سفر از مزرعه تا سفره

روزینو برنامه‌ای پر از گشت‌‌و‌گذار و سرشار از موسیقی و تصویر است که با روایت شکیبا میرسعیدی و صاحبه عظیمی برای بررسی مسیر تولید محصولاتی مانند گندم، چای، مرکبات، گل‌وگلاب، دام سبک‌وسنگین، تخم پرندگان و ماکیان، ماهی و شیلات، شترداری، پرورش شترمرغ، زنبورداری، تولید مرغ و ... به نقاط مختلف کشور راهی می‌شود. این برنامه کاری است از گروه اجتماعی با همکاری وزارت جهادکشاورزی و تهیه‌کنندگی ساسان گلستانه که نخستین قسمت آن پنجشنبه‌ها حوالی ساعت ۲۲ به مدت ۴۵ تا ۵۰ دقیقه از شبکه پنج سیما روانه آنتن می‌شود. ساسان گلستانه، طراح و تهیه‌کننده روزینو در گفت‌وگو با جام‌جم از ساخت این برنامه می‌گوید.
برنامه روزینو، تراول‌شوی تلویزیونی است که نیم‌نگاهی به نکات اقلیمی و فرهنگی هرمنطقه دارد. در این برنامه محصولات کشاورزی و دامی از شکل و شیوه برداشت‌شان در مزرعه یا دامداری‌ها تا مسیری که در صنایع تبدیلی و ... طی کرده‌اند بررسی می‌شوند. کارگردان این برنامه داوود صالحی، سرپرست نویسندگان مهدی اسدزاده و نویسنده محمد خداوردی است. ساسان گلستانه، تهیه‌کننده روزینو به جام‌جم در مورد طراحی این برنامه عنوان می‌کند: ماموریتی از طرف شبکه پنج و وزارت جهادکشاورزی به ما مبنی بر تولید برنامه‌ای با موضوع امنیت غذایی با لحن و ترجمانی قابل درک برای همه جامعه واگذار شد. 
وی ادامه می‌دهد: این موضوع را به طرح برنامه تراول‌شو تبدیل کردیم. درواقع برنامه روزینو، یک رئالیتی‌شو با ساختار تراول‌شو است. مستندی است که رخدادهایی را روایتگری می‌کند که تا حد بسیار زیادی به شکل عینی و میدانی قابل لمس هستند هرچند قبلا برای آنها برنامه‌ریزی دقیق و سوژه‌یابی کامل انجام گرفته است. ما این ساختار برنامه را پیشنهاد دادیم و در هم‌اندیشی و گفت‌وگوهایی که با مدیر محترم شبکه پنج، جناب اشناب و مدیر محترم گروه اجتماعی شبکه پنج، جناب جاسبی داشتیم، تغییرات روی طرح صورت گرفت.
گلستانه می‌افزاید: حضور یک زوج راوی را مد نظر داشتیم؛ منتها پیشنهاد شد از حضور دو خانم راوی استفاده کنیم که ایرانگرد هستند و قرار است با ایرانگردی به مسیر مزرعه تا سفره محصولات کشاورزی سر بزنند و منشا مواد غذایی را پیدا کنند. همان‌طور که اشاره شد به این ترتیب به جاذبه‌های گردشگری و ایرانگردی هم کنارش سر می‌زنند و البته یک‌سری چالش‌ها هم برای‌شان اتفاق می‌افتد و فراز و فرودهای داستانی ایجاد می‌شود. با این روند یک ماده غذایی که مبنای آن کشاورزی است را از مزرعه تا سفره بررسی می‌کنند.

مدیریت رخدادها در میدان عمل

ساختار این رئالیتی‌شو به سبک تراول‌شو است. تهیه‌کننده روزینو دراین‌باره بیان می‌کند: یک‌سری از اتفاقات طراحی و برنامه‌ریزی شده تا در مسیر برای راویان ما پیش بیاید. گاهی ممکن است راویان ما در جریان نباشند که در این مسیر چه مخاطرات و چالش‌هایی برای‌شان وجود دارد ولی بخشی از گروه تولید آگاه باشد. گاهی ممکن است همه در جریان باشند اما به این معنی و مفهوم نیست که ما در روند رخداد مداخله می‌کنیم. روند طبیعی رخدادها را تا حدودی در برنامه به نمایش می‌گذاریم. برنامه کاملا با فیلمنامه و طرح پیش می‌رود و چارچوب منظمی دارد. حتی قبل از این‌که هر برنامه‌ای بخواهد ضبط شود یک گروه پیشگام برای تحقیق و پژوهش می‌رود و بررسی میدانی در شهرهای مختلف استان‌ها انجام می‌‌دهد. پس از برررسی میدانی به این نتیجه می‌رسیم که چه لوکیشن‌ها، رخدادها و چه محور اصلی برای برنامه در هر قسمت در نظر گرفته شود. این یافته‌‎ها در اختیار نویسندگان قرار می‌گیرد و نویسندگان آن را به سناریو تبدیل می‌کنند. نمی‌توان گفت نویسندگان برای راویان دیالوگ می‌نویسند بلکه چهارچوب گفت‌وگو را طراحی می‌کنند. ما وارد میدان می‌شویم و اتفاقات را آنجا مدیریت می‌کنیم.
این تهیه‌کننده درباره نقش راویان برنامه توضیح می‌دهد: راویان برنامه درواقع جست‌وجوگر هستند و نه مجری یا کارشناس. قرار است صفر تا صد ماموریتی که از طرف برنامه به آنان محول شده را به انجام برسانند و برای دغدغه‌های ذهنی خود پاسخ پیدا کنند.
گلستانه می‌افزاید: صاحبه عظیمی یکی از راویان ماست که سال‌ها تجربه گویندگی رادیو و همچنین اجرای تلویزیون را دارد. البته همان‌طور که اشاره کردم عمده کارش در رادیو بوده و از گویندگان خوب رادیوجوان است. شکیبا میرسعیدی هم شخصی پرانرژی و جست‌وجوگر است که سابقه اجرا در تلویزیون را دارد.

کاوش در یک ساختار 

از گلستانه درباره الگوگرفتن از تراول‌شوهای خارجی و تجربه این سبک در ایران می‌پرسیم که پاسخ می‌دهد: در زمینه تراول‌شو در کشورمان تجربه چندانی نداریم. یعنی نمی‌شود به تجربیات بومی خودمان در این زمینه استناد کنیم. انواع و اقسام برنامه‌های استودیویی، مستندها و آثار نمایشی در کشورمان ساخته شده است ولی ساختار تراول‌شو نه. تراول‌شو و رئالیتی‌شو در دنیا تنوع بسیار دارد اما در ایران نه. در این کار ما درباره روش کاوش کردیم چون می‌دانستیم پیچیدگی این روش و مسیر طولانی پیمایش ــ مثلا از تهران تا خراسان‌رضوی ــ می‌تواند مسائلی متعدد نظیر زمان طولانی ضبط و هماهنگی پیچیده تا رسیدن به خروجی استاندارد تصویری را ایجاد کند. رسیدن به فرمول منطقی و قابل تولید در این ژانر چیزی است که حقیقتا خودمان به آن رسیدیم. البته قبلا تجربیاتی در این حوزه داشتم که خیلی کمکم کرد تا بتوانم تیم را هدایت کنم. اگر این تجربیات نبود نمی‌توانستم به این عرصه ورود پیدا کنم.
وی اضافه می‌کند: من کارگردان برنامه «چند درجه» در شبکه نسیم به تهیه‌کنندگی رضا بختیاری بودم. آن برنامه۵۰ قسمتی آغازگر مسیری در برنامه‌سازی شد و طبیعتا یک‌سری مسائل را در ذهن‌مان آماده کرد اما روزینو به‌دلیل عمق محتوایی بیشتری اقتصائات متفاوتی هم دارد. 

چرا «روزینو»؟

گلستانه، طراح و تهیه‌کننده این برنامه درباره انتخاب آن بیان می‌کند: روزینو نامی است که ایهام دارد. هم امروزی و هم انرژی‌‌بخش است و هم کلمه «روزی» در آن استفاده شده که مفهوم اصلی که این برنامه به دنبال تعقیب و بررسی آن است را نشان می‌دهد. همچنین می‌توان از این ترکیب، واژه روز را دریافت که با «نو» پیوند خورده است. درواقع ادغام یک‌سری مفاهیم ما را به‌ عنوان روزینو رسانده است.