همچنین در این زمینه نیز به نقد آثارشان پرداختیم تا در بالندگی هنر سهمی داشته باشیم. نامهای بسیاری در میان اساتید بازیگری، چهرههای تلویزیونی، شاعران، نقاشها و... در صفحات این سالهای روزنامه به یادگار ماندند که برخی دیگر میان ما نیستند. از میان چهرههای حاضر با برخی به گفتگو نشستیم تا خاطراتشان را از همراهی با جامجم بگویند و توصیههایی هم برای ارتقای این رسانه نامآشنا بیان کنند.
اولین مصاحبهام را نگه داشتهام
محیا دهقانی بازیگر مجموعه پرمخاطب مستوران از بازیگرانی است که از اهیمت ارتباط با رسانه آگاه است. وی در طول سالها فعالیت حرفهایاش در عالم بازیگری، خاطراتی با روزنامه جام جم دارد. مثلا خاطرتان باشد پیش از این در نشست نقد و بررسی اثر اخیرش مجموعه مستوران در روزنامه حاضر شده بود. او به جام جم میگوید: هر چند بسیاری از ما این روزها اخبار و رویدادها را از طریق فضای مجازی دنبال میکنیم، چون سرعت زندگی و به موازات آن خبررسانی بالا رفته است، اما همچنان به خواندن نسخه کاغذی کتاب علاقه دارم. یعنی برای من فضای مجازی در این حوزه خیلی تأثیرگذار نبوده است. در یان زمینه با روزنامه جامجم نیز همراه بودم. خاطرم هست که وقتی مجله یا روزنامه در قدیم دستمان میرسید چقدر جذاب بود. حتی اولین مصاحبهام با مطبوعات را هنوز نگه داشتهام.
جام جم اصیل است
هوشنگ توکلی بازیگر مجموعههایی، چون آرام میگیریم، روزگار قریب و زیر تیغ هم در این رابطه از علاقه خود به جام جم میگوید. او در آستانه بیست و چهارمین سالگرد روزنامه در گفتگو با جام جم عنوان میکند: من فکر میکنم هر چقدر که جام جم روی کیفیت و تولید کارها تمرکز داشته باشد، در اطلاعرسانی برای مخاطب خاصاش موفقتر است. مثل همه این سالها که منتشر شده است و در موازات این هدف مشخص و معین، مجموعه فعالیتهای اجتماعی هم انجام میدهد. مهمتر اینکه این فرصت را دارد که بیطرفانهتر به مسائل سیاسی و اجتماعی کشور بپردازد. البته پیشنهادهایی هم در زمینه افزایش میزان تحلیل برای این رسانه دارم. توکلی همچنین درباره خاطراتش از روزنامه میافزاید: من همواره این روزنامه را دنبال میکنم. گاهی در مراسمها کنارشان حضور داشتهام، چون به روحیات خودم خیلی نزدیک است.
این بازیگر در ادامه درباره تأثیر این رسانه برای دیده شدن هنرمندان هم میگوید: به نظر من فضای مجازی برای دیده شدن هنرمندان مثل رسانههای زرد است و به همین خاطر فضای مملو از اخبار دروغ و فیک و شعارهای به سرعت مخدوش شده و گمشده برای خودش انتخاب کرده است. در صورتی که رسانهای مثل جام جم اصالت فرهنگی دارد و تا جایی که من دنبال میکنم، میبینم که تلاش کرده از فضای کدر جامعه، دوری و پرهیز کند؛ بنابراین من فکر میکم از این نظر موفق است و این موفقیت تداوم دارد.
وی در بخش دیگری از این گفتگو عنوان میکند: به تصور من این رسانه، میتواند همین روند را در پیش بگیرد و نیازی به آوردن ستارهها و سوپراستارها ندارد. همین آبرویی را که سالها با تلاش به دست آورده حفظ کند و خودش را آلوده این فضای آلوده نکند.
جام جم روز به روز وزینتر میشود
یکی از شخصیتهای دوست داشتنی مجموعه «نون. خ» عمو کاووس با بازی ماشاالله وروایی است که این اواخر هم گفت و گوی مفصلی با جام جم داشت. وی سالگرد روزنامه را تبریک میگوید و در گفتگو با جام جم درباره تاثیرگذاری این رسانه توضیح میدهد: من فکر میکنم هرچقدر ما راستگو و درست کردار و درست رفتار باشیم میتوانیم تاثیر خودمان را بگذاریم. حال اگر رسانهای این صداقت در گفتار و رفتار را در کلامش داشته باشد میتواند موفق و تاثیرگذار باشد. فرقی نمیکند که فضای مجازی باشد یا نه. فضای مجازی کار خودش را دارد و رسانههای مکتوب و روزنامهها مخاطبان خودشان را دارند.
وی همچنین میافزاید: رسانهها متعلق به مردم هستند. حالا این رسانه میخواهد تلویزیون و رادیو باشد یا روزنامه. روزنامه نگار میتواند در انتقال اخبار و رویدادها تاثیرگذار و نقش مهمی داشته باشد.
وروایی ادامه میدهد: امروزه روزنامه نگاران جوانی در رسانهها فعالیت میکنند که شایستگی لازم را دارند و امیدوارم همین روند را در پیش بگیرند و همواره در کار خود صادق باشند. شاید خیلیها با این حرف من موافق نباشند؛ اما من معتقدم جامجم روز به روز وزینتر میشود و توانسته با فضای مجازی رقابت کند و مفید باشد.
این بازیگر در پاسخ به این سوال که چقدر خودش اهل مطالعه روزنامه است هم میگوید: من واقعا پیگیر روزنامه جام جم هستم و آن را میخرم. چون مطالبی که این روزنامه دارد هم برای من مفید است و هم برای بچههایم و خانوادهام. نکته مهمتر اینکه فضای مجازی قابل کنترل نیست و هر مطلبی در آن پیدا میشود. اما در رسانهها مکتوب نظارت وجود دارد. از طرفی در روزنامه جام جم حوزههای مختلفی مورد بررسی و تحلیل و نقد قرار میگیرد. هم بخش اقتصادی دارد و هم هنری و فرهنگی و سیاسی و.... در عین حال، در همه حوزهها هم آدمهای حرفهای فعالیت میکنند. البته که میدانم آنها هم با چالشهای مختلفی روبرو هستند. اما میدان نبرد را خالی نکردهاند و در پرسش و پاسخهایشان صداقت و درستی را لحاظ کرده اند و برای مردم مطالب مفیدی دارند.
وی در پایان هم میگوید: مهم این است که روزنامه جام جم هنوز هم بعد از این سالها حرفی برای گفتن دارد و برای هنر و هنرمندان هم ارزش قائل است. با هنرمندان جوان و پیشکسوت مصاحبه میکند و با گزارشهایی که دارد سریالها را برای ما معرفی میکند. امیدوارم همیشه فعالیتش ادامه داشته باشد.
به رسانههای مکتوب تعلق خاطر دارم
مژده لواسانی، جوان است، اما سابقه طولانی در ردیو و تلویزون دارد. او این روزها با اجرای برنامه «بسته پیشنهادی» از شبکه دو سیما همراه مخاطبان است. وی در گفتگو با جام جم بیان میکند: بازتاب آنچه که در روزنامه کار میشود را ما در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی میبینیم. به عنوان مثال زمانی که یادداشت مهمی در روزنامه جام جم به چاپ میرسد را در فضای مجازی میبینیم. به نظر من همچنان عدهای هستند که به رسانههای مکتوب مراجعه میکنند. درست مثل من که همچنان به رسانههای مکتوب تعلق خاطر دارم. یا اینکه دوست دارم کتاب را خودم ورق بزنم و خیلی با کتاب صوتی و نسخه الکترونیک کتاب ارتباط برقرار نمیکنم.
وی میافزاید: من فکر میکنم مطبوعات و آنچه که به عنوان رسانه مکتوب از آن یاد میکنیم، اگر درست و پرقدرت باشد تأثیر خودش را روی مخاطب میگذارد. کما اینکه ما در حوزه تلویزیون همچنان برایمان مهم است جام جم چه پروندهای را میرود و با چه رویکردی به برنامههای ما نگاه میکند؛ بنابراین آنچه که درست کار شود، چه در فضای مکتوب و چه در سوشال مدیا تأثیر خودش را میگذارد. کما اینکه مثلاً میگویند حتی عصر رادیو و تلویزیون هم گذشته است. چون روزگار در این عصر و در این نسل تفاوت بسیاری کرده است. با این حال میبینیم که اگر برنامهای موردتوجه باشد، تأثیرش را میگذارد.
لواسانی در پاسخ به این سؤال که روزنامهها به خصوص جام جم چقدر در دیده شدن هنرمندان و فعالیتهایشان مؤثر است هم میگوید: به نظرم خیلی زیاد میتواند در این زمینه مؤثر باشد. من خودم سالهای اولیهای که در تلویزیون اجرا میکردم، بیشتر مصاحبههایم را با روزنامه جام جم داشتم و پروندههای مهمی هم در مورد اجرای تلویزیونی کار میشد که دوستان لطف داشتند و من را هم در پروندههایشان مدنظر قرار میدادند که برایم خیلی مهم بود. حتماً این گزارشها را میخواندم و نکاتش برایم تأثیرگذار بود.
وی ادامه میدهد: من فکر میکنم هنوز هم این قضیه صدق میکند و رسالت روزنامهای مثل جام جم برای رادیو و تلویزیون و هنرمندان این رسانه خیلی تأثیرگذار است. من میدانم که بچههای تلویزیون آن را دنبال میکنند و برایشان مهم است. به هر حال جام جم، روزنامه رسانه است و ممکن است سالهایی در اوج باشد و سالهایی کمتر. با این حال من فکر میکنم برای هنرمندان مهم است که چه تصویری از آنها در این روزنامه منتشر میشود.
وی در پایان هم درباره خاطراتش از جام جم توضیح میدهد: من اواخر دهه ۸۰ مهمترین مصاحبههایم را با این روزنامه داشتم. چند جلد قاب کوچک هم داشتم که خیلی برایم دوست داشتنی است. یکی دو بار هم که پرونده درباره اجرای خانمها بود، درباره من هم نوشته بودند و حس خوبی داشتم. اصولاً بچههای مطبوعات و روزنامههای حرفهای برای من خیلی مهم هستند. از آنجایی که خبرنگاران رسانههای مکتوب خیلی حرفهای هستند، همچنان برای من قابل احترام و مهم هستند.
قدرت جریانسازی یک رسانه
پدرام کریمی یکی از مجریان سیماست که سابقه رسانهای دارد و در زمینه نویسندگی فیلمنامه نیز فعال است. کریمی در گفتگو با جام جم در خصوص میزان تأثیرگذاری رسانههای مکتوب به خصوص این روزنامه و همچنین کانالها و صفحات مجازی آن در حوزههای مختلف فرهنگی، هنری، اقتصادی و سیاسی بیان میکند: قابل کتمان نیست که فضای مجازی بر رسانههای مکتوب به لحاظ گستردگی مخاطب و همچنین پیشی گرفتن در سرعت انتقال اخبار تأثیر داشته است، اما این موضوع بعد دیگری نیز دارد که در این قیاس، رسانههای مکتوب سندیت و اعتبار و قابلیت ارجاع دو چندان پیدا کردهاند. چرا که به طور کلی درگاه فضای مجازی فرصت تشخیص اخبار صحیح یا نادرست و موثق و البته تامل و تحلیل را به مخاطب نمیدهد.
وی ادامه میدهد: برای مخاطب اصیل و صاحب تفکر که نه فقط اخبار لحظهای و کم اثر، بلکه بخش تحلیلی موضوعات اهمیت دارد همچنان به رسانههای مکتوب رجوع میکند و اعتماد بیشتری دارد.
کریمی همچنین از خاطراتش با روزنامه جام جم میگوید: در دورهای که در مطبوعات فعالیت میکردم همیشه عصرها ساعتی را برای مطالعه اکثر روزنامهها در نظر میگرفتم. به این خاطر که روزنامههای چاپ صبح و عصر را در کنار هم داشته باشم و البته، چون تعداد روزنامهها زیاد بود، اولویتبندی میکردم تا اگر به دلیل زمانی فرصت نشد تا انتها تمامی روزنامهها را ببینم، چیزی از دست ندهم و همیشه روزنامه جام جم جزء پنج روزنامه اول بود که باید حتماً نگاه میکردم و بیشتر صفحات آن را میخواندم.
وی همچنین در پاسخ به این سؤال که چقدر این روزنامه توانسته است به دیده شدن هنرمندان کمک کند هم بیان میکند: در گذشته که من روی مطبوعات دقت و مطالعه بیشتری داشتم بدون اغراق عرض میکنم که جام جم نه تنها در معرفی و حمایت از هنرمندان نقش مؤثری داشت، امروز قدرت جریانسازی فرهنگی از کارکردهای ویژه این روزنامه است.
حمایت از استعدادهای جوان
شاید جالب باشد که در میان نظرات گوناگون از پیشکسوتان و جوانان عرصه هنر و رسانه کشورمان، با جوانی از اهالی رسانه که ایرانی نیست، در کشور دیگر بزرگ شده، اما چندی سالی است در رسانه ملی فعالیت میکند و مطبوعات ایران آشنایی دارد. علی خلیلی را با اجرای برنامه «ساعت به وقت قدس» شبکه یک میشناسیم.
او اصالتاً اهل فلسطین است و همچنان دغدغه هموطنانش را دارد و از هر فرصتی استفاده میکند تا صدای مردم مظلوم غزه را به گوش جهان برساند.
خلیلی در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه جامجم چقدر به دیده شدن هنرمندان و فعالیتهایشان کمک میکند میگوید: روزنامه جام جم سابقه طولانی در حمایت از هنرمندان و فعالیتهایشان دارد. این روزنامه به طور مرتب مقالات، مصاحبهها و نقدهایی را در مورد گونههای مختلف هنر، از جمله نقاشی، موسیقی، ادبیات و تئاتر منتشر میکند. جام جم همچنین فضایی را برای هنرمندان نوظهور فراهم میکند تا آثار خود را به نمایش بگذارند و به مخاطبان جدیدی دست پیدا کنند. به عنوان مثال، این روزنامه به طور مرتب داستانهای کوتاه، شعر و عکسهایی از نویسندگان و هنرمندان جوان منتشر میکند. حمایت جام جم از هنر و هنرمندان نقش مهمی در ارتقای فرهنگ و غنیسازی جامعه ایفا میکند. در نهایت، رسانههای مکتوب با وجود چالشهای عصر دیجیتال، هنوز هم میتوانند نقشی حیاتی در زمینههای مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایفا کنند.
وی همچنین میافزاید: از زمانی که در ایران سکونت میکنم با این روزنامه آشنا شدهام و حالا میتوانم بگویم روزنامه جام جم به عنوان یکی از رسانههای مکتوب پیشرو در ایران، سابقه درخشانی در اطلاعرسانی، سرگرم کردن و حمایت از هنرمندان و فعالیتهایشان دارد. این روزنامه مخاطبان وفاداری در سراسر ایران دارد و به عنوان منبعی قابل اعتماد برای اخبار، اطلاعات و سرگرمی شناخته میشود.
این مجری و برنامهسازط عنوان میکتد: رسانههای مکتوب در عصر دیجیتال با چالشهای متعددی روبرو هستند، از جمله ظهور اینترنت، رسانههای اجتماعی و کتابهای الکترونیکی. با این حال، این به معنای پایان رسانههای مکتوب نیست. رسانههای مکتوب مزایای منحصر به فردی را ارائه میدهند که رسانههای دیجیتال نمیتوانند با آنها رقابت کنند، مثلاً اینکه تجربه عمیقتر خواندن را برای مخاطب دارند. یعنی خواندن یک مقاله یا کتاب طولانی در قالب چاپی، تمرکز و دقت بیشتری را به خواننده القا میکند. از طرفی منبع موثق اطلاعات هستند. رسانههای مکتوب معتبر توسط سردبیران و خبرنگاران حرفهای بررسی میشوند و از نظر صحت و دقت سنجیده میشوند.
خلیل ادامه میدهد: رسانههای مکتوب فرصتی برای تفکر عمیقتر هستند. یعنی برخلاف رسانههای دیجیتال که به طور مداوم به روز میشوند، رسانههای مکتوب به خواننده فرصت میدهند تا در مورد مطالب تامل کرده و آنها را به طور کامل درک کنند. با توجه به این مزایا، رسانههای مکتوب میتوانند در زمینههای مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی همچنان مؤثر باشند.
وی همچنین عنوان میکند: من فکر میکنم تأثیرات فرهنگی که روزنامه میتواند روی مخاطب بگذارد این است که رسانههای مکتوب میتوانند نقش مهمی در ترویج فرهنگ و هنر داشته باشند. آنها میتوانند با انتشار مقالات، نقدها و مصاحبهها، به مردم در مورد اشکال مختلف هنری، ادبی و فرهنگی اطلاعرسانی کنند. همچنین رسانههای مکتوب میتوانند به ارتقای آگاهی عمومی در مورد مسائل اجتماعی مهم کمک کنند. آنها میتوانند با گزارشهای عمیق و تحلیلی، به مردم در درک پیچیدگیهای مسائل اجتماعی و یافتن راه حلهای بالقوه کمک کنند. درباره تأثیرات اقتصادی هم میتوان گفت که رسانههای مکتوب میتوانند به عنوان منبع اطلاعات موثقی برای تصمیمات تجاری عمل کنند. آنها میتوانند با ارائه گزارشهای اقتصادی، تحلیلهای بازار و اطلاعات مربوط به صنعت، به کسب و کارها در اتخاذ تصمیمات آگاهانه کمک کنند. از طرفی این رسانهها میتوانند به عنوان ابزاری برای نظارت بر دولت و پاسخگو نگه داشتن آن عمل کنند. آنها میتوانند با تحقیقات، گزارشهای خبری و سرمقالهها، به مردم در مورد عملکرد دولت و مسائل مربوط به آن اطلاعرسانی کنند.
خلیلی در پایان هم درباره خاطرهاش از جامجم میگوید: من چند بار با این روزنامه مصاحبه کردهام و به نظرم خیلی مهربان هستند و خوشحالم بگویم که صدای من که همواره سعی میکنم صدای هموطنانم باشد را کامل و صادقانه به گوش بقیه رسانهاند.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد