این برنامه هر روز از ساعت ۱۴:۳۰ تا ۱۵ از شبکه سلامت سیما پخش میشود و در کنار سرگرمکردن مخاطبان با حل یک جدول، اطلاعات مورد نیاز را نیز به آنها ارائه میدهد.معرفی کتاب، گفتوگوهای صمیمانه درباره آن و ارتباط بحث با حوزه سلامت روان، ازجمله ویژگیهای منحصربهفرد رمز سلامتی است.
سرگرمی در کنار آموزش
دانیال الیاسی، مجری مسابقه رمز سلامتی که حدود ششماهی است اجرای آن را در دست دارد، به گونهای مسابقه را اجرا میکند که شرکتکننده دچار استرس نمیشود. او بارها در طول مسابقه میگوید دلیل دانستن پاسخها توسط مجری این است که کلیدها را در دست دارد. همین شکستن فضای رسمی و صمیمیت با مخاطب، عاملی شده که تماشاگران تلویزیون با آن ارتباط برقرار کنند. همچنین، کلیدواژههای تکرارشده در پیامکهای ۱۶۲ سازمان صداوسیما نشاندهنده بازخورد مثبت مخاطبان و قدردانی از این برنامه است.الیاسی درهمین خصوص، به جذابیتهای اجرای این برنامه اشاره کرده و به جامجم میگوید: خود شبکه سلامت، نام آن و برنامهسازی این شبکه که مبتنی بر سلامت است، برای من اهمیت زیادی داشت و از اولین جاذبههای پذیرش اجرای برنامه بود. رمز سلامتی مسابقهای است که هم سرگرمی و هم آموزش را در خود دارد. مخاطبان تلویزیون هم اغلب دوستدار انواع مسابقه هستند. در رمز سلامتی تلاش کردیم علاوه بر وجه سرگرمی، مفاهیم سلامتی و اطلاعات عمومی را هم منتقل کنیم. درواقع، به نظرم این برنامه توانسته است حوزه سلامت را نیز به مسابقه اضافه کند. معتقدم هرچه آگاهی مردم بیشتر شود، پیشگیری بهتر و مؤثرتر انجام میگیرد. راه دیگری که مسابقه رمز سلامتی به سلامت مردم میپردازد، یادآوری کلمات از یاد رفته یا جدید است که در قالب مسابقه صورت میگیرد. همین مساله میتواند سلولهای مغز را زنده نگهدارد و عملکرد آنها را بهبود بخشد؛ بنابراین، این موضوع یکی از راههای اولیه پیشگیری از آلزایمر است. همچنین، پژوهشها نشان میدهند که حل جدول خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش میدهد.برخی آمار نشان میدهد که سن ابتلا به آلزایمر از ۸۰سال به ۶۰سال رسیده که هشداردهنده است. مسابقه رمز سلامتی، شاید در نگاه اول سرگرمی باشد اما در بطن خود همزمان با درگیر کردن سلامت مغز، به مخاطب آموزش نیز ارائه میدهد.
معرفی کتاب در خلال یک مسابقه
وی که دکترای روانشناسی بالینی دارد، اینطور بیان میکند: شاید دهها میزگرد درباره آلزایمر و اهمیت حافظه نتواند تاثیری به اندازه یک مسابقه بر کارکرد ذهن مخاطبان بگذارد. نکته دیگر اینکه هر روز در برنامه معرفی کتاب داریم. این یکی از مواردی است که میتواند روی مطالعه مخاطبان اثر بگذارد. البته پایینبودن سرانه مطالعه تنها مختص کشور ما نیست، بلکه شبکههای مجازی بهطورکلی باعث شده مردم قدری از مطالعه عمیق فاصله بگیرند و دانش خود را با جستوجو در فضای مجازی و به شکل سطحی بهدستآورند. بههرحال، فرصت برنامه محدود است، اما در همان پلاتوی اولیه، خلاصهای از یک کتاب و ارتباط آن با سلامت روان را بیان میکنم.مثلا اگر قرار باشد کتابی در حوزه تغذیه معرفی کنم، حتما آن را بهنوعی با سلامت روان مرتبط میسازم و تاثیرش را بر این حوزه، که رشته تخصصیام است، توضیح میدهم. معرفی کتاب ایده خودم بود، چون روانشناسی میتواند با حوزههای مختلفی پیوند داشته باشد.الیاسی درباره نحوه انتخاب کتابها میگوید: بخشی از کتابهایی که خواندهام و احساس میکنم جامعه به آن نیاز دارد، در برنامه معرفی میشود. البته تهیهکننده هم همیشه همراه است و بیشتر کتابهایی که پیشنهاد کردم را توانستیم در برنامه معرفی کنیم. در برخی مواقع هم این پیشنهاد از طرف همکاران انجام میشود. تلاش کردم اجرایم را به بدنه جامعه نزدیک کنم. شاید یکی از دلایل استقبال مخاطبان از رمز سلامتی هم این باشد که مسائل مرتبط با جامعه را فارغ از شعار یا توصیه در برنامه بیان میکنم. همین باعث شده به جامعه خیلی نزدیک شوم و دوربین را بهکلی فراموش کنم. انگار همه با هم در کنار مردم هستیم و جدول حل میکنیم.
صمیمیت با مخاطب؛ رمز ماندگاری
صمیمیت برنامه رمز سلامتی، شاید نکته دیگری باشد که آن را در میان مخاطبان محبوب کرده است. مجری برنامه در اینخصوص عنوان میکند: قطعا صمیمیت در ارتباطگرفتن مخاطب تاثیر داشته، چراکه ما حتی قبل از برنامه با شرکتکننده صحبت نمیکنیم و من هم شناختی از افراد ندارم. حتی سن شرکتکنندگان را هم نمیپرسم. با توجه به اینکه کار تخصصی من صداست، تلاش میکنم از این طریق با شرکتکنندگان ارتباط بگیرم و حدس بزنم که با چه مخاطبی صحبت میکنم. حداکثر ۴۰ ثانیه در ابتدای برنامه فرصت دارم تا با مخاطب ارتباط برقرار کنم. اینجا هم روانشناسی به کمکم میآید تا بهتر بتوانم با مخاطب ارتباط بگیرم. البته اصلا احساس نمیکنم که با مخاطب یک ارتباط «مجری ــ شرکتکننده» دارم، بلکه مثل دو دوست همراه میشویم تا مسابقه شکل بگیرد. در طول برنامه هم به مخاطب میگویم دلیل دانستن پاسخها این است که کلیدهایش را در دست دارم، در غیر اینصورت من هم مثل او در هر قسمت با واژههای تازه روبهرو میشوم. شاید این احساس نزدیکی بهدلیل تلاش برای نزدیککردن اجرای برنامه به بدنه جامعه باشد. درمجموع همه ما در رمز سلامتی، خودمان را از مردم میدانیم و به نظرم بخشی از استقبالی که از برنامه شده، به همین دلیل باشد. این نکته را هم ذکر کنم که شرکتکنندگان تنها یکبار در سال اجازه حضور در برنامه را دارند، اما پیگیر برنامه هستند و با عوامل احساس نزدیکی میکنند. وی درخصوص پرسشهای مطرحشده در رمز سلامتی هم عنوان میکند:یک طراح جدول پرسشها را در حوزههای اطلاعات عمومی، سلامت جسم، سلامت روان و ...طراحی میکند. پرسشها در مناسبتهای مختلف، قدری به سمت آن روز میرود تا متنوع باشد. من هم به سهم خودم تلاش کردم اجرایی که دارم، نقطه تمایز این برنامه با موارد مشابه باشد. تمام تلاشم در برنامه این بوده که حرف مردم را بیان کنم، از زبان آنها بگویم و سلامتی را به آنها یادآوری شوم.
سبک اجرای خودم را دارم
الیاسی درباره پیوستن به برنامه هم بیان میکند: من از دیماه سال گذشته اجرای کار را در دست گرفتم و تقریبا هر روز بدون وقفه ــ جز در موارد خاص ــ در رمز سلامتی حاضر بودم. در ابتدا با پیشنهاد دکتر قاسمی، مدیر شبکه در پرتال مجریان شبکه سلامت قرار گرفتم. قبل از رمز سلامتی، برنامههای مختلفی به من پیشنهاد شده بود اما این برنامه، بهواسطه نشاط و ارتباطی که با حوزه سلامت روان دارد، برای خودم جذابیت داشت. البته این ترس را داشتم که اگر مخاطب با این برنامه ارتباط برقرار نکند، چه خواهد شد. تلاش کردم سبک خودم را در مسابقه ارائه کنم تا هم بانشاط باشد و هم وزین. از افراد باتجربهای مثل بهمن هاشمی مشورت گرفتم. این مجری توانمند با توجه به تجربهای که دارد به من گفت اگر از کسی تقلید نکنی و خودت باشی، میتوانی بین مردم جای خودت را پیدا کنی. خدا را شکر که همینطور شد و مردم با این برنامه ارتباط برقرار کردند. مجری رمز سلامتی به نکته مهمی در مورد این برنامه اشاره کرده و میگوید: در برنامهسازی دو مؤلفه بودجه ساخت و زمان پخش، بسیار تاثیرگذار است. ما در رمز سلامتی از هر دوی اینها محروم هستیم. نه بودجه زیاد و نه زمان خاصی در پخش داریم. این زمان اگر هنگام غروب بود، مخاطب چندین برابر میشد. اما با وجود نبودن این دو مؤلفه، مخاطبان زیادی داشتیم و اینکه برنامه ادامه داشت، بهدلیل استقبال آنها بود. تراکم کاری من در دوبله هم زیاد است و زمان زیادی برایم نمیماند. قصد داشتم امسال از برنامه کنار بروم اما آنقدر مردم محبت داشتند که بازهم ادامه دادم.