در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
کلاهبرداری با سوءاستفاده از عقاید خرافی مردم، یکی از شگردهایی است که شیادان از آن برای رسیدن به مقاصد و اهدافشان بهره میجویند. این شگرد کلاهبرداری ابعاد گستردهای را در بر میگیرد و از رمالی و فالگیری تا کلاهبرداریهای کلان و میلیونی را شامل میشود و حتی گاه به جرایم ثانویهای همچون قتل، تجاوز به عنف و ....
میانجامد. در یکی از این پروندهها که اخیرا در دادسرای ناحیه 11 تهران مورد رسیدگی قرار گرفت زنی با این ادعا که خود و شوهرش همزاد جنی دارد توانست خانواده همسر خود را فریب دهد و از آنان بیش از 200 میلیون تومان کلاهبرداری کند. این زن که سهیلا نام دارد درباره شگردش برای ارتکاب جرم میگوید: «من که چهرهای موجه از خودم ساخته بودم در گفتگوهایی که با مادر شوهرم داشتم ادعا کردم خودم و شوهرم جن همزاد داریم که باید به حرفها و توصیههای آن دو گوش کنیم برای این که خانواده شوهرم حرفهای مرا باور کنند یک روز از مردی خواستم روی پشتبام خانه پدرشوهرم راه برود. سپس ادعا کردم صدای قدمهایی که به گوش میرسد به خاطر راه رفتن جن همزاد شوهرم روی پشتبام است با این ترفند و حقههای دیگر بالاخره همه را قانع کردم بعد از مدتی پدرشوهرم بیمار شد و من به مادر شوهرم گفتم جن همزادم گفته اگر پدر شوهرم خانهاش را به نام مادرشوهرم نکند جنها او را با خودشان میبرند یا این که وی سکته میکند و میمیرد به این ترتیب کارهای اداری واگذاری خانه که 200 میلیون تومان ارزش داشت انجام شد. مدتی بعد ادعای تازهای را مطرح کردم و گفتم این بار اجنه گفتهاند آن خانه باید به نام من شود وگرنه اتفاق بدی میافتد به این ترتیب خانه را تصاحب کردم. سپس به توصیه جنها شوهرم را به یک سفر فرستادم و اسباب و اثاثیه منزلمان را سرقت کردم و چون قبل از این سفر باز هم با همان ترفند توانسته بودم طلاقم را بگیرم براحتی فراری شدم تا این که با شکایت مادرشوهرم به دام افتادم.»
این پرونده عجیب تنها نمونهای از کلاهبرداریها و جرایمی است که با سوءاستفاده از برخی عقاید مردم به وقوع میپیوندد. چندی پیش زن جوانی به دادسرای عمومی تهران مراجعه و علیه مردی رمال شکایت کرد. او گفت: «من بچهدار نمیشدم و به این خاطر به توصیه یکی از دوستانم نزد مردی دعانویس و رمال رفتم. او که به ظاهر انسانی مذهبی بود اعتماد مرا جلب کرد و یکسری دعا و جادو به من داد و بابتش مبلغ زیادی پول گرفت تا این که فهمیدم تمام آن وردها و جادوها دروغ بوده است.»
بهرغم هشدارهای مکرر درباره سوءاستفاده از عقاید خرافی همچنان بسیاری از مردم خرافههایی را باور دارند و زندگیشان را بر پایه این اصول باطل بنا میکنند. علیاصغر کیهاننیا روانشناس و استاد دانشگاه در این باره میگوید: «بخشی از رواج خرافهگرایی در ایران به خاطر وجود فرهنگهای مختلف در جامعه ما است از سویی کشور ما همیشه محل رفت و آمد مهاجرانی بوده که هر یک فرهنگها و عقاید متنوعی دارند و این امر سبب شده است برخی اعتقادهای غلط و اشتباه در بین مردم شایع شود.»
این روانشناس درباره علت دیگر رواج خرافه در جامعه میگوید: «یکی دیگر از علل خرافهپرستی بیاطلاعی و ناآگاهی مردم است. برخی افراد نمیخواهند به مسائل فکر کنند و با مطالعه دانش خود را بالا ببرند و به علت وقوع بعضی وقایع بیندیشند به همین خاطر برای توجیه مسائل مختلف، عقاید خرافی را باور میکنند. در چنین شرایطی است که شیادان از ناآگاهی طعمههایشان استفاده میکنند و با فریب آنان دست به کلاهبرداری و سوءاستفاده میزنند.»
عقاید خرافی گاه چنان در تار و پود روان افراد تنیده میشود که آنان قدرت تفکر و تعقل را از دست میدهند و بتدریج تحت فرمان اعتقادات باطل درمیآیند و حتی به بیماریهای روانی مبتلا میشوند. در چنین شرایطی است که شاهد وقوع جنایتهایی نیز هستیم.
به عنوان نمونه دختر جوانی که سال گذشته خواهر شیرخوارش را از پنجره خانه به بیرون پرت کرده بود شنیدن صداهایی مرموز و صدور فرمان قتل از سوی این صداها را دلیل کشتن خواهرش ذکر کرد. اخیرا نیز جوانی به نام محمدجواد که همسر و فرزندش را در شهرک صدف کشته است یکی از دلایل این جنایت هولناک را همان صدور فرمان قتل از سوی صداهای مرموز اعلام کرده است.
تحقیق درباره پرونده این دسته از مجرمان نشان میدهد برخی از آنان به واقع تحت تاثیر صداهایی موهوم قرار داشته و در واقع به بیماری روانی مبتلا شدهاند اما عدهای دیگرشان نیز سعی میکنند با بیان این نوع خرافات قتلها و جنایتهایشان را توجیه و از مجازات فرار کنند.
حسین اصغرزاده بازپرس شعبه اول دادسرای امور جنایی تهران در این رابطه میگوید: «بین قاتلان غیرحرفهای اما تیزهوش و باسواد هستند کسانی که پس از ارتکاب قتل با طرح مطالبی واهی سعی میکنند روند تحقیقات را منحرف کنند و به حرکت جنایتکارانه خود جنبه معنوی بدهند تا هم جامعه و هم قاضی در کشف انگیزه واقعی جنایت منحرف شوند.»
به اعتقاد کارشناسان یکی از دلایل رواج اعتقادات خرافی ناکامی افراد، عدم اعتماد به نفس و نداشتن امکانات و رسیدن به هدف است. امانالله قرائیمقدم آسیبشناس اجتماعی و استاد دانشگاه معتقد است در شرایطی که افراد نمیتوانند به امیال و خواستههای خود در حالت واقعی برسند و مسوولان نیز توانایی برآورده کردن خواستههای مردم را ندارند گرایش به خرافات بیشتر میشود و طبیعتا افرادی که از طبقه پایین اجتماع و فقیر هستند، اعتقاد بیشتری به مسائل خرافی مثل رمل و اسطرلاب و امثال آن دارند.
این استاد دانشگاه خاطرنشان میکند: «اگر چه فقر و تحصیلات کم باعث روی آوردن به خرافه میشود، اما افراد تحصیلکردهای هم هستند که به خاطر نداشتن آگاهیهای لازم موجب افزایش خرافات میشوند».
قرائیمقدم درباره اثرات سوء خرافهگرایی علاوه بر احتمال گرفتار شدن در دام تبهکاران و شیادان به موارد دیگری نیز اشاره میکند و میگوید: «افراد خرافهپرست به موجوداتی بیاراده تبدیل میشوند و باور میکنند که خود در زندگیشان نقش چندانی ندارند. از سویی خرافات بیهودهگری و تنپروری را رواج میدهد و روحیه تلاش و کوشش را از بین میبرد که همین امر نیز اثرات سوء فردی، اجتماعی و اقتصادی در پی دارد.»
با توجه به تبعات منفی رواج عقاید خرافی در جامعه یافتن راهکارهایی برای جلوگیری از گسترش این معضل امری ضروری به نظر میرسد. «علیاصغر کیهاننیا» درباره راههای مقابله با اعتقادات باطل و غلط میگوید: «تنها راه این کار دادن آموزش به مردم است باید درباره باورهای غلط و مسائلی همچون فالبینی در رادیو و تلویزیون و مطبوعات بحث و به مردم اطلاع داده شود که هیچیک از آنها مبنا و پایه منطقی و درستی ندارند. هر چقدر آگاهی مردم بالاتر برود آنان از خرافه دورتر میشوند».
اقدامات فرهنگی و آموزشی برای مقابله با این معضل نکتهای است که قرائیمقدم نیز بر آن تاکید و تصریح میکند: «از آنجا که خرافهپرستی از قدیم در فرهنگ ما وجود داشته نمیتوان به این زودی آن را ریشهکن کرد اما کارهای فرهنگی برای مقابله با آن بسیار موثر است چرا که خرافات معمولا در جوامعی رشد میکند که فرهنگ پایینی دارند.»
علیرضا رحیمی نژاد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
جام جم آنلاین گزارش میدهد
جام جم آنلاین گزارش میدهد
در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح شد؛
یک فعال سیاسی:
یک نماینده مجلس:
در گفتوگوی «جامجم» با استاد حوزه و مبلغ بینالملل بررسی شد
گفتوگو با موسی اکبری،درخصوص تشکیل کمپین«سرزمین من»وساخت و مرمت۵۰خانه در منطقه زنده جان