در روزهای آغازین دهه ۹۰ بعد از گذشت چند دهه که هیچ خبری از تئاتردیدن در نوروز نبود، پویشی با نام «تئاتر در نوروز تعطیل نیست» راه افتاد. این اولین بار بود که به صورت رسمی در روزهای فروردین، دَرِ سالنهای تئاتر شهر و تالار هنر به مناسبت دومین جشن جهانی نوروز، با دو اجرای «نصرتخانم، مادرم و نوروز» کاری از امیر دژاکام و «قصهبخت کار» داوود فتحعلیبیگی به روی همگان باز شد و این ایده به تدریج در سال ۹۵ به بار نشست و در آن سال با تدبیر اداره کل هنرهای نمایشی، ارائه پیشنهاد معرفی ۷فروردینماه، به روز ملی هنرهای نمایشی به شورای عالی انقلاب فرهنگی و در نهایت تصویب آن در دوم شهریور ۹۵، تعطیلی نوروزی سالنهای تئاتر به طور کامل بسته شد.
این پویش تا نیمههای سال ۹۹ که بیماری کرونا اوج گرفت، ادامه داشت و پس از اوجگرفتن کرونا تکنولوژیهای نوین ارتباطی تا حدودی به کمک اهالی تئاتر آمد، اما باز هم دیدن و همنفسشدن با تماشاگر طعم دیگری دارد.
نوروز۱۴۰۱ هم «بلک تو بلک» به نویسندگی و کارگردانی سجاد افشاریان، «قصه قرن» به کارگردانی و نویسندگی حامد شیخی، «فلزات چکشخوار» به کارگردانی آرش سنجایی و تهیهکنندگی پرویز پرستویی، «بچه» به کارگردانی افسانه ماهیان، «خانه سیاه است» به نویسندگی و کارگردانی محسن اردشیر روی صحنه بودند که در سالنهای مختلف تئاتر شهر، ایرانشهر و حافظ اجرا داشتند، اما با خداحافظی چند تئاتر از اجرای صحنهای در روزهای آخر اسفند به نظر میرسد حداقل تا پایان تعطیلات نوروز خبری از اجرای هیچ گونه تئاتری نیست.
البته همزمانی ماه رمضان با نوروز۱۴۰۲ مزید بر علت شد تا اکثر گروههای تئاتری ترجیح دهند در روزهای نوروز اجرایی نداشته باشند. حتی مرکز تئاتر مولوی هم اعلام کرده با توجه به این که موقعیت مکانی مرکز تئاتر مولوی در پردیس دانشگاه تهران واقع شده، آغاز به فعالیت مجموعه با زمان آغاز فعالیت دانشگاه تهران بعد از تعطیلات نوروز۱۴۰۲ همراه خواهد بود.
بعد از تعطیلات نوروز زمان کمی تا ایام قدر ماه مبارک رمضان باقی خواهد بود که در آن روزها بیشتر اجراهای تئاتری تعطیل است و به همین دلیل باید با گروهها هماهنگیهای لازم انجام شود تا زمان آغاز اجراهای عمومیشان مشخص شود. تئاتر کشور در سالهای اخیر با فراز و نشیبهای زیادی همراه بود؛ چرا که زمانی طولانی به دلیل کرونا یا زمانی به دلیل ناآرامیها و مناسبتهای دیگر تعطیل بود.
بیشتر هنرمندان این عرصه در موقعیتهایی که جامعه ملتهب بود، در مظان اتهام بودند که نباید کار کنید، اما واقعیت این است که هنرمندان تئاتر هم دغدغه معیشتی دارند و نمیتوانند بیکار بنشینند.
پویش «تئاتر تعطیل نیست» نیز با توجه به آنچه گفتیم، فراز و نشیبهای بسیاری را از سر گذرانده و درست نیست که همزمانی نوروز با ماه رمضان بخواهد چراغ تئاتر را در روزهای نوروز که میتوانیم به آن به عنوان یک ظرفیت نگاه کنیم، تعطیل شود. چرا که به دلیل این که مخاطبان میتوانند با فراغ بال بیشتری به دیدن تئاترهای روی صحنه بروند، فرصتی برای گفتوگو و حتی تبلیغات دهان به دهان پیش میآید و همچنین فرصت صرف افطار در بیرون و تماشای آثار فرهنگی نیز میتواند یک ظرفیت دیگر باشد. بنابراین با توجه به این که تئاتر میتواند در بهبود حال عمومی جامعه تأثیرگذار باشد، ظرفیتی بالقوه است که میتواند محکم و ایستا به راه خود ادامه دهد و تعطیلبردار نباشد.
دانشیار حقوق بینالملل دانشگاه تهران در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح کرد
یک پژوهشگر روابط بینالملل در گفتگو با جام جم آنلاین مطرح کرد
در یادداشتی اختصاصی برای جام جم آنلاین مطرح شد
یک کارشناس روابط بینالملل در گفتگو با جامجمآنلاین مطرح کرد