نسخه دولت برای بازگرداندن نظم و اعتماد به حکمرانی شهری کرمانشاه

جام جم آنلاین؛ کلانشهر کرمانشاه با بیش از یک میلیون نفر جمعیت و هشت منطقه شهری، طی سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی در حوزه مدیریت شهری مواجه بوده است؛ چالش‌هایی که ریشه آن را باید در تداخل منافع، اختلافات درون‌شورایی، ضعف تصمیم‌گیری و فاصله گرفتن نهادهای مدیریت شهری از مأموریت اصلی خود یعنی «خدمت‌رسانی به شهروندان» جست‌وجو کرد. پیامد این وضعیت، کاهش کیفیت خدمات شهری، انباشت پروژه‌های نیمه‌تمام و فرسایش اعتماد عمومی بود.

پس از انحلال شورای شهر و ماه‌ها اختلال در خدمات‌رسانی، دولت با راه‌اندازی سازوکاری فرابخشی به دنبال خروج کلانشهر کرمانشاه از چرخه رکود مدیریتی و نارضایتی عمومی است.

از انسداد تصمیم‌گیری تا انحلال شورا

در دوره فعالیت شورای اسلامی شهر کرمانشاه، بارها از سوی شهرداری نسبت به انباشت لوایح، تعویق در تصویب طرح‌ها و بلاتکلیفی پروژه‌های شهری اعتراض شد؛ وضعیتی که نه‌تنها روند اجرای پروژه‌ها را مختل کرد، بلکه پرداخت حقوق پرسنل، به‌ویژه نیروهای خدماتی، را نیز با تأخیر مواجه ساخت. در کنار این مسائل، ضعف در جمع‌آوری پسماند، آشفتگی منظر شهری، تعطیلی یا رکود پروژه‌های عمرانی، نبود فضاهای نشاط‌آور شهری نظیر شهربازی و از کار افتادن زیرساخت‌هایی مانند پله‌های برقی، نارضایتی گسترده شهروندان را به دنبال داشت.

از سوی دیگر، اختلافات درون‌شورایی و دو قطبی شدن اعضا، به‌گونه‌ای پیش رفت که با عدم حضور یک طیف در جلسات، شورا به‌طور مکرر از رسمیت می‌افتاد؛ مساله‌ای که عملاً شورای شهر را از ایفای نقش قانونی خود بازداشت. تداوم این وضعیت، در نهایت هیأت حل اختلاف استان کرمانشاه را بر آن داشت تا سوم مهرماه امسال به ریاست استاندار، رأی به انحلال شورای اسلامی شهر کرمانشاه بدهد؛ رأیی که یازدهم آبان‌ماه در هیأت حل اختلاف مرکزی نیز تأیید و ابلاغ شد.

ورود دولت به خلأ حکمرانی شهری

پس از انحلال شورا، بر اساس ماده ۱۲۷ قانون شوراها، اختیارات شورای شهر تا زمان تشکیل شورای جدید به استاندار کرمانشاه واگذار شد. در ادامه این روند، «بیژن مرادی» دهم آذرماه از سوی استاندار به عنوان سرپرست شهرداری کرمانشاه منصوب شد تا اداره امور شهر در شرایط گذار، با اتکا به حمایت دولت و استانداری، از وضعیت رکود خارج شود.

در همین چارچوب، کارگروه مدیریت شهری کرمانشاه به عنوان یک ابتکار جدید و کم‌سابقه در سطح کشور، فعالیت خود را آغاز کرد؛ کارگروهی که هدف آن، نه جایگزینی نهادهای قانونی، بلکه ایجاد انسجام، هم‌افزایی و تسهیل تصمیم‌گیری میان دستگاه‌های اجرایی در مواجهه با مسائل پیچیده شهری است.

کارگروهی برای هماهنگی، نه موازی‌کاری

«وحید خسروی»، مشاور استاندار و مدیرکل حوزه استاندار کرمانشاه در سومین جلسه کارگروه مدیریت شهری استان در استانداری و با حضور استاندار، با تشریح اهداف این کارگروه، تقویت هماهنگی بین‌بخشی و افزایش رضایتمندی شهروندان را مأموریت اصلی آن عنوان کرد.

به گفته وی، شهرداری کرمانشاه به عنوان دبیرخانه کارگروه، موظف است مطالبات شهری را به‌صورت شفاف و مستند از دستگاه‌های اجرایی پیگیری کند؛ رویکردی که با حمایت مستقیم استاندار، به دنبال عبور از بروکراسی‌های فرسایشی و تصمیم‌گیری‌های جزیره‌ای است.

ترکیب اعضای کارگروه، از جمله حضور دادستان، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، معاونت عمرانی استانداری و مدیران کل دستگاه‌های اجرایی، نشان‌دهنده عزم دولت برای حل مسائل شهری از مسیر تعامل و مسئولیت‌پذیری مشترک است. این ساختار، امکان طرح مستقیم مطالبات شهرداری و پاسخ‌گویی بی‌واسطه دستگاه‌ها را فراهم کرده و جلسات را از حالت صرفاً کارشناسی خارج کرده است.

اولویت پروژه‌های کلان و بازسازی اعتماد عمومی

استاندار کرمانشاه نیز در این کارگروه با تأکید بر اینکه مدیریت شهری صرفاً در حیطه وظایف شهرداری خلاصه نمی‌شود، پروژه‌هایی نظیر قطار شهری، شهربازی، توسعه پیاده‌راه‌ها، بازآفرینی بافت‌های تاریخی، میادین شهری و هوشمندسازی خدمات را نیازمند همکاری فرابخشی دانسته است. به باور مدیریت ارشد استان، بدون همراهی دستگاه‌هایی مانند راه و شهرسازی، میراث فرهنگی، شرکت‌های خدمات‌رسان و سازمان مدیریت، اجرای این پروژه‌ها با کندی و فرسایش منابع همراه خواهد بود.

بر همین اساس، مقرر شده است پروژه‌های اولویت‌دار کلانشهر کرمانشاه به‌صورت مستمر در دستور کار کارگروه قرار گیرد، روند پیشرفت آن‌ها رصد شود و موانع اجرایی در کوتاه‌ترین زمان ممکن رفع گردد. همچنین برگزاری منظم جلسات هر دو هفته یک‌بار و الزام حضور مدیران ارشد دستگاه‌ها، نشانه‌ای از رویکرد نتیجه‌محور دولت در این حوزه تلقی می‌شود.

کارگروه؛ آزمونی برای حکمرانی مشارکتی

کارگروه مدیریت شهری کرمانشاه را می‌توان تلاشی برای بازتعریف شیوه حکمرانی شهری در شرایط بحرانی دانست؛ مدلی که به جای تقابل نهادی، بر گفت‌وگو، مطالبه‌گری شفاف و پاسخ‌گویی مشترک استوار است. موفقیت یا ناکامی این سازوکار، نه‌تنها بر آینده مدیریت شهری کرمانشاه، بلکه بر میزان بازسازی اعتماد عمومی و امید اجتماعی در این کلانشهر اثرگذار خواهد بود.

اکنون نگاه شهروندان کرمانشاهی به نتایج عملی این کارگروه دوخته شده است؛ اینکه آیا این نسخه دولت، می‌تواند گره‌های انباشته‌شده سال‌های اخیر را بگشاید و شهر را به مسیر خدمات‌رسانی پایدار، پروژه‌های فعال و مدیریتی منسجم بازگرداند یا خیر.