واقعه عاشورا؛ یک جریان فرا نسلی و فراتاریخی است

به گزارش جام جم آنلاین از روابط عمومی رایزنی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مالزی، مراسم سوگواری و عزاداری سرور و سالار شهیدان از شب اول محرم ۱۴۴۶ مصادف با ۶ جولای ۲۰۲۴ با حضور ۶۰۰ نفر از فارسی زبانان مقیم مالزی در محل رایزنی فرهنگی کشورمان در کوالالامپور در حال برگزاری است. 

سخنران ۵ شب اول محرم دکتر حبیب رضا ارزانی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مالزی و سخنران ۶ شب دوم حجت الاسلام دکتر علی ثنایی عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم و مدرس علمیه است. 

محور اصلی سخنرانی رایزن فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در مالزی، در خصوص پیام عاشورا و عبرت‌های کربلا بود که در این مراسم اساسی‌ترین ابعاد قیام امام حسین (ع) و درس‌های این نهضت بیان شد. 

ارزانی گفت: امام حسین (ع) در وصیتنامه خود خطاب به برادرش محمد بن حنیفه هدف از قیام خود را اینگونه بیان کردند، "انی لم اخرج اشرا و لا بطـرا و لا مفسدا و لا ظالما و انما خرجت لطلب الاصلاح فی امة جدی (ص) ارید ان امر بالمعروف و انهی عن المنکر و اسیر بسیرة جدی و ابی علی ابن ابی طالب (ع)، یعنی قیام من از روی خوشگذرانی و ظلم و فساد نیست؛ بلکه من تنها براى اصلاح در امت جدم (ص) قیام کردم و می‌خواهم به معروف امر کنم و از منکر بازدارم و به سیره جدم (ص) و پدرم على بن ابیطالب (ع) عمـل کنم. 

وی با اشاره به اینکه مدل اصلاح جامعه از منظر امام حسین (ع)؛ زنده نگه داشتن امر به معروف و نهی از منکر است، گفت: ما باید سبک زندگی خود را با سبک زندگی اهل بیت علیهم السلام نزدیک کنیم تا به زیست و قرب الهی برسیم. 

ارزانی با بیان اینکه حیات حضرت سیدالشهدا (ع) در تمام مکاتب و ادیان الهی مایه افتخار است، گفت: حسین بن على (ع) سرمشق همه جانبه امت براى راهیابى به کمال، خودسازى و بندگى است که می‌توان از ایشان درس سخاوت، جوانمردی، ارزش گرایی و تکریم انسان گرفت. 

همچنین در مراسم سوگواری و عزاداری ایرانیان مقیم مالزی شب گذشته (۲۱ تیر) حجت الاسلام دکتر علی اصغر ثنایی عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم و مدرس حوزه علمیه، گفت: در طول عصر‌های مختلف هیچ حادثه‌ای به اثرگذاری، فرامذهبی، فرا نسلی و فراتاریخی بودن عاشورا نیست. 

وی تصریح کرد: حادثه عاشورا محصول گفتار نیک، عمل صالح و مجاهدت مومنانه جمعی از اصحاب پاک خدا به محوریت امام حسین (ع) و خاندان ایشان است. 

حجت الاسلام ثنایی؛ علت ماندگاری عاشورا و گفتمان شیعی را علیرغم مخالفت امویان و عباسیان اینگونه عنوان کرد و افزود: انسان دو بعد دارد احساس، سلایق، افکار و یا بعد نرم افزاری و بعد دیگر کنش رفتاری و اخلاقی و حرکتی یا بعد سخت افزاری است که در واقع در بعد دوم کارکرد اجتماعی انسان نمایان می‌شود. 

عضو هیأت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی قم، با اشاره به اینکه بعد اولی ظرفیت معنایی انسان است و از بعد اجتماعی بالاتر است، ادامه داد: در طول جنگ جهانی اول و دوم، در هیروشیما و ناکازاکی میلیون‌ها نفر در یک لحظه انسان کشته شدند. ولی آیا نام و یاد آن‌ها در اذهان مردم زنده مانده است؟ پس علت اثر بخشی کربلا، ظرفیت معنایی قیام عاشورا است. 
حجت الاسلام ثنایی؛ گفت: حماسه و اثر بخشی عاشورا چهار محور و ویژگی دارد که محور اول ظرفیت فرا نسلی و فراتاریخی است یعنی در عاشورا اتفاقاتی مثل عدالت خواهی، زیر بار ظلم نرفتن و... جهت گیری‌هایی بود که برای انسان هیچگاه تاریخ مصرف ندارد لذا این یکی دلایلی است که امروز ما حرارت و شور اربعین را درک می‌کنیم. 
وی رویکرد اخلاقی حماسه عاشورا را محور دوم این قیام دانست و گفت: حادثه کربلا پر از فضائل اخلاقی است که دو وجه دارد، یک وجه آن خواری و ذلت و... است و یک وجه دیگر آن فضایل اخلاقی ایثار، توکل بخدا، از خود گذشتگی و... است. 

مدرس حوزه علمیه قم بیان کرد: محور سوم، شفاف شدن چهره واقعی اهل بیت علیهم السلام در مقابل مخالفان آن‌ها است؛ که می‌خواستند خاندان پیامبر (ص) به فراموشی برود. ولی عاشورا باعث جاودانگی آنان شد. 

وی با اشاره به اینکه در زیارت اربعین آمده که امام حسین (ع) کاری کرده که مردم از گمراهی نجات پیدا کنند، افزود: محور چهارم، محور اصحاب و خاندان و فرزندان سیدالشهدا (ع) است. این چهار محور ظرفیت معنایی ایجاد کردند تا حادثه عاشورا فراتاریخی شود و امروز می‌بینیم که در همه جای دنیا مجالس عزای فرزند زهرا (س) با شور و شوق وصف ناپذیری برپاست.

گفتنی است، مراسم عزای حسینی تا یازده محرم در حسینیه رایزنی فرهنگی کشورمان در کوالالامپور با حضور جمع قابل توجهی از ایرانیان مقیم و فارسی زبانان و، ولی الله محمدی سفیر جمهوری اسلامی ایران در مالزی هرشب با اقامه نماز مغرب و عشاء، سخنرانی، مرثیه سرایی و نوحه خوانی در رثای شهدای والامقام کربلا، برپا می‌شود.