درمان اختلالات ژنتیکی پیش از تولد

براساس نتایج به دست آمده از تحقیقات انجام شده توسط گروهی از دانشمندان و محققان دانشگاه ایالتی کالیفرنیا روی موش‌ها، آنها دریافته‌اند که با پیوند سلول‌های بنیادی مادر به مغز استخوان جنین می‌توان اختلالات ژنتیکی را بدون این که با مشکل ناشی از دفع این سلول‌ها توسط سیستم ایمنی بدن مادر و جنین مواجه شد، درمان کرد. اگر این آزمایشات بتواند در انسان‌ها نیز نتایج مشابهی را به همراه داشته باشد، پیوند سلول‌های بنیادی از مادر به جنین می‌تواند مقدمات لازم برای انجام پیوند مغز استخوان از مادر یا فردی که از نظر بافتی با بدن مادر سازگاری دارد، پس از تولد نوزاد را فراهم سازد. بیماری‌هایی نظیر کم‌خونی داسی شکل و تالاسمی بتا از جمله بیماری‌های ناشی از ایجاد اختلال در عملکرد گلبول‌های قرمز هستند و درمان این بیماری‌ها تنها از طریق پیوند مغز استخوان امکانپذیر است و این در حالی است که اغلب یافتن فردی که بتواند به عنوان یک دهنده برای انجام این پیوند انتخاب شود بسادگی امکانپذیر نخواهد بود و در صورت یافتن فرد دهنده و انجام عمل پیوند، فردی که تحت این پیوند قرار می‌گیرد باید تا مدت‌ها از داروهای سرکوبگر سیستم ایمنی استفاده کند. این در حالی است که در بدن یک جنین هنوز سیستم ایمنی کامل نشده است و بنابراین وقتی سلول‌های بیگانه را به بدن او پیوند می‌زنیم آنها را به عنوان سلول‌های خود پذیرفته و در مقابل این سلول‌ها واکنش دفاعی از خود نشان نخواهد داد. اگر سلول‌هایی که به جنین پیوند می‌زنیم از سلول‌های مادری نباشد سیستم ایمنی بدن ما در این سلول‌ها را پس می‌زند، اما اگر این سلول‌ها از سلول‌های مادری باشند می‌توانیم از آنها برای درمان اختلالات جنینی استفاده کنیم. گرچه ممکن است با یک بار پیوند سلول‌های مادری به جنین نتوانیم بیماری را به طور کامل درمان کنیم، اما این کار می‌تواند نقش موثری در آمادگی سیستم ایمنی جنین برای پذیرش عمل پیوند در سال‌های پس از تولد داشته باشد. انجام عمل پیوند جنینی در داخل رحم در مقایسه با پیوند مغز استخوان در سال‌های پس از تولد بسیار امن‌تر بوده و پیامدهای کمتری را به همراه خواهد داشت. دانشمندان امیدوارند با کسب اطلاعات بیشتری درباره فعل و انفعالات بین سیستم ایمنی مادر و جنین بتوانند به شرایط ایده‌آل‌تری برای انجام عمل پیوند مغز استخوان در مراحل جنینی دست یابند. با توجه به آنچه گفته شد می‌توان امیدوار بود که با تشخیص اختلالات جنینی ژنتیکی پیش از تولد و درمان این اختلالات از طریق عمل پیوند مغز استخوان از مادر به جنین در آینده‌ای نه‌چندان دور شاهد تولد هیچ نوزادی که مبتلا به بیماری‌های ژنتیکی است، نباشیم.

فرگل غفاری