نقد بی‌ریشه‌ها در «نیم‌بند»

برنامه «نیم‌بند» آن‌طور که تا اینجا نشان داده، توانسته این پارودی را به شیوه برنامه‌های قبل مثل «دست‌انداز» اما با موضوعات متفاوت جلو ببرد. این برنامه به تهیه‌کنندگی مجید و سعید عباسی است که هدف خود را نقد مسائل فرهنگی و به‌صورت خاص، حوزه موسیقی و سینما قرار داده است. این برنامه با ساختار پارودی(نقیضه) بر آن است تا مخاطبان خود را در روزهای زوج، مهمان یک طنز سرراست کند. نیم‌بند با سبک کمدی خاص خود که براساس شبیه‌سازی است، نزدیک به ۸۰ کاراکتر را شبیه‌سازی کرده و به گفته تهیه‌کننده، گویای حجم بالای لباس و گریم سنگین در این برنامه است.

سعید عباسی، تهیه‌کننده این برنامه در گفت‌وگوی خودبا جام‌جم، از محورهایی می‌گوید که نقد نیم‌بند بر آن استوار شده است. عباسی در خصوص دلیل شکل‌گرفتن این برنامه به جام‌جم می‌گوید: پیش از تولید برنامه نیم‌بند، برنامه‌ای به نام«دست‌انداز» را تولید کرده بودیم. در آن مجموعه که کار آیتمی طنز بود، بخش پارودی خوانندگان و برنامه‌های مختلف را داشتیم. این بخش در آن برنامه، با استقبال مخاطبان روبه‌رو شده بود. سال گذشته تقریبا در مردادماه بود که جلسه‌ای با مدیر گروه داشتیم و تصمیم گرفتیم یک تعداد کار پارودی انجام دهیم. ماحصل این گفت‌وگو‌ها به اینجا رسید که روی نقد فضای فرهنگی کشور و به‌صورت خاص در دو حوزه سینما، شعر و ترانه متمرکز شویم.
   
نقد افراد بدون اصالت 
وی ادامه می‌دهد: فضای اصلی نقد را هم روی این گذاشتیم: مسأله افرادی که بدون زحمت، با پارتی‌بازی، بدون ریشه و اصالت و با کپی‌برداری، در این دو حوزه فعالیت می‌کنند و گاهی دیده می‌شوند و اثرگذار هستند را مورد نقد قرار دهیم. درواقع ما بیشتر از این‌که دنبال فرم و قالب جدید باشیم، تمرکزمان روی این بود که موقعیت را نقد کنیم. گفتیم هرچند کوتاه و بدون آرایه‌های تصویری پیچیده، یک کار ساده در فضای نقد داشته باشیم. به مرور که کار جلو رفت، برخی پلاتو‌ها اضافه شد که باز در آن هم، پل ارتباطی دو فضا را داشتیم. شاید به لحاظ شیوه اجرا، خیلی تغییر نداشته اما در هدفگیری موضوع، خلاقیتی داشتیم و کار تازه‌ای صورت‌گرفت. عباسی در خصوص تفاوت نیم‌بند با دیگر برنامه‌های این‌چنینی تلویزیون هم این‌طور بیان می‌کند: تنها تفاوت این برنامه با دیگر برنامه‌ها، بحث محتوایی بود. اگرچه پخش نیم‌بند به دلایلی طول کشید و باید زودتر به پخش می‌رسید اما همچنان احساس می‌کنم نکاتی که مد نظر داشتیم را توانسته به مخاطب منتقل کند.
   
نقد ۱۲ موضوع مربوط به حوزه موسیقی
برنامه نیم‌بند، بخش‌های مشخصی دارد. در یکی از بخش‌ها، فضای کلی شعر و ترانه با حال‌وهوای یک برنامه آشنا و به‌نام «نیم‌قدم مانده به صبح» نقد می‌شود. عباسی در این خصوص می‌گوید: در این بخش که مربوط به حوزه شعر و ترانه بود، بیش از ۱۲ موضوع را در نظر داشتیم؛ از بی‌معنی بودن اشعار، پول‌دادن و وارد موسیقی شدن، حضور برخی تهیه‌کنندگان که با لابی‌گری برخی آهنگ‌ها را بیشتر مطرح می‌کنند و موارد دیگر، بیان شده است. موضوعات مختلفی در حوزه شعر و ترانه را نقد کردیم. تقریبا می‌توانم بگویم به گونه‌ای کار شده که اشاره مستقیم به ترانه و آهنگ باشد و از این نظر شبکه دست ما را باز گذاشته است.
اما بخش دیگر برنامه نیم‌بند، مربوط به حوزه سینماست. در این حوزه هم برخی نقاط مسموم فضای سینما مورد نقد قرار می‌گیرد. عباسی درخصوص این بخش هم می‌گوید: در حوزه سینما هم تقریبا با انتخاب برخی اسم‌های شبیه به کار اصلی و برخی ژانر‌های آشکار برای مخاطب، تلاش کردیم تفکر پشت آن یا فردی را که آن نوع فیلم و سریال را می‌سازد، نقد کنیم. چند نفری هم واکنش نشان دادند اما احساس می‌کنم مسیرمان درست بوده است. به‌طورکلی، تولید برنامه‌هایی مثل نیم‌بند کار ساده‌ای نیست. واکنش‌ها از هر سمت روانه عوامل می‌شود و هرکسی به شیوه خود، واکنش نشان می‌دهد. حتی مجریانی که به طنز برای این برنامه انتخاب شده‌اند، مصداق واقعی دارند و شاید این شائبه مطرح شود که خود این افراد چه واکنشی نسبت به آن دارند. تهیه‌کننده برنامه نیم‌بند، درباره واکنش‌های صورت‌گرفته به این برنامه در این رابطه می‌گوید: هر دو عزیزی که مجری دو بخش را براساس ظاهر آنها درست کردیم، با ما هماهنگ بودند و مثل همیشه به ما محبت داشتند. کما این‌که در برنامه‌های قبل هم با آنها شوخی کرده بودیم اما برخی افرادی که شیوه کارشان را نقد کرده بودیم، در مواردی اعتراض و کنایه‌هایی روانه ما کرده بودند. به نظرم اتفاقا خودشان باید یک تجدیدنظر در روش کاری‌شان داشته باشند. 

چرا نیم‌بند؟ 
تهیه کننده برنامه در خصوص دلیل نامگذاری برنامه با عنوان «نیم‌بند» هم بیان می‌کند: گروه موسیقی برنامه به‌نوعی بند (گروه) موسیقی نیست و انگار که نیم‌بند است. به‌نوعی می‌خواستیم این را بگوییم که از همه چیز یک نیم‌بندی وجود دارد و اسم آن را نیم‌بند گذاشتیم. گروه موسیقی هم کنایه و اشاره‌ای به برخی از برنامه‌های شبکه‌های فارسی‌زبان بود که یک بند موسیقی را می‌آورند و برنامه را تولید می‌کنند. درواقع کنایه به آن برنامه‌ها بوده است. قدیمی بودن تیتراژ هم با حال‌وهوای پارودی بود. کما این‌که موسیقی آن شبیه موسیقی چارلی چاپلین است. برنامه نیم‌بند ۲۶ قسمت ۲۵ دقیقه‌ای است که سه روز در هفته پخش می‌شود. عباسی درباره دکورها و گریم‌های این مجموعه اظهار کرد: نزدیک ۸۰ کاراکتر را شبیه‌سازی کرده‌ایم که کاملا گویای حجم بالای لباس و گریم سنگین این برنامه است. در دکور نیز دو انتخاب داشتیم که به پارودی برنامه‌ها نزدیک‌ترین و شبیه‌ترین باشد. درکل دردکور سه فضای مختلف داریم که علاوه‌برآن فضای برنامه‌ها، یک فضای دیگر به اجرای خواننده‌ها و استقرار بند خاص موسیقی که اجرای متفاوت وجذابی دارند، اختصاص خواهد داشت.