چشم خزر

نوشکن‌های کلاس موج، ناوشکن‌هایی با طول ۹۴متر، عرض ۱۱متر و وزنی بین ۱۳۰۰ تا۱۵۰۰ تن هستند که نخستین موج تولیدشده، جماران بود. البته تجهیزات جماران در سال‌های بعد تغییراتی زیادی یافت و ارتقا پیدا کرد. جماران در زمان رونمایی، مجهز به موشک کروز ضدکشتی، توپ‌دریایی، اژدر، موشک‌های پدافندی و سامانه راداری سه‌‌بعدی بود.

دماوند، دومین ناوشکن از کلاس موج است که باهمان امکانات ناوشکن جماران ساخته شده و درسال ۱۳۹۳ به ناوگان شمال نیروی دریایی ارتش پیوست. دماوند، از نظر ویژگی‌های ظاهری و تسلیحاتی مشابه جماران بود بااین‌حال ویژگی بزرگ دماوند این بود که نخستین ناوشکن جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر محسوب می‌شد. سومین ناوشکن از کلاس موج در نیروی دریایی ارتش، «سهند» نام دارد. جماران و دماوند، توسط صنایع دریایی وزارت‌دفاع ساخته شده‌ است و ساخت سهند در کارخانجات نیروی دریایی ارتش در ناوگان جنوب انجام شده است. سهند، نخستین ناوشکن کلاس موج بود که روی آن سامانه دفاع نقطه‌ای کمند نصب شد که می‌توانست از خود و یگان‌های همراه با استفاده از این سامانه در برابر تهدیدات ارتفاع پست مانند موشک‌های کروز حفاظت کند. از دیگر تفاوت‌های سهند با جماران و دماوند، طراحی بدنه بود. یکپارچه‌گرفتن بدنه اصلی ناوشکن، پنهان‌کاری و رادارگریزی بیشتر ناوشکن را به همراه داشت. همچنین امکان پذیرش بالگردهای بزرگ‌تر هوادریا مانند SH ۳ با استفاده از پد فرود بالگرد بزرگ‌تر در ناوشکن سهند دیگر تفاوت آن نسبت به جماران و دماوند محسوب می‌شود.
سهند، مانند دماوند به موشک کروز ضدکشتی، توپ‌دریایی، اژدر، موشک‌ پدافندی و سامانه راداری کشف اهداف هوایی مجهز است. دنا، چهارمین عضو از خانواده ناوشکن‌های کلاس موج دریانوردی دور دنیای آن در قالب ناوگروه ۸۶ نیروی دریایی ارتش است که برای این ناوشکن شهرت جهانی به ارمغان آورد. صورت‌بندی تسلیحاتی ناوشکن دنا هم مانند ناوشکن‌های جماران و دماوند است با این تفاوت که در حوزه سامانه‌های جنگ الکترونیک دنا به سامانه‌های به‌روزتر و پیشرفته‌تری مجهز است.
ناوشکن دماوند، دومین ناوشکن از کلاس موج در سال ۱۳۹۳ به‌عنوان نخستین ناوشکن جمهوری اسلامی ایران در دریای خزر به ناوگان شمال نیروی دریایی ارتش ملحق اما در دی‌ماه سال ۱۳۹۶ طی سانحه‌ای که در بندرانزلی رخ‌داد، از مدار عملیاتی خارج شد. از همان زمان ساخت دوباره یک ناوشکن در دریای خزر در دستورکار نیروی دریایی ارتش و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح قرار گرفت. بااین‌حال رشد فناوری و توانمندی‌های ساخت و تولید کشورمان در حوزه صنایع دریایی طی سال‌های گذشته، متخصصان نداجا و وزارت دفاع را بر آن داشت تا با طراحی جدید، نسخه‌ای پیشرفته‌تر از ناوشکن‌های کلاس موج ارائه کنند و همین موضوع به تولد ناوشکن دیلمان به‌عنوان پیشرفته‌ترین و مجهزترین ناوشکن تولیدشده توسط جمهوری اسلامی ایران تاکنون منجر شد. نخستین وجه تفاوت ناوشکن دیلمان نسبت به دیگر ناوشکن‌های کلاس موج، طراحی جدید دکل است. دکل این ناوشکن برخلاف دیگر ناوشکن‌های کلاس موج از طراحی چهاروجهی و یکپارچه‌ای برخوردار است.
رادار ناوشکن دیلمان، از نوع ارائه فازی و به‌روزترین و پیشرفته‌ترین رادار نصب‌شده روی ناوشکن‌های ایرانی است که قابلیت کشف و رهگیری اهداف سطحی و هوایی مانند هواپیما، پهپاد، بالگرد، شناورهای سطحی و هدایت موشک‌های سطح‌به‌سطح و موشک‌های پدافندی را دارد.مزیت اصلی این رادار نسبت به رادار عصر ناوشکن جماران و دماوند و رادار AWS دیگر ناوشکن‌های کلاس موج، غیرچرخان بودن آن است که باعث می‌شود اجزایی از ساختار رادار حذف شود و همین موضوع باعث تسهیل تعمیر و نگهداری رادار و کاهش هزینه‌های مربوط می‌شود.
هروجه این رادار از ۱۰۰۰عنصر راداری ارائه فازی برخوردار است که مجموعا از ۴۰۰۰ عنصر راداری تشکیل شده و قابلیت ردیابی چندین هدف را به‌صورت همزمان دارد، چراکه نرخ به‌روزرسانی داده‌های این رادار کسری از ثانیه است.
از دیگر ویژگی‌های بارز این رادار، قابلیت‌های منحصربه‌فرد ضدجنگ الکترونیک(ECCM) ازجمله ارسال تصادفی پالس فرستنده، جابه‌جایی و تعویض سریع فرکانس، تجزیه و تحلیل جمینگ (جنگ الکترونیک) برای سامانه فرستنده، کنترل حساسیت نسبت به زمان، تغییرات سریع فرکانس تکرار پالس و فشرده‌سازی پالس است.
تفاوت دیگر دیلمان نسبت به سایر ناوشکن‌های کلاس موج در قسمت پیشرانه است. این ناوشکن از چهار موتور با چهار خط مجزای شافت و پروانه برخوردار است که به‌دلیل توان تحرک و مانور بیشتر آن در شرایط جوی دریای خزر است.
 
دریانوردی تا حداکثر سرعت ۲۶ نات با دیلمان 
با استفاده از این توان، دیلمان می‌تواند تا حداکثر سرعت ۲۶ نات دریانوردی کند. همچنین ناوشکن دیلمان مانند دیگر ناوشکن‌های کلاس موج به یک موتور پیشرفته مجهز است. دیگر برتری دیلمان نسبت به سایر ناوشکن‌های کلاس موج، ترکیب و صورت‌بندی تسلیحاتی آن است به‌طوری‌که می‌توان دیلمان را مسلح‌ترین ناوشکن تولیدشده توسط جمهوری اسلامی ایران تاکنون عنوان کرد. این ترکیب سلاح در چهار حوزه زیرسطح، سطحی، هوایی و خودحفاظتی است که در حوزه زیرسطحی، دیلمان مجهز به پرتابگر سه‌تایی اژدر در قسمت پاشنه ناوشکن است که با استفاده از این اژدرها می‌تواند با اهداف مختلف سطحی و زیرسطحی مقابله کند. دیلمان رکورددار حمل موشک کروز در ناوشکن‌های ایرانی در حوزه رزم سطحی است. ضمن این‌که نقطه اتکای اصلی ناوشکن دیلمان برخورداری از تعداد مناسبی موشک کروز ضد کشتی قادر و قدیر است که از حیث تعداد لانچرهای موشک تاکنون مسلح‌ترین ناوشکن کلاس موج به موشک‌های سطح‌به‌سطح محسوب می‌شود چراکه دیگر موج‌های ساخته‌شده مانند جماران، سهند و دنا هرکدام تعداد کمتری موشک کروز ضدکشتی را حمل می‌کنند.انواع توپ‌های دریایی ساخت داخل از دیگر تسلیحات سطحی ناوشکن دیلمان محسوب می‌شوند که از این حیث با سایر ناوشکن‌های کلاس موج مشابهت دارد.در حوزه توانمندی ناوشکن دیلمان در حوزه پدافند هوایی اما ماجرا کمی متفاوت است چراکه قرار است این ناوشکن نخستین ناوشکن کلاس موج باشد که به سامانه پدافند هوایی عمودپرتاب مجهز ‌شود که جانمایی این سامانه در قسمت سینه ناوشکن دیلمان انجام گرفته و قرار است در آینده نزدیک نصب شود.
 
برخورداری از سامانه پدافند موشکی پیشرفته‌
سامانه پدافند موشکی پیشرفته‌ای نیز برای دفاع هوایی از دیلمان در نظر گرفته شده که این سامانه نیز قرار است به‌زودی روی این ناوشکن نصب شود. این سامانه قابلیت درگیری با اهداف هوایی در برد و ارتفاع مناسب را دارد و می‌تواند پوشش دفاع هوایی خوبی را برای ناوشکن و یگان‌های تحت پوشش خود فراهم آورد.سامانه دفاع نقطه‌ای در قسمت پاشنه دیلمان نصب شده که وظیفه محافظت از ناوشکن در برابر تهدیدات ارتفاع پست مانند موشک‌های کروز را بر عهده دارد. این سامانه یک سامانه سلاح با نواخت تیر بسیار بالا (گاتلینگ) است. در حوزه خودحفاظتی نیز دیلمان مجهز است و می‌تواند برای منحرف‌کردن موشک‌های شلیک‌شده از سوی دشمن شلیک کند و از این حیث نیز دیلمان با سایر موج‌های تولیدشده اشتراک دارد. به‌طورکلی می‌توان دیلمان را تولد کلاسی جدید در ناوشکن‌های ایرانی نسبت به ناوشکن‌های کلاس موج دانست که در آن عنصر پیشرفته بودن چه در طراحی و چه در زیرسامانه‌ها، کاملا مشهود و برجسته است. ناوشکن ایرانی دیلمان روز دوشنبه ششم آذرماه ۱۴۰۲ با حضور سرلشکر محمد باقری، رئیس ستاد کل نیروهای مسلح طی مراسمی رسمی در بندرانزلی، به ناوگان شمال نیروی دریایی ارتش پیوست.

مزیت شناور ناوشکن دیلمان

کشف و موقعیت‌یابی و ردیابی هدف‌های سطحی و زیرسطحی
اسکورت ناوگروه نظامی و کشتی‌های تجاری 
تامین امنیت آب‌های سرزمینی و فراسرزمینی 

بهره‌برداری از تجهیزات الکترونیکی 

مقابله با اهداف هوایی، سطحی، زیرسطحی
داشتن سلاح‌های آفندی و پدافندی 
از سری ناوشکن‌های کلاس موج 
تناژ ۱۳۰۰ تا ۱۵۰۰ تن 

پیش‌بینی نصب موشک عمود پرواز 
پیش‌بینی نصب دفاع نقطه‌ای 
افزایش ماندگاری در دریا 

توانایی ایستایی در دریا: ۶ تا ۷ فورس دریا 
شعاع عملیاتی: ۳۶۰۰ مایل دریایی
ظرفیت سوخت:۱۹۰ تا ۲۲۰ تن 
تعداد پرسنل: ۸۰+۶۴

طول کلی: ۹۴.۴۹متر 
گشت‌زنی در آب‌های آزاد 

آبخور حداقل: ۳.۲
عرض: ۱۱.۱متر