بحران‌ ریاست‌ جمهوری ‌چک ‌‌‌‌در اتحادیه ‌‌اروپایی‌

اتحادیه‌اروپایی با نزدیک شدن به روزهای پایانی ریاست دوره‌ای فرانسه بر این اتحادیه در اول ژانویه ، در‌حال تجربه کردن حال و هوای خاصی است. تقریبا مقارن با زمانی که رئیس‌جمهور جدید آمریکا زمام امور را در کاخ‌سفید به دست می‌گیرد جمهوری چک، از اقمار پیشین اتحاد جماهیر شوروی ریاست بلوک اروپایی با 470 میلیون نفر جمعیت را بر عهده می‌گیرد. با این حال و‌اسلاو کلاوس، ‌رئیس‌جمهور‌ کشور 10 میلیون نفری چک به جای استقبال از این فرصت از آن برای انتقاد از توافقتنامه 1938 مونیخ که به شکل‌گیری چکسلواکی منجر شد، استفاده کرد.

کد خبر: ۲۱۴۸۱۵

او اواخر اکتبر تصریح کرده بود ریاست کشورش بر اتحادیه‌اروپایی را با توجه به این‌که همیشه فرانسه، بریتانیا، آلمان و ایتالیا کنترل این قاره را در دست داشته‌اند قابل توجه می‌داند اما در عین حال هشدار داده بود سیاستمداران چک نباید چنین تصور کنند با واگذاری ریاست اتحادیه به پراگ قادر به ایجاد تغییری جدی در شرایط اتحادیه هستند.

جمهوری چک به‌سان دیگر همسایگانش در شرق اروپا همیشه قربانی بازی قدرت بین کشورهای بزرگ غرب قاره کهن و بویژه روسیه و آلمان بوده است و نزدیک شدن زمان ریاست پراگ بر اتحادیه‌اروپایی موجب شده زخم‌های کهنه و تاریخی مردم این کشور سر باز کند. دولت میانه‌رو میرک توپولانک، نخست‌وزیر پس از تحمل شکست‌های سنگین در انتخابات محلی این کشور در وضعیتی بی‌ثبات قرار دارد و همین مساله به نگرانی اروپایی‌ها از دوران ریاست ‌چک بر اتحادیه دامن زده است. این شرایط موجب شده برخی چهره‌های مطرح سیاسی در فرانسه خواستار حذف جمهوری چک از فهرست کشورهای در نوبت به دست گرفتن ریاست اتحادیه‌اروپایی و تمدید دوره ریاست فرانسه برای 6 ماه متوالی دیگر شوند.

اشاعه چنین دیدگاه‌هایی موجب شد کارل شوارزنبررگ، وزیر امور خارجه چک با لحنی مزاح‌گونه بگوید اگر فرانسه از سر راه جمهوری چک کنار نرود او چاره‌ای جز فراخواندن نیکلا سارکوزی، رئیس‌جمهور فرانسه به دوئل نخواهد داشت.

التهاب سیاسی بر سر ریاست دوره‌ای جمهوری چک بر اتحادیه‌اروپایی بی‌شباهت به وضعیتی که در سال 2003 میلادی و با حمایت اعضای جدید اتحادیه از جمله جمهوری چک از تهاجم ائتلاف رهبری ایالات‌متحده به عراق سر برآورد، نیست. این موضع‌گیری موجب شد ژاک شیراک، رئیس‌جمهور وقت فرانسه که از مخالفان سر سخت حمله به عراق بود طی اظهاراتی خطاب به اقمار سابق شوروی و اعضای جدید اتحادیه‌اروپایی به آنها توصیه کند خوب است یاد بگیرند چه زمانی سکوت کنند [یا خفه شوند].

اروپای امروز به مراتب متحدتر از اروپای سال 2003 است اما دو دستگی بر سر رسیدن ریاست دوره‌ای اتحادیه ‌اروپایی به جمهوری چک می‌رود تا شکاف در قاره کهن آن هم در روزهای دشوار بحران اقتصادی حاکم بر جهان را احیا کند. خیلی‌ها نگران هستند که رسیدن چک‌ها به ریاست دوره‌ای اتحادیه‌اروپایی موجب شکل‌گیری مباحثاتی پیرامون این مساله شود که کدام مدل اقتصادی برای خروج از این شرایط بهتر است.

در حالی که اعضای جدید خواستار شکل‌گیری اقتصادی سوسیالیستی هستند فرانسه به پرچمدار حمایت از اقتصاد دولتی تبدیل شده است. هرچند فرانسه در زمره اولین کشورهایی است که پس از بحران مالی اخیر برای حمایت از بانک‌ها وارد عمل شد جمهوری چک همچنان نگران مداخله دولت‌ها در اقتصاد است. اجتناب جمهوری چک از پیوستن به حوزه رواج یورو در حالی که جمهوری اسلواکی، همسایه فقیرترش از ابتدای ژانویه به این حوزه می‌پیوندد، موجب شکل‌گیری این دیدگاه شده که کشوری که عضو این حوزه نیست لااقل در شرایط اقتصادی دشوار کنونی حائز شرایط برای بدست گرفتن ریاست اتحادیه نیست.