جدال بر سر بافت تاریخی یزد

تامین آسایش شهروندان

بافت تاریخی یزد با بیش از 700 هکتار در سال 1384 با شماره 15000 در فهرست میراث ملی به ثبت رسید. در حال حاضر این شهر تاریخی بزرگترین بافت خشت خام جهان را دارد و همچنین تنها بافت منسجم کشور محسوب می‌شود. این درحالی است که برخی مسوولان شهری از جمله تعدادی از اعضای شورای اسلامی شهر یزد معتقدند که برای رفاه مردم باید بخشی از این بافت تاریخی تخریب شود.محمد فقیه خراسانی، رئیس شورای اسلامی شهر یزد با دفاع از آسایش و آرامش مردم بافت تاریخی گفت: معتقدیم که باید میراث فرهنگی حفظ شود ولی نه تا آنجایی که آسایش مردم سلب بشود. در حال حاضر شهر تحت‌الشعاع میراث فرهنگی قرار گرفته است.وی معتقد است که در دیگر استان‌های کشور یک محله به عنوان بافت تاریخی انتخاب شده اما در یزد قسمت عمده‌ای به بافت تاریخی تبدیل شده و به همین علت مردم آسایش ندارند.فقیه خراسانی افزود: باید به ما اجازه بدهند که برای آسایش مردم راه‌ها را باز کنیم و مسیر دسترسی ماشین رو شود. در محله‌ها پارکینگ و ورزشگاه و کتابخانه بسازیم. در حال حاضر با میراثی بودن بافت امکان تخریب خیلی از بناها نیست.رئیس شورای اسلامی شهر یزد در عین حال معتقد است که می‌شود هر دو مساله ساخت و ساز و حفظ میراث فرهنگی بافت را پیش برد. یکی از مشکلات ما با سازمان میراث فرهنگی این است که ما از منظر بازسازی شهر به بافت تاریخی نگاه می‌کنیم و آنها از منظر حفظ آثار و ارزش‌های میراث فرهنگی نگاه می‌کنند. به همین علت کمتر به توافق می‌رسیم.

ساخت پارکینگ

فقیه خراسانی افزود: چون محله‌های قدیمی یزد پارکینگ ندارند و کوچه‌ها ماشین رو نیست، مردم برای زندگی به این محله‌ها نمی‌آیند. ما هم می‌خواهیم پارکینگ درون محله ایجاد کنیم که میراث نمی‌گذارد و معتقد است که محله‌های قدیمی نباید دست بخورد.اما دیگر عضو شورای اسلامی شهر یزد با تاکید بر این موضوع که تخریب بافت تاریخی این شهر اشتباه بزرگی است گفت که باید به هر طریقی که شده بافت تاریخی را حفاظت کنیم. زیرا شهرهایی مثل اصفهان، قزوین، کرمان و تبریز از داشتن بافت تاریخی منسجم محروم هستند و فقط از آن فضاهای تاریخی تک‌بناها باقی مانده که حفاظت می‌شود. این درحالی است که بافت تاریخی یزد منسجم و به هم پیوسته است و خانه‌های آن زنجیره‌ای را تشکیل داده‌اند که به درستی می‌توان به آن بافت تاریخی گفت.

رئیس شورای اسلامی شهر یزد با بیان این موضوع که مردم به دنبال حل مشکلات خود در بافت تاریخی هستند، گفت: وقتی نیاز مردم تامین نمی‌شود، مردم به گونه‌های مختلفی عمل می‌کنند. الان مردم شبانه آب را زیر پی بنا می‌ریزند و صبح دیوارها خراب می‌شود. اما اگر میراث می‌توانست پروانه بدهد این مشکلات پیش نمی‌آمد.شهردار یزد هم مشابه آن بخش از اعضای شورای شهر که موافق تفکیک بافت تاریخی هستند و معتقدند که باید بخشی از آن جهت رفاه حال ساکنان آن تخریب شود، فکر می‌کند. از سوی دیگر عزیزالله سیفی، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد می گوید: مطالعه و احیای مراکز تاریخی شهرها و به عبارتی احیای بافت تاریخی نیازمند توجه جدی مسوولان است.

بافت تاریخی یزد هنوز هم زنده و پویاست و می‌تواند به عنوان یکی از مهم‌ترین قطب‌های گردشگری جهان به حساب آید. هنوز هم این بافت زنده مقصد گردشگران مختلفی از سراسر جهان است. آنها می‌آیند تا در کوچه پس‌کوچه‌های آن زندگی نیاکان خود را به شکلی زنده ببینند. اما این بافت نیاز به مراقبت و توجه ویژه مسوولان دارد تا ساکنان آن بتوانند به راحتی زندگی کنند. این همان محل طاقی اندیشه‌های میراثی و شهری است. این همان محل جدال بر سر بافت تاریخی یزد است. شاید اگر طرحی درست و قابل دفاع وجود داشت این جدال پایان می‌پذیرفت.