فناوری پلاسمای سرد؛ راهی برای درمان سرطان

همچنین تعداد مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در سراسر جهان به ۹.۹۶میلیون نفر افزایش یافته که از این میان ۵.۳۵میلیون مرد و ۴.۴۳میلیون زن بوده‌است. ازهرپنج نفر درجهان یک نفر درطول زندگی خود به سرطان مبتلا می‌شود و از هر هشت مرد یک نفر وازهر۱۱زن یک نفر بر اثر سرطان می‌میرند. این داده‌ها به‌طور قانع‌کننده‌ای نشان می‌دهد سرطان به یک بیماری بزرگ تبدیل شده‌است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت. اخیرا پیشرفت‌های زیادی دردرمان سرطان حاصل شده‌است و روش‌های جدید بسیاری برای درمان آن درهرمرحله استفاده می‌شود. با این حال، تحقیقات جدیدی برای بهبود اثربخشی درمان سرطان مورد نیاز است.  آخرین پیشرفت‌ها در انکولوژی شامل درمان ترکیبی است که به‌طور کلی چند مکانیسم سلول تومور را به‌طور همزمان یا متوالی تحت تأثیر قرار می‌دهد تا به اثر درمانی بهتری دست یابد. بسیاری از مطالعات بر درمان هدفمند و ایمونوتراپی و همچنین درباره درمان امیدوارکننده مرتبط با پلاسمای اتمسفری سرد(CAP) متمرکز شده‌اند. ثابت شده‌است که CAP اثر درمانی قابل‌توجهی روی سلول‌های تومور دارد. 

پلاسمای اتمسفری سرد چیست و چگونه عمل می‌کند؟ 
سال ۱۸۷۹، ویلیام کروکس تشخیص داد جهان از ماده‌ای غیر از جامد، مایع و گاز هم تشکیل شده‌است که به آن حالت چهارم ماده یا پلاسما می‌گویند.خیلی زود پس از این کشف، احتمالات دلگرم‌کننده استفاده از پلاسمای سرد، بهتر است بگوییم پلاسمای اتمسفری سرد در پزشکی توسط بیشتر محققان ادعا شد و مورد تایید قرار گرفت. CAP گازی است که تا حدی یونیزه می‌شود و شامل ابرهایی از یون‌ها، الکترون‌ها و گونه‌های خنثی فعال مانند گونه‌های فعال اکسیژن، رادیکال‌های هیدروکسیل و دی‌اکسید نیتروژن است.پلاسمای اتمسفر سرد قابلیت‌های قابل‌توجهی را برای کاربردهای مختلف زیست پزشکی مانند عقیم‌سازی بافت‌های آلوده، غیرفعال‌سازی میکروارگانیسم‌ها، التیام زخم، بازسازی پوست، انعقاد خون‌، سفید‌کردن دندان نشان داده‌است. ‌آخرین و پر اهمیت‌ترین کاربرد پلاسمای اتمسفر سرد در درمان سرطان است که مستقیما بر سلول‌ها و بافت‌های بدخیم تأثیر می‌گذارد. چنین کاربرد مستقیم با غلظت کم پلاسما را می‌توان فقط به عمق باریک محدود کرد؛ بنابراین می‌توان از آن به‌عنوان مکمل در جراحی باز، چیزی مانند رادیوتراپی حین عمل الکترون استفاده کرد. علاوه براین، اثر انتخابی پلاسمای اتمسفر سرد توسط برخی محققان ادعا شده‌است. این به معنای آن است که سلول‌های سرطانی نسبت به سلول‌های عادی به اثر درمانی پلاسمای اتمسفر سرد حساس‌تر هستند، که می‌تواند پلاسمای اتمسفر سرد را به یک ابزار کاربردی امیدوارکننده در درمان سرطان تبدیل کند. بنابراین می‌توان آن را به‌ عنوان یک گزینه درمانی انتخابی در نظر گرفت که فقط سلول‌های سرطانی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، درحالی‌که سلول‌های طبیعی را دست‌نخورده باقی می‌گذارد. این گزینش‌پذیری به‌عنوان یک توانایی جالب پلاسمای اتمسفر سرد درجراحی سرطان درنظرگرفته شده‌است که در آن حاشیه جراحی آزاد نقش مهمی در بقای کلی پس از برداشتن جراحی دارد. پلاسمای اتمسفر سرد، روشی نوظهور برای درمان تومورهای جامد است. آزمایش‌های آزمایشگاهی نشان داده‌اند با افزایش دوزهای پلاسما، سنجش سلول‌های تومور باعث کاهش حیات سلولی می‌شود. CAP برای القای سلول‌های تومور به آپوپتوز ازطریق مسیرهای متعدد ازجمله گونه‌های فعال اکسیژن و نیتروژن و همچنین اختلال در چرخه سلولی تئوری شده‌است. مطالعات نشان داده‌اند درمان از طریق پلاسمای اتمسفر سرد حجم تومور گلیوبلاستوما مولتی فرم مدل موش را تا ۵۶ درصد کاهش می‌دهد، طول عمر را تا ۶۰درصد افزایش داده وتا۸۵درصد زنده ماندن سلول‌های طبیعی را حفظ می‌کند. شواهد در حال ظهور نشان می‌دهد پلاسمای اتمسفر سرد یک درمان in-vivo برای تعدادی از تومورها، ازجمله گلیوبلاستوما است، زیرابه نظرمی‌رسد به‌طورانتخابی باعث‌مرگ سلول‌های‌تومورمی‌شود درحالی‌که سلول‌های غیرسرطانی زنده می‌مانند. کاربرد پلاسمای سرد به‌طور انتخابی سلول‌های سرطانی را بدون آسیب رساندن به سلول‌های طبیعی از بین می‌برد و اندازه تومور را به میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد. مطالعات نشان می‌دهد سازوکار اثر پلاسمای سرد روی سلول‌های سرطانی با تولید گونه‌های فعال اکسیژن با القای احتمالی مسیر آپوپتوز مرتبط است. همچنین نشان داده شده‌است که سلول‌های سرطانی نسبت به اثرات CAP حساس‌تر هستند زیرا درصد بیشتری از سلول‌ها در فاز S چرخه سلولی قرار دارند. به‌طور کلی باید اشاره کرد که درطول دهه گذشته، پلاسمای اتمسفر سرد، به‌عنوان یک گاز یونیزه، کاربرد امیدوارکننده خود را در درمان سرطان نشان داده‌است. دو دستگاه پلاسمای اتمسفر سرد، یعنی تخلیه سد دی‌الکتریک و جت پلاسما، ظرفیت ضد سرطانی قابل‌توجهی را در رده سلول سرطانی در شرایط آزمایشگاهی و چندین تومور زنوگرافت زیر جلدی در داخل بدن نشان داده‌اند.