تلاش ژئوپارک قشم برای ماندن در یونسکو

محمدرضا قاسمی‌نژاد در گفت‌وگو با ایسنا، اظهار کرد: ما تا اسفندماه و زمان حضور بازرسان یونسکو برای بازبینی ژئوپارک قشم فرصت داریم تا استانداردها و زیرساخت‌های لازم را مطابق طرح جامع ژئوپارک قشم تکمیل کنیم و با گرفتن امتیاز لازم و کارت سبز از شبکه جهانی ژئوپارک‌های یونسکو، در این شبکه ماندگار شویم. به این ترتیب، آنها برای این ژئوپارک تبلیغ و آن را به‌عنوان مکانی امن برای گردشگری بین‌المللی در ایران مطرح می‌کنند.

او ادامه داد: ما براساس طرح جامع ژئوپارک قشم در حال فعالیت هستیم و در همین راستا، چون این ژئوپارک متعلق به تمام مردم کشور است، دست یاری تمام ارگان‌های ذی‌ربط را که می‌خواهند در اجرا کمک کنند، می‌فشاریم.

وی بیان کرد: ژئوپارک‌ها باید پیش از ثبت، فعالیت‌های خود را آغاز کنند تا به استانداردهای اولیه دست یابند، سپس برای عضویت در شبکه جهانی ژئوپارک‌ها تقاضا کنند. باید توجه کرد که در کل خاورمیانه، فقط ژئوپارک قشم وجود دارد و مسلما از قبل، تجربه‌هایی نبوده است. بنابراین ما باید این راه را می‌رفتیم و تجربه کسب می‌کردیم. علاوه‌ بر این، شبکه جهانی ژئوپارک‌ها خیلی قدیمی نیست و استانداردهای آن نیز در حال تکامل است.

قاسمی‌نژاد تأکید کرد: تا کنون تمام فعالیت‌های انجام‌شده در ژئوپارک قشم براساس اصول بوده است. ما در این سال‌ها، کارهای زیادی انجام داده‌ایم و یکی از مهم‌ترین اقدامات ما تکمیل طرح جامع ژئوپارک قشم بوده است تا از این طریق و براساس برنامه‌ای منسجم بتوان ژئوپارک را هدایت کرد. این طرح درباره برنامه‌های اجرایی، زیرساخت‌ها، مناطق حفاظتی و حتا درباره مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی این منطقه آگاهی کامل می‌دهد.

وی ادامه داد: این طرح جامع به تصویب کمیسیون ملی یونسکو نیز رسیده است و ما از آن زمان تا کنون، ایجاد زیرساخت‌ها را آغاز کرده‌ایم؛ بهره‌برداری از نخستین «ویزیتور سنتر» در این ژئوپارک با معماری خاص و با پیام صرفه‌جویی در انرژی، یکی از این زیرساخت‌ها به‌شمار می‌آید.

رئیس اداره ژئوپارک جهانی قشم گفت: تهیه این طرح ‌زمان زیادی را صرف کرد؛ ولی نتیجه کار بسیار خوب شد و در قالب هفت جلد کتاب آماده شده است و شاید پایه مطالعاتی تمام ژئوپارک‌های ایران شود. ما تمام کارها را از آموزش تا ساخت سازه‌ها براساس این طرح پیش می‌بریم.

قاسمی‌نژاد توضیح داد: ما آموزش را از غرب جزیره آغاز کرده‌ایم، چون آموزش سبب می‌شود مردم بومی منطقه، ژئوپارک را هرچه بیشتر درک و از میراث فرهنگی و طبیعی خود محافظت کنند و به سمت توسعه اقتصادی پایدار پیش روند. در همین راستا، دو تفاهم‌نامه با اداره آموزش و پرورش بخش شهاب (محدوده مرکزی و غرب جزیره قشم) و همچنین اداره آموزش فنی و حرفه‌ای شهرستان قشم امضا کرده و آموزش را در سطح گسترده آغاز کرده‌ایم.

یونسکو برای این‌که از اقدامات حفاظتی و دیگر فعالیت‌های ژئوپارک‌های شبکه ‌اطمینان پیدا کند، هر چهار سال یک‌بار ژئوپارک‌ها را ارزیابی می‌کند تا اگر با استانداردهای ذکرشده در یونسکو منطبق باشند، به آنها کارت سبز دهد. به این ترتیب نام آن منطقه در شبکه جهانی ژئوپارک‌ها حفظ می‌شود؛ اما اگر به استانداردهای لازم نرسیده باشد، یونسکو به آن ژئوپارک کارت زرد می‌دهد که نماد فرصت است و اگر پس از این فرصت، باز نتوانست اهداف توسعه پایدار را پیاده کند، آن ژئوپارک با کارت قرمز از شبکه جهانی یونسکو حذف می‌شود.

نام ژئوپارک قشم از سال 1385 در شبکه جهانی ژئوپارک‌ها ثبت شده است. بازرسان این شبکه اسفندماه امسال برای بازبینی به جزیره قشم سفر می‌کنند تا پس از باررسی سازه‌ها و زیربناها در این ژئوپارک، درباره ماندگاری آن در این شبکه نظر دهند.