ویترین باشکوه توانمندی‌ها

حمیدرضا نوابی، مدیر شورای رقابت ساترا و دبیر نخستین نمایشگاه رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر ایران (رصتا) در گفت‌وگو با جام‌جم درباره کلیت و هدف برگزاری این نمایشگاه عنوان کرد: ابتدا قرار بود همزمان با نمایشگاه یک جشنواره هم با عنوان جشنواره رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر مشابه جشنواره فیلم فجر با هدف ارزیابی تمام سریال‌های نمایش خانگی و تقدیر از برگزیدگان برگزار شود اما در نهایت جمع‌بندی اعضای شورای سیاستگذاری جشنواره و نمایشگاه این شد که در سال اول صرفا نمایشگاه برگزار شود و از سال آینده جشنواره را هم برگزار کنیم.

به همین دلیل امسال فقط نمایشگاه رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر ایران با عنوان رصتا برگزار می‌شود. در این نمایشگاه، تمام پلتفرم‌ها - حدود ۳۳۷ پلتفرم داریم که از ساترا مجوز گرفتند - می‌توانند در نمایشگاه حضور داشته باشند؛ توانمندی‌های‌شان را عرضه کنند و در معرض دید عموم قرار دهند. نمایشگاه به غیر از این‌که می‌تواند جایگاه ارائه خدمات و محصولات باشد، آوردگاهی است برای این‌که شرکت‌کنندگان بتوانند با هم‌صنف‌های خود در پنل‌های تخصصی، میزگرد و برنامه‌های مشارکت داشته باشند. وی ادامه داد: اولین نمایشگاه رسانه‌‎های صوت و تصویر فراگیر به صورت گسترده‌ با حضور سکوهای دارای مجوز از ساترا و بخش‌های تولیدی سازمان صدا و سیما اعم از معاونت سیما، صدا، برون‌مرزی، استان‌ها و به خصوص معاونت مجازی - که در بخش‌هایی مثل تلوبیون و سپهر در حال فعالیت هستند - همراه باشد. با این نگاه، نمایشگاه رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی به نمایشگاه رسانه‌‎های صوت و تصویر فراگیر ایران بدل شد که به صورت مخفف رصتا خوانده می‌شود.

نوابی در مورد حمایت ساترا از شرکت‌کنندگان در این نمایشگاه گفت: برای حمایت از پلتفرم‌های خصوصی دارای مجوز از ساترا، ۱۲ متر مربع غرفه رایگان با غرفه‌بندی مجری نمایشگاه به شرکت‌کنندگان هدیه می‌کنیم. اگر پلتفرمی بخواهد بیشتر از این توانمندی‌هایش را نشان دهد و به جای بیشتری نیاز داشته باشد می‌تواند خودش بخشی را به فضای غرفه‌اش اضافه‌کند.

حمایت، تنظیم و تسهیل

وی درباره حمایت ویژه از پلتفرم‌هایی که کنار پلتفرم‌های نام‌آشنا فرصت کمتری برای دیده شدن داشتند، بیان کرد: نمایشگاه برای همه پلتفرم‌هاست. ولی بخشی از کار ساترا علاوه ‌بر تنظیم‌گری، حمایت و تسهیل‌گری است و در این خصوص همواره سعی داشتیم از پلتفرم‌های نوپا حمایت کنیم. کسانی که واقعا ایده‌ها و برنامه‌های خوبی دارند و کارشان بسیار جذاب است اما به دلیل رقابت و کمبود بودجه نتوانستند به آن حد از پیشرفت و درآمدزایی برسند.

وی افزود: مجوزهای لازم از سازمان توسعه و تجارت و نمایشگاه بین‌المللی تهران گرفته شده و سالن‌های ۷، ۸، ۹ و ۲۷ به این نمایشگاه داده شده است.

نوابی درباره برنامه‌های ویژه معاونت‌های رسانه ملی در نمایشگاه گفت: همانطور که گفتیم معاونت‌های سازمان و شبکه‌های سیما و صدا در این نمایشگاه حضور فعال خواهند داشت. قرار است معاونت سیما با ۱۴ برنامه و رویداد خاص در نمایشگاه حاضر باشد. نمایشگاه پشت‌صحنه، نمایشگاه سلمان فارسی، برنامه‌های ورزشی، مافیا، استودیوی دوبلاژ و... از جمله رویدادهای معاونت سیما خواهد بود.

از نوابی درباره جذابیت این نمایشگاه برای عموم مردم پرسیدیم و او جواب داد: برخی رویدادهای مردمی طراحی شده است که برگزیدگان از جوایزی بهره‌مند خواهند شد. البته چون سال اول است نمی‌توان درباره میزان استقبال از نمایشگاه به درستی تخمین زد؛ هر چند تا الان حدود ۹۶ پلتفرم اعلام آمادگی کردند که در نمایشگاه حضور داشته باشند.

از دبیر نمایشگاه در مورد حضور پلتفرم‌هایی با حوزه‌های کاری متفاوت پرسیدیم و او پاسخ داد: این نمایشگاه ۱۱ تا ۱۴ اسفند برگزار می‌شود. ۷۰درصد سکوهای نمایشی هستند. ۷پلتفرم آموزشی، ۷پلتفرم خبری و همین طور پیام‌رسان‌ها مثل پیام‌رسان‌های آی‌گپ، ایتا، سروش پلاس و... ۶ پلتفرم کاربرمحور مثل تماشا، روبیکا و.... از جمله شرکت‌کنندگان هستند. از این تعداد ۸۳ درصد از تهران و ۱۷ درصد از شهرستان‌ها حضور دارند.

در چنین نمایشگاه‌هایی معمولا شرکت‌کنندگان تسهیلاتی را برای بازدیدکننده‌ها قائل می‌شوند تا ضمن بازاریابی، آنها را برای حضور بیشتر راغب گرداند. نوابی در اینباره گفت: این به خود مجموعه‌ها برمی‌گردد که چه سیاستی را برای جذب محاطبان و کاربران داشته باشند. ایده و فکر آنها موجب می‌شود مخاطبان بیشتری را جذب کنند. در واقع نمایشگاه فضا را فراهم کرده است ولی این پلتفرم‌ها هستند که باید در رقابت خود را نشان دهند.

نمایش ممیزی‌ها به صورت محدود

همچنین نشست خبری نخستین نمایشگاه رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر ایران(رصتا) روز گذشته با حضور سعید مقیسه رئیس ساترا؛ حمیدرضا نوابی دبیر نمایشگاه؛ محمدصادق افراسیابی معاون امور کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی و... برگزار شد.

سعید مقیسه، رئیس ساترا در این نشست به بیان اهداف، برنامه‌های جانبی و شرکت‌کنندگان برگزاری اولین نمایشگاه «رصتا» پرداخت و گفت: شرکت‌کنندگان در نمایشگاه شامل بخش‌های مختلف ساترا و سکوهای دارای مجوز ساترا می‌شوند که تاکنون ۳۳۷ رسانه مجوز فعالیت گرفته‌اند. همچنین بخش‌های مختلفی از سازمان صداوسیما، واحدهای تولیدی شبکه‌ها و واحدهای مستقل تولیدی، بخش معاونت فضای مجازی صداوسیما و بخش‌هایی از معاونت توسعه و فناوری سازمان هم در این نمایشگاه حضور دارند. همچنین شرکت‌هایی هستند که به استارتاپ ها کمک می‌کنند و سالانه یک بار عملکردشان ارزیابی می‌شود. در این نمایشگاه هم شرکت‌های قبلی برای گزارش عملکرد و هم شرکت‌های متقاضی جدید حضور دارند که واسطی برای رسانه‌ها هستند و به غیر از این فعالان صنعت صوت و تصویر، اپراتورهای مخابراتی، مراکز داده و پیام‌رسان‌ها هم به این رویداد دعوت شده‌اند.وی اضافه کرد: ساترا هم بخش‌های متنوعی در این نمایشگاه دارد که بخشی از آن به معرفی ساترا، اساسنامه ساترا، سامانه‌های مرتبط اختصاص دارد. موضوع تنظیم‌گری در جهان با تمرکز بر فعالیت پژوهشکده فضای مجازی ساترا در کنار دانشگاه صداوسیما، معاونت فضای مجازی و مرکز تحقیقات سازمان هم در این نمایشگاه مطرح می‌شود.

مقیسه ادامه داد: تشریح فرآیند صدور مجوز رسانه و ارزیابی رسانه‌ها هم بخشی از این نمایشگاه است. آمارهای مجوزگیرندگان، شناسنامه آنها در آنجا مشخص خواهد شد. رئیس ساترا در ادامه درباره دیگر بخش‌های این نمایشگاه توضیح داد: برنامه‌هایی مربوط به توانمندسازی رسانه‌ها در این فضا عرضه می‌شود. بخش دیگری که در این قسمت مربوط به ساتراست، مباحث مربوط به تنظیم‌گری حقوقی است. مشاوره‌هایی مربوط به حقوق مالکیت فکری، فهرست مقرراتی که ساترا تنظیم کرده، حقوق عامه و کتاب‌های مرتبط با تنظیم‌گری حقوقی عرضه می‌شود.

وی اضافه کرد: مباحث مربوط به تنظیم‌گری داده‌محور و سرویس‌های داده‌محور و بحث‌های مربوط به سواد فضای مجازی نیز در این حوزه انجام خواهد شد. همچنین نشریاتی که ساترا دارد در این نمایشگاه معرفی می‌شود، نقشه بازار عرضه می‌شود؛ این‌که بازیگران این میدان در جهان چه کسانی هستند. مباحث مربوط به تسهیل‌گری در آنجا عرضه می‌شود. همچنین کسب و کارهای سفارش دهنده آگهی بازرگانی آنجا بررسی می‌شوند.مقیسه تصریح کرد: بخش دیگری هم برای تنظیم‌گری محتوایی داریم، ممیزی‌هایی که اعمال شده، آنچه که با مجوز ساترا پخش‌شده، نظارت‌هایی که انجام شده در اینجا مورد بحث قرار می‌گیرد. همه فرآیندهای نظارتی و عرضه مجوز در این نمایشگاه برای مردم و مخاطبان تشریح می‌شود.

وی با اعلام این‌که بخش‌هایی از سریال‌هایی که با نظر ساترا ممیزی شده است در بخشی از نمایشگاه به صورت محدود نمایش داده می‌شود، اضافه کرد: برخی مسئولان لازم است ببینند چه بخش‌هایی از یک سریال ممیزی شده است.

مقیسه درباره اهداف این نمایشگاه نیز عنوان کرد: نمایشگاه فرصتی برای توسعه رسانه‌های مربوطه، برقراری ارتباط با متخصصان حوزه و شناسایی ظرفیت‌های بالقوه است. بعد از این جشنواره، فرآیند محتوایی و بررسی آثار هم آغاز می‌شود و در سال‌های آینده فعالان صنعت، آثار و رسانه‌های برگزیده هم اعلام می‌شود و جشنواره‌ای از آثار برگزیده خواهیم داشت.

وی افزود: از دیگر اهداف جشنواره تنویر افکار عمومی نسبت به حقوق کاربران در قبال رسانه‌هاست که در این نمایشگاه تبیین می‌شود. آخرین هدف هم بازاریابی و بازسازی به نفع تولیدات مرتبط با شبکه نمایش خانگی است. همچنین رسانه‌های فعال در حوزه تولیدات فضای مجازی، حقوق کودک، بخش‌های آموزشی برای مردم که بتوانند محتوا تولید کنند، حقوق مردم در رسانه‌های فضای مجازی، متاورس به عنوان فرصت یا تهدید از سمینارهای مختلفی هستند برای مردم در نظر گرفته شده است. علاوه بر اینها میزگردهای تخصصی با فعالان صنعت برگزار می‌شود. رئیس ساترا تصریح کرد: رونمایی برخی سرویس‌ها و حضور استودیوهای تلویزیونی، رادیویی از بخش‌های دیگر برنامه‌های جانبی نمایشگاه است. همچنین فراخوان جشنواره سواد رسانه‌ای در این نمایشگاه خواهد بود. وی در پاسخ به سوالی درباره پیگیری‌ها نسبت به فیلیمو و قرار منع تعقیبی که صادر شد گفت: ما به دلیل ترک فعل مورد سوال قرار می‌گیریم و این که چرا وظایف به صورت کامل انجام نشده است. ساترا و بسیاری از نهادها ضابط قضایی نیستند. وظیفه ما کشف تخلف و اعلام و پیگیری آن است تا جلوی کسانی که حق دیگر همکاران را ضایع می‌کنند، بگیریم.

مرور تنظیم مقررات جهانی

سعید مقیسه، رئیس ساترا در نشست نمایشگاه رصتا و در پاسخ به پرسش خبرنگار «جام‌جم» درباره وجه بین‌الملل این رویداد در نخستین دوره یا سال‌های پیش رو بیان کرد: امسال بخش بین‌الملل نداریم؛ به این معنا که بخش واحدی از رسانه‌ای خارجی در این نمایشگاه غرفه نخواهد داشت. البته بخش جانبی داریم که محصولات مرتبط با صنعت صوت و تصویر است و آنجا شاید نماینده‌های برخی شرکت‌ها حضور داشته باشند. به هر حال امسال این نمایشگاه را بین‌المللی نام ننهادیم چون فعالیت تبلیغاتی جدی در این خصوص نداشتیم. وی افزود: ولی بخش بین‌الملل که در این دوره از جشنواره می‌توان از آن نام برد نشان‌ دادن چگونگی تنظیم مقررات در جهان است. این که در کشورهای دیگر صوت و تصویر فراگیرشان تحت چه عنوانی و با چه فرآیندهایی کار خودشان را ادامه می‌دهند یا شروع به کار می‌کنند.

مقیسه در پاسخ به پرسشی درباره حضور و برنامه‌های شبکه‌های صداوسیما و بخش‌های تولیدی رسانه ملی در این نمایشگاه هم گفت: در سازمان صداوسیما تقریبا هر معاونت تولیدی، بخش فضای مجازی هم دارد. مثلا در معاونت صدا، ایرانصدا را داریم که تمام رادیوها در نرم‌افزاری در فضای مجازی منتشر می‌شوند. رادیونما را داریم که خارج از دستگاه رادیو قابل انتشار است. شبکه‌های سیما، استانی، برون‌مرزی و... هم در فضای مجازی فعال هستند. حتی برنامه‌های مهم صداوسیما سایت دارند یا در پیام‌رسان‌ها با کانال مستقل فعال هستند. به این ترتیب این بخش‌ها قابلیت حضور در نمایشگاه را خواهند داشت.

روزنامه جام جم