سفر رئیسی به چین‌ تاثیری در احیای برجام ندارد‌ | پکن به‌دنبال ایجاد توازن در روابط با ایران و عربستان است

مرتضی مکی در گفتگو با جام‌ جم آنلاین تأکید کرد: سفر رئیسی به چین‌ نمی‌تواند تاثیر زیادی در روند احیای برجام داشته باشد‌ چون رویکرد نگاه به شرق بدون توجه به یک رابطه متوازن با غرب امکان‌پذیر نیست.

وی با بیان اینکه جنبه سیاسی_تبلیغاتی این سفر از دستاوردهای اقتصادی آن پررنگ‌تر است‌، افزود: شرایط سیاسی و اقتصادی ایران شرایط پیچیده‌تر و مبهم‌تر از گذشته خواهد شد‌ چون تعامل با شرق هم در گرو‌ برجام است.

مکی مطرح کرد: چین هرگز همه تخم‌مرغ‌هایش را در سبد ایران نمی‌گذارد‌ و تلاش می‌کند هم با ایران و هم با کشورهای عربی رابطه‌ای متوازن داشته باشد و چه بسا روابطش با کشورهای عربی به این علت که‌ سیاست کشورهای عربی توانسته موجب جلب سرمایه‌گذاری‌‌های خارجی در کشورها شود بسیار بزرگتر و بلندمدت‌تر خواهد بود‌.

این کارشناس مسائل اروپا بیان کرد: با توجه به سفر اخیر رئیس جمهور چین به عربستان در ماه گذشته و مواضعی که اعلام کرد، جمهوری اسلامی از این ناحيه نگرانی‌هایی داشت اما مواضع راهبردی چین در جهت متوازن کردن روابط خود با تمام‌ کشورهای خاورمیانه است.

این کارشناس مسائل اروپا بیان کرد: موضوع برجام‌ یک بنیادین و زیربنایی است که احیای آن می‌تواند در همه مناسبات اثرگذار باشد‌ و رویکرد نگاه به شرق بدون توجه به یک رابطه متوازن با غرب نمی‌تواند موجب رسیدن ایران به هدف رفع و خنثی‌سازی تحریم‌ها و احیای برجام شود‌.

مکی ابراز داشت: رئیسی از ابتدای ریاست جمهوری خود همواره به دنبال این بود که با رویکرد نگاه به شرق، پیوندهای اقتصادی و استراتژی ایران را با شرق و کشورهای همجوار تقویت کند و از این طریق بتواند تصوراتی که از احیای برجام داشت‌ را دنبال کند‌، تصور رئیسی این بود‌ که احیای برجام موجب باج دادن به غربی‌ها می‌شود و دستاوردی برای ایران ندارد اما این‌ تفکر نتایجی در پی نداشت.

این کارشناس با تأکید بر اینکه رابطه با شرق بدون‌ احیای برجام رابطه امکان‌پذیر نیست، اذعان داشت: اتفاقا اگر ما بخواهيم روابطمان‌ با شرق را تقویت کنیم باید بدانیم این امر بدون احیای برجام ممکن نیست‌ چرا که سرمایه‌‌گذاران چینی هم وارد کشوری نمی‌شوند که هیچ چشم‌انداز روشنی از احیای وضعیت اقتصادی ندارد و سرمایه‌های خود را وارد کشوری که مبادلات عادی با بانک‌های منطقه و جهان ندارد نمی‌کنند.

وی تأکید کرد: سرمایه جایی می‌رود که اعتماد، چشم‌انداز و افق روشنی از وضعيت اقتصادی در آن کشور وجود داشته باشد و بتواند اعتماد سرمایه‌گذار را در زمینه خروج سرمایه‌ جلب کند و این نکته‌‌ای است که دست اندرکاران سیاست خارجی و مقامات جمهوری اسلامی باید طی این مدتی که از دولت سیزدهم می‌گذرد به خوبی آموخته باشند و به ضرورت آن پی برده باشند اما ما متاسفانه همواره در دقیقه ۹۰ تصمیم می‌گیریم و این‌ تصمیمات‌ انتظاراتمان را برآورده نمی‌کند.

مکی گفت: باید به این نکته توجه کرد که سیاست نگاه به شرق و سفر رئیسی به چین زمانی می‌تواند دستاورد داشته باشد که ما یک بازنگری در سیاست خارجی خود داشته باشیم‌ و مبنای این بازنگری احیای برجام باشد.

وی تأکید کرد: باید تلاش کرد از حداقل روزنه‌های باقیمانده حداکثر استفاده را برد چرا که ما اگر نتوانیم برجام را احیا کنیم‌ به نظر نمی‌رسد راه دیگری برای رفع تحریم‌ها وجود داشته باشد.

این کارشناس مسائل اروپا با بیان اینکه بیش از یک‌سال از امضای توافقنامه ۲۵ ساله ایران بین ظریف و وزیر امور خارجه سابق چین‌ می‌گذرد، این پرسش را مطرح کرد که: در این مدت کدام سرمایه‌گذار بزرگ چینی حاضر به سرمایه‌گذاری در ایران شده است؟

مکی ادامه داد: سرمایه‌گذاری‌های چین در ایران چندان چشمگیر نبوده‌، حجم مبادلات اقتصادی ایران با چین بیشتر معطوف به صادرات نفت ایران و واردات کالاهای مصرفی مانند ماشین‌آلات است‌ و سرمایه‌گذاری صورت گرفته به گونه‌ای نبوده که موجب تقویت زیرساخت‌های ایران و عملی کردن چشم‌انداز‌ ایران‌ به عنوان یک کریدور شمال و جنوب و پیوستن به کمربند ابریشمی باشد که چینی‌ها‌ در آن سرمایه گذاری‌های عظیمی کرده‌اند.

وی خاطرنشان کرد: نگاه به آمارها واقعیت سیاست اقتصادی ایران را در عرصه سیاست خارجی و معادلات تجاری با کشورهای جهان قابل درک می‌کند.