سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
صادرات سنگ ساختمانی با توجه به تنوع بالای معادن سنگ در ایران، کیفیت بالای سنگ و پرداخت های انجام شده بر روی آن قابل توجه است و باعث شده کشور ما جایگاه ویژهای در بازارهای بینالمللی پیدا کند. صادرات انواع سنگ های ساختمانی همچون گرانیت، مرمریت، کریستال یا چینی، تراورتن، مرمر و ... به صورت کوپ خام یا برش داده شده در ابعاد مختلف همچون اسلب و حکمی، با پرداخت های گوناگون، از کشور ایران انجام میگیرد. همین امر موجب تبدیل شدن کشور ما به یکی از بزرگترین صادرکنندگان این محصول در جهان شده است.
مراحل صادرات سنگ های ساختمانی با توجه به عوامل مختلفی مشخص میشود. اما به طورکلی این مراحل شامل آمادهسازی محصول، بستهبندی و حملونقل، مجوزها و مقررات، مذاکرات و قراردادها و... میشود که در ادامه به توضیح مختصر جزئیات این مراحل پرداخته ایم.
اولین مرحله، استخراج سنگ از معادن مورد نظر است که با استفاده از ابزار های تخصصی انجام خواهد شد. پس از استخراج سنگ از معدن، با توجه به نوع سفارش صادرات، کوپ های سنگ به صورت خام صادر شده یا در صورت نیاز به برش و انجام پرداخت، سنگ های مورد نظر برای این منظور، به کارخانه ارسال خواهند شد. به عنوان مثال سنگ مرمریت لاشتر اصفهان، یکی از سنگ هایی است که هم به صورت کوپ خام و هم به صورت فرآوری شده و در ابعاد گوناگون از ایران به سایر کشورها صادر میشود.
در این مرحله سنگ های استخراج شده از معادن، که اصطلاحا کوپ سنگ نامیده میشوند، از معادن به کارخانه ها یا کارگاه های مخصوص منتقل شده تا به ورق های کوچکتر و با ضخامت کمتر تبدیل شوند. سطح سنگ ها پس از برش، پرداخت یا پولیش شده تا برای استفاده در کاربرد های مورد نظر مهیا شوند.
حمل و نقل سنگ های صادراتی به دلیل مسافت بیشتر برای جابه جایی و سایر عوامل نیاز به دقت بیشتری دارد. پالت و بستهبندی مناسب میتواند از آسیب دیدن سنگها در حین حملونقل جلوگیری کند و کیفیت آنها را حفظ کند.
استانداردهای هر کشور برای وارد کردن سنگ های ساختمانی متفاوت است. به همین دلیل قبل از صادرات سنگ، صادرکنندگان باید مجوزهای لازم شامل گواهیهای کیفی، مجوزهای صادراتی و تاییدیههای محیط زیستی را از نهادهای مرتبط دریافت کنند.
پس از آمادهسازی سنگ و اخذ مجوزها، صادرکننده باید با خریداران خارجی مذاکره کند و قراردادهای صادراتی شامل شرایط پرداخت، زمانبندی تحویل و سایر شرایط توافقی را تنظیم کند.
حمل و نقل سنگ های پالت شده پس از طی مراحل قبل، انجام میگیرد. با توجه به شرایط کشور مبدا و کشور مقصد، حمل ونقل سنگ ها با انتخاب روش مناسب حملونقل (مانند حملونقل دریایی یا زمینی یا هوایی) انجام شود.
استفاده گسترده از سنگ در پروژههای ساختمانی، نماهای بیرونی و داخلی ساختمانها و حتی مجسمهسازی و...موجب افزایش تقاضای بازارهای جهانی ودرنتیجه افزایش صادرات یا واردات سنگ درکشورها شده است. به همین سبب سنگ صادراتی، هم برای کشور ایران و شخص صادرکننده و هم برای کشور مقصد و شخص واردکننده، سود قابل توجهی دارد. به طور کلی صادرات سنگهای مرغوب باکیفیت بالا همچون سنگ لاشتر بوش همر چرمی، میتواند سود بیشتری برای صادرکنندگان به همراه داشته باشد. از جمله عوامل موثر درسودآوری صادرات سنگ ساختمانی عبارتند از:
آمارهای اخیر نشان میدهند که ایران از بزرگترین صادرکنندگان سنگ ساختمانی درجهان است. با افزایش تقاضا دربازارهای جهانی، بهبود کیفیت فرآوری سنگ و تلاشهای مستمر صادرکنندگان برای نفوذ به بازارهای جدید، میزان صادرات سنگ از ایران نیز افزایش داشته است. به عنوان مثال، درسال 2023، حجم صادرات سنگ ساختمانی ایران به بیش از 3 میلیون تن رسید که نسبت به سالهای گذشته افزایش قابل توجهی داشت. کشورهای اصلی واردکننده سنگ ساختمانی از ایران شامل چین، ایتالیا، ترکیه، هند و کشورهای حاشیه خلیج فارس هستند. این کشورها به دلیل پروژههای بزرگ عمرانی و ساختوسازهای گسترده، از بزرگترین بازارهای مصرف سنگهای ساختمانی ایران هستند.
کشور ما ایران یکی ازغنیترین منابع سنگهای ساختمانی در جهان است که توانسته به یکی از بازیگران اصلی در بازار بینالمللی سنگ تبدیل شود. صادرات سنگ ازکشور ما مزایا، چالشها ومشکلاتی که دارد که در ادامه به آنها اشاره شده است.
سنگ های ساختمانی تولید شده درایران علاوه بر ویژگیهای منحصربهفردی مانند کیفیت بالا وتنوع رنگ، مقاومت بالا در برابر سایش و تناسب با شرایط جوی، به سبب انجام پرداخت های گوناگون، دارای بافت های مدرن و جذابی هستند. به عنوان مثال سنگ چینی نیریز، سنگ مقاومی است که در ایران با فرآوری هایی همچون سندبلاست، سندبلاست چرمی، صیقلی، اتوبانی، اسکراچ و... تولید میشود که میتواند نظر هربیننده ای را به خود جلب کند.
همچنین هزینههای پایین تولید و فراوری برخی سنگ ها در کشورما، درمقایسه با کشورهای دیگر، سود بیشتری برای صادرکنندگان به همراه دارد. هزینههای پایین تولید و نیروی کار، قیمت سنگهای ایرانی درمقایسه با محصولات مشابه خارجی بسیار رقابتی است.
درکنار تمام مزایای بیان شده، صادرات سنگ از ایران با مشکلات و چالشهایی نیز روبه رو است. مشکلاتی مانند تحریمهای اقتصادی، محدودیتهای بانکی، هزینههای بالای حملونقل، رقابت شدید با سایر کشورهای صادرکننده سنگ و... از جمله عواملی هستند که میتوانند مانع رشد بیشتر صادرات سنگ ساختمانی از ایران شوند.
راهکارها وپیشنهاداتی پیش روی صادرکنندگان سنگ های ساختمانی است که میتواند علاوه بر برطرف کردن مشکلات، موجب افزایش صادرات نیز شود. صادرکنندگان سنگ میتوانند بابهبود کیفیت فرآوری سنگ و استفاده از ابزار و دستگاه های مدرن به تولید سنگ های جدیدتر و با کیفیت تر پرداخته و در برخی موارد هزینه تولید را کاهش دهند. همچنین با تنوعبخشی به بازارهای هدف و ایجاد همکاریهای بینالمللی در زمینه تحقیق و توسعه صنعت سنگ ساختمانی و... به افزایش صادرات سنگ خود وایجاد رقابت صحیح در سطح جهانی بپردازند.
درشرایط فعلی بازارهای سنگ صادراتی و اقتصادهای آسیب دیده جهانی، رقابت صحیح وارائه محصولات با کیفیت با کمترین قیمت، باتوجه به چند نکته کلیدی میتوان موفقیت در بازارهای بینالمللی را تضمین کرد. با رعایت این نکات، صادرکنندگان میتوانند جایگاه مناسبی در بازارهای جهانی پیدا کنند واز فرصتهای موجود برای افزایش درآمد وتوسعه کسبوکار خود بهرهبرداری کنند.
یکی از اساسی ترین نکات درمورد صادرات سنگ ساختمانی، شناسایی بازارهای هدف و با تقاضای بالای سنگ است. پس از آن تحقیق درباره نیازها و استانداردهای این کشورها لازم است. برخی کشورها استاندارد وسلیقه های خاصی در زمینه نوع، رنگ و کیفیت سنگ و فرآوری های آن دارند.
کیفیت سنگ ساختمانی از مهمترین عوامل در جذب مشتریان خارجی و افزایش صادرات است. استفاده از روشهای نوین فرآوری یاپرداخت سنگ، منجر به تولید سنگ با کیفیت خواهد شد. همچنین به کارگیری پالت و بستهبندی مناسب میتواند برای شما این اطمینان را ایجاد کند که بار رسیده به دست مشتری سالم و با همان کیفیت مطلوب است.
تعیین قیمت مناسب با درنظر گرفتن هزینههای تولید، حملونقل و رقابت با سایر تولیدکنندگان جهانی از اهمیت بالایی برخوردار است. قیمتگذاری رقابتی میتواند شما را در بازارهای جهانی متمایز کند اما به یاد داشته باشید که کیفیت محصول را نباید برای ارزان شدن قیمت نهایی سنگ، کاهش داد.
دریافت همه ی مجوزهای لازم و رعایت استانداردهای بینالمللی، از جمله گواهیهای کیفیت و مجوزهای صادراتی، برای ورود به بازارهای خارجی ضروری است. همچنین آشنایی با قوانین تجاری و مقررات گمرکی کشور مقصد و رعایت آنها از بروز مشکلات قانونی جلوگیری میکند.
همانطور که قبلا بیان شد، نوع و کیفیت پالت و بسته بندی محصولات برای صادرات سنگ اهمیت دارد. سالم به مقصد رسیدن سنگ ها و حمل و نقل صحیح میتواند کیفیت کار شما را تحت تاثیر قرار داده و موجب اعتماد بیشتر شود.
برندسازی در ابتدای راه اندازی کسب و کار، بخصوص برای وارد شدن به بازارهای صادرات سنگ ساختمانی الزامی است. ایجاد برند قوی و استفاده از استراتژیهای بازاریابی موثر میتواند جایگاه محصولات شما را در بازارهای بینالمللی تقویت کند و اعتماد مشتریان را جلب نماید. همچنین مذاکره موثر با خریداران خارجی و تنظیم قراردادهای دقیق برای جلوگیری از مشکلات احتمالی در آینده ضروری است.
تضمین بار در ابتدا وپس از آن ارائه خدمات پس از فروش و پشتیبانی به مشتریان خارجی میتواند به حفظ روابط تجاری و افزایش وفاداری مشتریان کمک کند.
صادرات سنگ ساختمانی یکی از ارکان مهم اقتصاد ایران است که با توجه به منابع غنی و تنوع بالای سنگها، میتواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشور ایفا کند. با وجود چالشهای موجود، فرصتهای فراوانی برای رشد وتوسعه صادرات سنگ ساختمانی از ایران وجود دارد که با بهرهگیری از آنها، میتوان جایگاه ایران را در بازارهای جهانی تقویت کرد.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگوی «جامجم» با نماینده ولیفقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران عنوان شد