در پاسخ باید گفت که گفتار و عمل بازیگران منطقهای و فرامنطقهای دو موضوع مختلف را نمایان میکند. در گفتار هیچ یک از طرفین ابراز تمایلی نسبت به وقوع یک جنگ گسترده در مناطق مختلف را بیان نکرده و نمیکنند و برعکس این مساله به دنبال برای محدود کردن جغرافیای جنگ هستند. اما در عمل مسیر دیگری پیموده میشود.
دخالت آمریکا در موضوعاتی که در حوزه جغرافیایی این کشور قرار ندارد و همچنین تشکیل یک ائتلافی با حضور ایلات متحده و انگلیس برای برخورد یک جریان مقاومتی در یکی از ژئوپلتیکترین نقاط یعنی باب المندب و دریای سرخ بر علیه ارتش ملی یمن نشان از این دارد که برغم سفرهای متعدد مقامات آمریکایی به منطقه و بیان رسمی و غیر رسمی این مطلب که ما علاقمند به گسترش جغرافیای جنگ نیستیم، ولی اقدامات آنها کاملا متناقض با گفتههای آنها است؛ بنابراین پاسخ به سوالی که آیا جهان به سمت جنگ جهانی سوم میرود در شرایط کنونی بسیار دشوار است.
نکته حائز اهمیت شرایط اقتصادی جهان از بابت مشکلات اقتصادی که بر بخش قابل توجهی از گسترده جغرافیایی جهان توسعه پیدا کرده و پس از کوید ۱۹ نیز افزایش یافته است. نیاز بیشتر به انرژی غرب آسیا، ایجاد کلونیهای جدید اقتصادی و جلوگیری از مصرف بی رویه انرژی در بخش قابل توجهی از جهان بعضی از پارامترها را برای ما روشن میکند که شرایط پیش رو شرایط برای شروع جنگ جهانی سوم نیست، اما نکته حائز اهمیت اقدامات ضد بشری است که با حمایت آمریکا چه از طریق سازمانهای بین المللی مانند سازمان ملل متحد و چه از دیدگاه حمایتهای همه جانبه به رژیم صهیونیستی برای کشتار مردم غزه و از سویی دیگر افکار عمومی ضد صهیونیسم مردم جهان شرایط را بسیار بغرنج کرده است.
آنچه که در حال حاضر میتوان گفت این است که هیچ یک از عقلای دنیا برای جنگ جهانی سوم علاقمندی خود را نشان ندادند، اما قطعا و یقینا همان طور که در تاریخ جنگهای اول و دوم جهانی مطالعه میکنیم ممکن است یک حادثه کوچک باعث وقایعی بزرگ همچون جنگهای جهانی بشود.
در عین حال تحولات منطقهای و همچنین اتفاقاتی که در جریان یکی دو روز اخیر در مورد یمن رخ داده و همچنین اعلام زودهنگام آمریکا و انگلیس مبنی بر اینکه دیگر حمله به یمن اقدامی دفاعی بوده و نه تهاجمی حاکی از آن است که شرایط جدید را باید از زاویه دیگری مورد تجزیه و تحلیل قرار داد.
به نظر میرسد مردم یمن با توجه به سوابق عملکردیشان که در مورد حرفهای خود حتما اقدامات عملی را انجام میدهند در مقابل حمله نظامی آمریکا و انگلیس به ده نقاط از مناطق مختلف این کشور پاسخی را خواهند داد. اما آیا اینکه دو کشور ایالات متحده و انگلیس مجددا اقدامات ضد یمنی خود را گسترش بدهند باید گفت به همان دلایلی که شرایط اروپا و آمریکا برای ورود به یک جنگ طولانی در گسترده آبهای غرب آسیا امکان پذیر نیست احتمال ضعیفی دارد که آنها مجددا این اقدام را انجام بدهند.
این حمله نظامی برای چنگ و دندان نشان دادن و ابراز قدرت نشان دادن این دو کشور بود تا بدین وسیله شاید بتوانند ارتش ملی یمن را از اقدامات تلافی جویانه و واکنشی منصرف کنند، اما باید در روزهای آینده منتظر بود و دید که آیا روند ماجرا به همین درگیریها محدود ختم میشود یا اینکه شرایط برای ورود منطقه غرب آسیا و گذرگاه باب المندب و دریای سرخ به بحران بزرگتر مهیا میشود.
سید رضا صدرالحسینی در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
در گفتوگو با امین شفیعی، دبیر جشنواره «امضای کری تضمین است» بررسی شد