته این اطمینان را می‌دهد که گروه‌های کالایی 3، 4 و 5 بتوانند از این طریق ارز خود را تامین کنند.

معاون ارزی بانک مرکزی گفت: تولیدکنندگان و واردکنندگان می‌توانند ارز مورد نیاز خود را با 2 درصد زیر قیمت بازار تامین کنند؛ این طرح نظم مناسبی به بازار ارز می‌دهد و نگرانی‌ها از بابت نقل و انتقال پول از بین می‌رود.

وی ادامه داد: 5/14 درصد درآمد حاصل از فروش نفت که به شرکت ملی نفت تعلق می‌گیرد و 20 درصد از منابع صندوق توسعه ملی از این طریق قابل نقل و انتقال به صورت الکترونیکی است و همچنین نظارت‌ها به صورت الکترونیکی انجام خواهد شد.

معاون ارزی بانک مرکزی همچنین با تاکید بر این‌که هیچ‌گونه معامله‌ای به صورت نقدی در مرکز معاملات دارندگان و متقاضیان ارز صورت نخواهد گرفت، تاکید کرد: نرخ ارز در این معاملات به صورت روزانه تعیین می‌شود که فرمول آن انحصارا‌ در اختیار بانک مرکزی است.وی در گفت‌وگو با مهر اظهار کرد: این نرخ به صورت روزانه از سوی بانک مرکزی اعلام خواهد شد و بازار آزاد ملاک نیست.

وی تصریح کرد:‌ هیچ‌گونه کار نقدی در این مرکز انجام نخواهد شد و تمامی مبادلات به صورت الکترونیکی است.

وی در توضیح این مطلب خاطرنشان کرد: شرکت ملی نفت ایران یک‌سری حساب‌ها در خارج از کشور برای نگهداری پول ارز حاصل از فروش نفت در اختیار دارد که بر این اساس، پول حاصل از فروش نفت مستقیما به خزانه واریز نمی‌شود؛ بلکه با تعاملاتی که بانک مرکزی با بانک‌های نگهدارنده پول نفت ایران در خارج از کشور دارد، مبادلات را به صورت الکترونیکی ساماندهی کرده و متقاضیانی که واجد شرایط برای دریافت ارز باشند، از طریق این بانک‌ها می‌توانند ارز مورد نیاز خود برای پرداخت در خارج از کشور را تامین کنند.

در همین حال، محمد کریمی، سخنگوی تازه منصوب شده مرکز مبادلات ارزی گفت: مرکز مبادله ارزی محل تلاقی دارندگان و متقاضیان ارز بوده و وجوه ریالی حاصل از فروش ارز صادرکنندگان در اختیار آنها قرار گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: به هیچ عنوان منابع این مرکز صرف تامین مالی بودجه دولت نخواهد شد.کریمی افزود: انتقال مبلغ ارز خریداری شده توسط واردکنندگان از طرف بانک‌های کشور به بانک‌های ملت و کشاورزی با افتتاح حساب ریالی توسط مشتریان امکان‌پذیر خواهد بود.

سخنگوی مرکز مبادلات ارزی، هدف از ایجاد این مرکز را کنترل نوسانات بازار ارز خواند و گفت‌: برای رفع کاستی‌ها و مشکلات احتمالی طرح، کمیته‌ای مسئولیت رفع آنها را به صورت روزانه به‌عهده خواهد داشت.

وی افزود: نرخ تعیین‌شده ارز توسط این اتاق از طریق قیمت‌های اعلامی شبکه صرافی مجاز و کانون صرافان مشخص و به صورت روزانه اطلاع‌رسانی می‌شود.به گفته وی با آغاز اجرای این طرح اولویت‌های وارداتی سه، چهار و پنج می‌توانند از ارز با قیمت دو درصد پایین‌تر از نرخ بازار بهره‌مند شوند.وی گفت: در فاز نخست این طرح تلاش می‌شود از نوسانات نرخ ارز در بازار جلوگیری و علائم و بازتاب‌های مناسبی به تولیدکنندگان و صادرکنندگان داده شود.

از سوی دیگر معاون برنامه‌ریزی وزیر نفت با بیان این که سازوکار ورود سهم 5/14 درصدی شرکت نفت به اتاق ارز را بانک مرکزی تعیین می‌کند، گفت: براساس قانون، بانک مرکزی از طریق حساب‌های خود به حساب‌های نفت پول واریز می‌کند.محسن خجسته‌مهر در گفت‌وگو با فارس اظهار کرد: صنعت نفت همه منابع ارزی و ریالی خود را از طریق بانک مرکزی دریافت می‌کند و به همین دلیل بانک مرکزی سازوکار عرضه و تامین این منابع را اعلام خواهد کرد.

وی با تاکید بر این که اگر ریال نیاز داشته باشیم از بانک مرکزی ریال و اگر ارز نیاز داشته باشیم از طریق آنها ارز دریافت می‌کنیم، اضافه کرد: در واقع عملیات مالی و تخصیص منابع از طریق بانک مرکزی انجام می‌شود و براساس قانون، بانک مرکزی از طریق حساب‌های خود به حساب‌های نفت پول واریز می‌کند.معاون برنامه‌ریزی و نظارت بر منابع هیدروکربوری وزیر نفت افزود: سازوکار و شرایط جدیدی که درباره تبدیل ارز به ریال اعلام شده توسط خود بانک مرکزی تعیین خواهد شد.وی تصریح کرد: ما طبق قانون بودجه عمل می‌کنیم و قانون بودجه سال 91 به ما اجازه داده است از منابع ارزی و سهم نفت از این منابع در خارج از کشور برای خرید تجهیزات یا پرداخت به پیمانکاران استفاده کنیم.

با این حال راه‌اندازی این مرکز دست‌کم در روز گذشته باعث ثابت ماندن قیمت ارز و طلا نشد. به طوری که دلار آمریکا با عبور از مرز 2500 تومان به 2534، یورو به 3260 تومان، پوند به 4090تومان و درهم امارات به 690 تومان رسید. قیمت‌ها در بازار سکه و طلا نیز بالا رفت. در بازار سکه در تحولی جالب برای نخستین بار قیمت سکه طرح جدید از طرح قدیم بیشتر شد و قیمت این سکه با عبور از مرز یک میلیون تومان به یک میلیون و 12 هزار تومان رسید. قیمت سکه تمام طرح قدیم نیز به یک میلیون و 8000تومان، نیم‌سکه به 504 هزار تومان و ربع‌سکه به 253 هزار تومان رسید. قیمت هر گرم طلای 18 عیار نیز با عبور از مرز یکصد هزار تومان به 103 هزار و 300 تومان رسید. هر گرم طلای 24 عیار نیز دیروز 137 هزار و 700 تومان معامله شد.