فینال در یک‌چهارم

تقابل ایران و ژاپن در یک چهارم نهایی جام ملت‌های آسیا حساب جداگانه‌ای دارد، پر از احتمالات، پر از بیم و امیدها و پر از هیجان. دیدار تیم‌های ملی فوتبال ایران و ژاپن بی‌شک یکی از بزرگ‌ترین دیدارهای فوتبال آسیاست، یعنی هم‌ردیف کره و ژاپن یا استرالیا و ژاپن. ایران امروز سخت‌ترین مصاف ممکن را دارد، حتی سخت‌تر از زمانی که سال گذشته در جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر در دیدار با آمریکا در جست‌وجوی آخرین رویاهای صعود بود. 

وضعیت تیم‌ملی ایران
نخستین واقعیت تلخ و غیرقابل اغماض: برای تیم‌ملی ایران که سوریه را به سختی برد و نمایش متزلزلی مقابل هنگ‌کنگ داشت و مقابل فلسطین گل خورد گذر امروز از سد بزرگ و قدرتمند ژاپن با شک و شبهات زیادی روبه‌رو است. در تیمی که روزبه چشمی خیلی راحت «وا» می‌دهد، محمد محبی سردرگم است و امید ابراهیمی در آستانه ۳۷ سالگی چیزی در چنته ندارد باید خیلی بیشتر از اینها منتظر اتفاقات شیرین باشیم. اما ایران است و گذشته‌ای که نشان می‌دهد گاهی اوقات (فقط گاهی اوقات) درست سر بزنگاه بزرگان آسیا را مغلوب خود کرده است. البته که نمی‌توانیم شکست سنگین دوره قبل جام ملت‌ها مقابل همین ژاپن را فراموش کنیم. علاوه بر آن موارد دیگری هم وجود دارد. مانند این‌که مهدی طارمی را نداریم. 
 
لژیونرهای ما، لژیونرهای آنها
این‌که می‌گویند ایران پرستاره‌ترین تیم آسیاست تعارفی بیش نیست. اینها نظراتی از سر احساس است. اگر ایران لژیونرهایی در رم و پورتو و چندین تیم اروپایی دیگر دارد تیم ملی ژاپن هم مملو از ستاره‌های لژیونر است، بازیکنانی که در تیم‌هایی همچون لیورپول‌، موناکو، مونشن‌گلادباخ، برایتون، سلتیک اسکاتلند و چندین تیم مطرح دیگر اروپایی بازی می‌کنند. چیزی که در رابطه با این تیم در آستانه فینال بزرگ آسیایی قابل توجه و البته امیدوارکننده به نظر می‌رسد این است که دفاعی به شدت آسیب‌پذیر و پرحفره دارد. این موضوع را هم در شکست این تیم مقابل عراق دیدیم و هم گلی که از ویتنام دریافت کرد. دفاع ژاپنی‌ها حتی به تیم‌ملی اندونزی هم نه نگفته است. البته نه این‌که دفاع تیم‌ملی ایران ایده‌آل باشد اما حداقل اوضاع بهتری نسبت به ژاپن دارد. به فقدان مهدی طارمی هم اشاره کردیم. اما تیم ایران در خط حمله کم ندارد. سردار آزمون، کریم انصاری‌فرد، شهریار مغانلو و مهدی قائدی می‌توانند گره باز کن باشند. به هر حال در مصاف تیم‌های اول و دوم رده‌بندی آسیا مهاجمان حرف اول را می‌زنند. 
 
بدون گل زده، بدون برد!
اما یک نکته به شدت نگران‌کننده دیگر از تیم‌ملی فوتبال ایران مقابل ژاپن وجود دارد. ایران در هیچ یک از ادوار قبلی جام ملت‌های آسیا موفق به شکست تیم‌ملی ژاپن نشده است. اگر تمامی رقیبان اصلی ایران در سطح آسیا یعنی کره‌جنوبی، استرالیا، عربستان و ژاپن را در نظر بگیریم متوجه می‌شویم در این میان هیچ تیمی خطرناک‌تر و قدرتمندتر از ژاپن نیست و ایران هم هرگز نتوانسته تیم سرزمین آفتاب تابان را در جام ملت‌های آسیا ببرد. واقعا این رکوردی منفی است که شاید خیلی‌ها متوجه آن نبودند. اما نکته حتی بدتری هم وجود دارد. تیم‌ملی فوتبال ایران نه تنها در هیچ یک از ادوار قبلی جام ملت‌ها ژاپن را نبرده که حتی به این تیم هم گل نزده است. امروز اگر تیم قلعه‌نویی بتواند این طلسم عجیب و غریب را بشکند آن‌گاه حلاوت پیروزی در دیدار فینال‎گونه یک چهارم نهایی جام ملت‌های آسیا چند برابر می‌شود. 
 
آمار منفی ژاپن 
نمایش متزلزل ژاپن در این دوره از جام ملت‌های آسیا باعث شد آنها رکورد زمان طولانی‌ترین شکست‌ناپذیری را متوقف کنند. آنها ۱۸ سال بود که در جام ملت‌های آسیا در وقت‌های عادی شکست نخورده بودند. 
 
آخرین گل های ایران
هر چند در جام ملت‌ها هرگز ژاپن را نبرده‌ایم اما در دیگر مسابقات هم برده‌ایم وهم گل زده‌ایم. آخرین گل‌های ایران به ۱۸سال پیش برمی‌گردد. درانتخابی جام‌جهانی۲۰۰۶ با دو گل وحید هاشمیان ژاپن را شکست دادیم. 
 
نگرانی ژاپنی‌ها چیست؟
رسانه‌های ژاپن بابت ضعف دروازه‌بان ۲۱ساله تیم‌ملی این کشور نگران هستند. سوزوکی دروازه‌بان دو رگه ژاپنی - غنایی در این رقابت‌ها اصلا خوب ظاهر نشده و اشکالات فراوانی داشته است. 

۶
همه چیز روی عدد ۶ ایستاده است. تعداد بردهای ایران، تعداد بردهای ژاپن و تساوی‌ها در تاریخ ۷۳ ساله تقابل‌های رودرروی دو تیم‌ملی ایران و ژاپن. تنها تفاوت در گل آوراژ است که ژاپنی‌ها ۲۱ بار دروازه ما را باز کرده‌اند و ما ۱۹ بار. نتایج ۱۸ تقابل قبلی دو تیم را با هم مرور می‌کنیم: