سینمای مردم‌‌پسند حمایت دولت را می‌طلبد

چون سازندگان آنها بر این باور بودند که فیلم‌هایشان اثری مردم‌پسند است نه جشنواره‌پسند و اگر آنها فیلم خود را به جشنواره ارائه کنند حتما پذیرفته نخواهد شد بنابراین کارگردانان و تهیه‌کنندگانی که روی فیلم‌های مخاطب‌پسند سرمایه‌گذاری می‌کردند، راهشان از جشنواره جدا شد و جشنواره فیلم فجر بیشتر به محلی برای نمایش و رقابت فیلم‌هایی تبدیل شد که می‌توان عنوان ویژه و خاص به آنها داد.

به همین دلیل بود که بیشتر توزیع‌کنندگان سینمای ایران و سینماداران چشم به فیلم‌هایی دوختند که در جشنواره شرکت نداشتند، اما می‌توانستند سینما را رونق بخشند.

این اتفاقات باعث شد تا اصطلاح «جشنواره، ویترین سینمای ایران است» دیگر کاربرد عملی نداشته باشد، چون فقط گاهی اوقات یکی دو فیلم جشنواره چشم توزیع‌کنندگان را می‌گیرد و آنها را ترغیب می‌کند که روی آن فیلم‌ها کار کنند و زودتر آنها را روانه پرده سینماها کنند. به عنوان مثال سال گذشته فیلم‌های «اخراجی‌ها» و «درباره الی» فیلم‌هایی بودند که پس از جشنواره و به مناسبت نوروز خیلی زود اکران شدند، اما آیا در جشنواره امسال هم فیلم‌هایی ارائه شده‌اند که بتوانند تنور سینماها را در اواخر زمستان و آغاز بهار گرم کنند؟

علی سرتیپی، یکی از مدیران پخش فعال در سینمای ایران چندان به فیلم‌های جشنواره امید ندارد و ترجیح می‌دهد روی فیلم‌هایی که در جشنواره حضور نداشته‌اند، حساب باز کند. او پیش‌بینی می‌کند فقط فیلم‌هایی مانند «به رنگ ارغوان»، «آتشکار» و «هیچ» می‌توانند در اکران عمومی به فروش مناسبی دست پیدا کنند.

سرتیپی برای انتخاب‌های خود دلایلی دارد؛ او می‌گوید: بیشتر فیلم‌هایی که در بخش‌های مختلف جشنواره حضور داشتند در بخش دولتی تولید شده‌اند، بنابراین سازندگان آن چون به بازگشت سرمایه توجهی نداشته‌اند بیشتر به ساختار خاص و داستان‌های ویژه فکر کرده‌اند در صورتی که چنین فیلم‌هایی مخاطب خاص دارد و نمی‌تواند همه مردم را جذب سینماها کند.

طنز با لودگی فرق دارد

محسن علی‌اکبری، تهیه‌کننده سینما که عضو هیات انتخاب و داوری جشنواره هم بود با گفته سرتیپی موافق نیست چون بر این باور است که سینمای ایران کلا دولتی است زیرا فیلم‌ها یا با مشارکت دولت یا با وام دولتی ساخته می‌شوند، پس نمی‌توان گفت فیلم‌های جشنواره دولتی بوده‌اند و مخاطب‌پسند نیستند.

علی‌اکبری در پاسخ به این پرسش خبرنگار «جام‌جم» که چرا در جشنواره امسال کمتر فیلم‌های کمدی که مردم از آنها استقبال می‌کنند، دیده می‌شد؟ گفت: اولا ما فقط می‌توانستیم تعداد محدودی فیلم برای حضور در جشنواره انتخاب کنیم، به همین دلیل فیلم‌های «تسویه حساب» و «پسر آدم، دختر حوا» را انتخاب کردیم تا به سینمای کمدی استاندارد توجه نشان داده باشیم. ثانیا بیشتر فیلم‌های کمدی که تقاضای شرکت در جشنواره را داشتند، بیشتر لودگی بودند تا طنز، به همین دلیل ما آنها را انتخاب نکردیم.

تهیه‌کننده کتاب قانون افزود: البته در میان فیلم‌هایی که در بخش کاملا دولتی مانند مرکز سینمای تجربی و مستند نیز ساخته شده‌اند، فیلم‌های مخاطب‌پسند هم تولید شده‌اند که سال آینده حتما اکران خواهند شد.علی سرتیپی بر این باور است که دولت چند سالی است که پایش را از فیلم‌های مردم‌پسند که به سینمای بدنه تعلق دارد، کنار کشیده است و از آنها حمایت نمی‌کند، به همین دلیل تهیه‌کننده بخش خصوصی مجبور است فقط روی بازگشت سرمایه فکر کند.

در نتیجه، بیشترین سرمایه خود را روی خرید فیلمنامه کمدی و ملودرام و بازیگران نقش‌های اصلی خرج می‌کند و به عوامل فنی دستمزد کمتری می‌دهد و همین دلیل مهمی است که سطح فیلم‌های عامه‌پسند از سطح استاندارد پایین‌تر بیاید.سرتیپی، سینمای ایران در سال آینده را سینمای پررونقی ارزیابی می‌کند؛ اما می‌گوید این رونق را نباید به حساب فیلم‌هایی گذاشت که در جشنواره به نمایش درآمده‌اند.

در صورتی که معاونت سینمایی با شعار جذب مخاطب میلیونی به میدان آمده و لازم است از سینمای بدنه حمایت کند. علی‌اکبری هم با تمام خوش‌بینی که نسبت به فیلم‌های حاضر در جشنواره دارد، می‌گوید: حدود 80 فیلم تقاضای شرکت در جشنواره را داشتند که حدود 26 فیلم پذیرفته شد اما در میان بقیه فیلم‌ها که در جشنواره به نمایش درنیامدند هم آثار خوبی وجود دارد که می‌تواند سینمای ایران را زنده نگه دارد.

طاهره آشیانی