
سند خودرو مدرکی رسمی است که مالکیت قطعی یک خودرو را نشان میدهد. این سند میتواند سند اولیه کارخانه برای خودروهای صفر یا سندهای دو برگی و چند برگی باشد که در دفترخانهها بهصورت رسمی و بهمنظور انتقال مالکیت خودرو میان افراد تنظیم شدهاند.
از سوی دیگر، برگ سبز خودرو سندی است که از سوی پلیس راهور و پس از فرآیند تعویض پلاک و تایید اصالت مالکیت آن صادر شده و حاوی اطلاعاتی مشابه سند است. تا پیش از سال ۱۴۰۰، سازمان ثبت اسناد و پلیس راهور، برگ سبز را بهعنوان مدرک اصلی اثباتکننده مالکیت خودرو میپذیرفتند. اما در پی ابهامات پیشآمده برای مالکین، بهخصوص حین نقل و انتقال، در سال ۱۴۰۰ دادستان کل کشور اعلام کرد که برگ سبز بهعنوان سند مالکیت خودرو نزد همه ارگانها معتبر بوده و پس از تعویض پلاک الزامی به تنظیم مجدد سند در دفترخانههای رسمی وجود ندارد.
با این حال، همین قانون با خود ابهامات تازهتری به همراه داشت. یکی از مهمترین پرسشها این بود که آیا بدون ارائه سند رسمی هم میتوان خودرو را منتقل کرد؟ پاسخ این پرسش، مگر در موارد استثنایی که در ادامه بررسی میکنیم، منفی است. در واقع، خریداران بدون در اختیار داشتن این مدرک، در فرآیند تعویض پلاک و انتقال رسمی خودرو با مشکلات و تاخیرهای جدی مواجه خواهند شد.
همچنین باید توجه کنید که حتی اگر در معامله قبلی خودرو، اقدام به تنظیم سند رسمی نکردهاید و سند هنوز به نام مالک قبلی است، لازم است در روز تعویض پلاک، آن را همراه خود داشته باشید.
برای انجام تعویض پلاک خودرو ارائه مدارک زیر الزامی است:
· برگ سبز خودرو
· سند خودرو
· کارت ملی و مدارک شناسایی مالک
· بیمهنامه شخص ثالث معتبر
· گواهی عدم خلافی با تاریخ جدید
· برگه معاینه فنی دارای تاریخ انقضا
· مدارک محل سکونت و کد پستی خریدار و فروشنده
· وکالتنامه نماینده هریک از طرفین در صورت عدم حضور آنها
برای انتقال قانونی مالکیت خودرو، باید چند شرط اساسی رعایت شود. علاوه بر ارائه مدارک مورد نیاز، لازم است تمامی بدهیهای خودرو شامل عوارض شهرداری، مالیات، بیمه و جریمههای رانندگی تسویه شده باشند. همچنین خودرو باید توسط کارشناسان مرکز تعویض پلاک مورد بررسی قرار گیرد تا مطابقت مشخصات فنی آن با اطلاعات درجشده در برگ سبز یا سند رسمی تایید شود. انتقال سند در دفترخانههای رسمی پس از تعویض پلاک، امری اختیاری محسوب میشود و یکی از مهمترین شرایط انتقال سند خودرو ارائه سند قبلی یا المثنی آن است.
در شرایطی که سند اصلی خودرو در دسترس نباشد، امکان تعویض پلاک به وضعیت آن بستگی دارد. اگر خودرو قبلا معامله شده و مالک جدید، دارای بنچاق یا برگ دوم سند باشد، میتوان تعویض پلاک را انجام داد، اما اگر خودرو همچنان تنها با سند اولیه تعریف میشود و این سند مفقود شده باشد، روند انتقال مالکیت قطعا متوقف خواهد شد تا تکلیف سند مشخص شود. همچنین اگر خودرو در رهن بانک یا توقیف قضایی باشد، تا زمان رفع موانع قانونی، تعویض پلاک انجام نخواهد شد. بنابراین باید گفت تعویض پلاک بدون سند معتبر، تنها در شرایط خاص و محدود امکانپذیر است.
گاهی پیش میآید که مالک خودرو سند آن را گم میکند. در چنین شرایطی ابتدا باید موضوع مفقودی در روزنامههای کثیرالانتشار آگهی شود. پس از گذشت مدتزمان قانونی و انجام مراحل اداری، امکان درخواست صدور المثنی وجود خواهد داشت. تا زمان دریافت المثنی، تعویض پلاک کامل امکانپذیر نیست و تنها در شرایط خاص، مانند واگذاری وکالتی خودرو، میتوان معاملهای موقت انجام داد؛ اما این روش، جایگزین انتقال قطعی محسوب نمیشود و خطر بروز مشکلات حقوقی در آینده را به همراه دارد.
همانطور که گفتیم، مهمترین شرایط و الزامات تعویض پلاک خودرو، ارائه مدارک لازم و تسویه بدهیهای آن هستند. بنابراین، بهعنوان فروشنده لازم است از قبل نسبت به استعلام و پرداخت جریمهها و بدهیهای خود اقدام کنید؛ این هزینهها عمدتا شامل خلافی و جریمههای رانندگی و عوارض سهگانه آزادراهی، طرح ترافیک و عوارض سالانه شهرداری میشوند.
برای این منظور نیز میتوانید به آسانی و با وارد کردن مشخصات خودرو در سامانهها و اپلیکیشنهای آنلاین ارائهدهنده این خدمات نسبت به استعلام و سپس پرداخت از طریق کارت بانکی خود اقدام نمایید. برخی از این سامانهها نظیر آیتول، خدمات جامعی در این خصوص ارائه داده و امکان رزرو نوبت تعویض پلاک را نیز فراهم کردهاند.
از سوی دیگر، ممکن است مشمول جریمههایی شده باشید که به اشتباه به حساب شما منظور شدهاند. بنابراین، یکی از مهمترین مزایای استعلام بهموقع خلافی، بهرهمندی از مهلت قانونی برای اعتراض است. مرجع اعتراض به جریمه رانندگی، پلیس راهور است که سامانهای اختصاصی برای این منظور راهاندازی کرده است. علاوه بر آن، برخی سامانههای اینترنتی دیگر نیز امکان ثبت و پیگیری اعتراض را فراهم کردهاند. روند اعتراض نیز نسبتا ساده است و معمولاً شامل بارگذاری مدارک، وارد کردن اطلاعات، انتخاب مورد جریمه و توضیح علت اعتراض میشود.
بهطور ساده و خلاصه، تعویض پلاک خودرو بدون ارائه سند آن در عمل امکانپذیر نبوده و اگر سند خودرو مفقود شده باشد، ابتدا باید روند قانونی برای صدور المثنی طی شود. فروش خودرو بدون سند ممکن است به صورت وکالتی انجام شود، اما این روش انتقال مالکیت قطعی محسوب نمیشود و در آینده میتواند مشکلات جدی برای خریدار ایجاد کند. به همین دلیل، توصیه میشود که قبل از مراجعه به مراکز تعویض پلاک، تمام مدارک خودرو از جمله سند مالکیت و برگ سبز را گردآوری کرده و از چند روز قبل بدهیهای آن را نیز تسویه کنید.
این مطلب تبلیغاتی و از سوی سفارش دهنده تهیه شده است و مو سسه جام جم مسئولیتی درباره چارچوب و محتوای آن ندارد.
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
عضو دفتر حفظ و نشر آثار رهبر انقلاب در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
«جامجم» در گفتوگو با مدیرکل و دبیر ستاد انتخابات کشور بررسی کرد
فرزانه اسعدی، هنرمند مجسمهساز در گفتوگو با «جامجم» مطرح کرد
گفتوگو با هادی رجبی، قهرمان تکواندو هانمادانگ: